Trentino-Zuid-Tirol: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 27:
Sinds het begin van de 8e eeuw maakt het gebied van het huidige Noord- en Zuid-Tirol deel uit van het [[Hertogdom Beieren (-1255)|Hertogdom Beieren]], in 1027 komt ook Trentino als bisdom in de Beierse invloedssfeer, en in 1363 worden deze gebieden Habsburgs. Sindsdien maken ze deel uit van Oostenrijk. Echter, na de [[Eerste Wereldoorlog]] mochten Trentino en het zuidelijke deel van Tirol door Italië geannexeerd worden als beloning voor de Italiaanse keuze voor het geallieerde kamp tijdens de oorlog.
 
De huidige provincie Zuid-Tirol was toen nogdestijds voor 95% Duitstalig, maar werd in de volgende twee decennia, het tijdperk van het [[Fascisme]], toenemend [[Italianisering|veritaliaanst]] door massale immigratie. Alle Duitstalige geografische namen werden naar het Italiaans vertaald en als enige verplicht gesteld. Ook de naam ''Tirol'' werd verboden, en tot op heden spreekt men in het Italiaans nog steeds uitsluitend van ''Alto Adige''. In het openbare leven, de media en het onderwijs werd de Duitse taal verboden. Duitsland en Italië kwamen bij een geheim verdrag in 1939 overeen om de Zuid-Tirolers — officieel heetten zij in het Italiaans ''allogeni'' — de keuze te geven om óf naar het [[Duitse Rijk]] te verhuizen, óf te blijven maar zich dan ook te verplichten volledig Italiaan te zijn naar taal en cultuur, onder strafwettelijke sancties bij overtreding. 185.000 Zuid-Tirolers kozen voor de eerste optie, 38.000 voor de tweede en 44.000 wilden niet kiezen. Tot eind 1942 verhuisden 80.000 van de eerste categorie naar Oostenrijk en Duitsland en toen stokte de verdere emigratie door het oorlogsverloop.
 
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] organiseerden de Zuid-Tirolers een petitie met meer dan 160.000 handtekenen aan het adres van de geallieerden waarin de aansluiting bij Oostenrijk bepleit werd, en men vroeg om een volksstemming. Om de dreigende politieke chaos in Italië niet aan te jagen, legden de geallieerden dit verzoek naast zich neer, maar ze verplichtten Italië wel tot het instellen van regionale autonomie. Deze autonomie garandeerde echter geenszins de rechten van de Duitstaligen, omdat Zuid-Tirol en Trentino tezamen als de autonome regio werden aangewezen en de Duitstalige Tirolers in dit gehele gebied in de minderheid waren en hun rechten dus niet konden realiseren. De Italiaanse regering wilde met een snelle veritaliaansingitalianisering een einde aan de discussie maken, probeerde de terugkeer van Zuid-Tirolers te blokkeren en stuurde grote aantallen Italiaanse arbeiders naar nieuwe industrievestigingen, zodat het aantal Italianen in enkele jaren met 50.000 toenam. Na gewelddadige acties van Duitstaligen in de jaren zestig besloot Italië onder internationale druk het zwaartepunt van de autonomie te verschuiven naar de provincies, zodat de Duits- en Ladinischtalige[[Ladinisch]]e meerderheid in de provincie Zuid-Tirol haar autonoom bestuur kon inrichten.
 
Door de grondwetswijziging van 2001 is deze autonomie nog verder uitgebreid. De Italiaanse minderheid voelt zich in deze provincie nu in een minderheidspositie gedrongen. Maar omdat zij in de hoofdstad Bozen en in zeven andere (doorgaans stedelijke) gemeenten een meerderheid vormen, is voor de meesten van hen gelijkberechtiging gegarandeerd. De scheiding tussen Duits- en Italiaanstaligen loopt nog steeds parallel met die tussen stedelingen en plattelandsbewoners, en die tussen industriearbeiders en ambtenaren enerzijds tegenover agrariërs en ondernemers in de diensten- en toeristische sector anderzijds.
 
== Geografie ==