Ko Doncker: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Vernoeming (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Doncker ko recl 1912 roken.jpg|thumb| Schimmenspel met het figuurtje 'Jantje van der Plas', ontworpen voor tabaksfabriek Salm.]]
'''Jacobus (Ko) Doncker''' ([[Haarlem]], [[6 april]] [[1874]] - [[7 april]] [[1917]]) was een [[Haarlem]]se hondenbroodbakker en kunstenaar, die op artistiek gebied voornamelijk actief was als [[illustrator]], [[schrijver]] en schimmenschuiver voor het [[schimmenspel]]. Doncker was een klasgenoot van [[Jan Feith]] en volgde ook lessen aan de Kunstnijverheidsschool te Haarlem. Na zijn studie werkte Doncker tussen 1894 en 1905 in België, Engeland en Frankrijk.
 
Regel 15:
In de Kalverstraat was nog een firma die van de illustratieve diensten van Doncker gebruik maakte. Het was de Vennootschap 'Corona', een bloemenhandel. Ook voor hen ontwierp Doncker een strip, maar in plaats van potsierlijke tekeningen gebruikte hij realistische silhouetten om de aankoop van bloemen te stimuleren.
 
[[Bestand:Piet Pelle 1912.jpg|thumb|Kaft van een boekje van [[Piet Pelle]] uit 1912.]]
Eén reclameschepping van Doncker zou tot in onze tijd voortleven. Voor de [[Gazelle Rijwielfabriek v/h Arentsen & Kölling]] te Dieren tekende hij begin 1912 de strip ''[[Piet Pelle|Het avontuur van Piet Pelle op zyn Gazelle]]''. De eerste oplage bedroeg 20.000 stuks. KoDoncker stond hierdoor aan de basis van de langstlopende strip in Nederland. In latere herdrukken verviel zijn naam, werden de tekeningen gemoderniseerd en het taalgebruik aangepast., Maarmaar het idee van Doncker bleef gehandhaafd.
 
Het ontwerpen en tekenen van reclamestrips raakte op de achtergrond, totdat hij de kans kreeg reclame en schimmenspel te koppelen. Die gelegenheid werd hem geboden door Salm's Sigarenfabriek te Haarlem. De firma Salm was begin 1917 op het idee gekomen ruilplaatjes bij haar producten te verpakken. Doncker ontwierp een schimmenspel dat op plaatjes werd afgedrukt. Doel was uiteraard de omzet te vergroten. Het middel was - in tegenstelling tot wat verwacht mocht worden - een verhaal om de kinderen te waarschuwen tegen de gevaren van roken. Zo ontstond een schimmenspel met de titel 'Rookt nooit te vroeg'. Hoofdpersoon van het spel was Jantje van der Plas, die sigaren van zijn vader stal. Deze jongeman rookte zoveel, dat hij op school versuft de lessen volgde en als domkop door het leven ging. Dit schimmenspel was zo’n succes, dat de fabrikant het liet vergroten tot poppen van ruim 60 cm hoog. Deze poppen, voorzien van een rubber slangetje, konden 'echt' roken. Met dit schimmenspel zou Doncker in het land optreden. De opbrengst was bestemd voor een goed doel. In maart 1917 werd dit spel te Groningen voor het eerst vertoond. Maar het was tevens de laatste voorstelling.