Main-Donaukanaal: verschil tussen versies

Al in 793 gaf [[Karel de Grote]] de opdracht om een kanaal (''[[Fossa Carolina]]'') te graven dat beide stroomgebieden met elkaar moest verbinden. De bouw was echter onsuccesvol en de werkzaamheden werden datzelfde jaar nog beëindigd. Tussen 1836 en 1846 werd tussen Bamberg en Kelheim het [[Ludwigskanal]] gebouwd. Het was een smal kanaal, 178 kilometer lang met honderd en één schutsluizen dat door de opkomst van het spoor al gauw onrendabel werd. In de Tweede Wereldoorlog werd het kanaal beschadigd en in 1950 werd besloten het Ludwigskanal te sluiten en deels te dempen.

Ook voor de Donau bestaan plannen voor verbreding, tussen [[Kelheim (stad)|Kelheim]] en [[Passau (stad)|Passau]] (209  km). Daarbij is voor de bevaarbaarheid het stuk tussen [[Straubing]] en [[Vilshofen]] (69  km) het meest van belang. Als het traject wordt aangepakt dan wordt de capaciteit van het kanaal verdubbeld tot zo’n 11 miljoen ton op jaarbasis.<ref name=SVK/>. Hierover bestaat veel discussie door een conflict tussen natuur- en scheepvaartbelangen.

In 2013 kan de [[Bondsdag]] een uitspraak doen over de modernisering van het traject tussen Straubing en Vilshofen.<ref name=SVK>Scheepvaartkrant, Bondsdag staat voor keuze van uitbouwvariant Donau, 19 december 2012, p. 1</ref>. Er zijn twee opties. Een milieuvriendelijke variant die een investering vergt van €  460  miljoen, het traject wordt dan voor 185 dagen per jaar bevaarbaar voor schepen die maximaal 2,60 meter diep steken. Een andere variant is dat de rivier bevaarbaar wordt gemaakt gedurende 290 dagen per jaar, voor schepen met een [[diepgang]] van 2,80 meter.<ref name=SVK/>. Vanuit natuurbelangen gaat de voorkeur uit naar de eerste optie, vanuit scheepvaartbelangen naar de tweede optie.

Het hoogste kanaaldeel ligt tussen [[Hilpoltstein]] en [[Bachhausen]] (16 km) op een hoogte van 406 meter boven [[Normaal Amsterdams Peil|NAP]]. Hier ligt de [[waterscheiding]] tussen de stroomgebieden van de Donau en Rijn. Het hoogteverschil tussen de Main bij Bamberg en Hilpoltstein bedraagt 175 meter en wordt met elf [[schutsluis|sluizen]] over een lengte van 99 kilometer overwonnen. Het hoogteverschil tussen de Donau bij Kelheim en Bachhausen bedraagt 68 meter. Zo'n 17 meter wordt overwonnen met twee sluizen in de [[kanalisatie|gekanaliseerde]] rivier de [[Altmühl]] tussen Kelheim en [[Dietfurt an der Altmühl|Dietfurt]] (34  km). De overige 51 meter wordt overwonnen met drie sluizen tussen Dietfurt en Bachhausen (22  km).

Het Main-Donaukanaal heeft grotendeels een [[trapezium]] vorm; het is 55 meter breed op de waterspiegel, 31 meter aan de bodem en 4 meter diep. Op de plaatsen waar het kanaal rechthoekig van vorm is, is de breedte 43 meter. De sluiskolken van de zestien sluizen zijn 190 meter lang en 12 meter breed ([[CEMT-klasse]] Vb).

! Naam van sluis !! Jaar in gebruik !! Kanaalkilometer !! Afstand (km) !! Hoogte boven zeespiegel!! Verval van sluis (m)

[[Bestand:Main-Donaukanaal Transport1982-2010.jpg|thumb|left|Kanaal transportvolume 1982-2010]]Sinds het kanaal, deels, in 1982 is geopend voor verkeer werd er jaarlijks gemiddeld zo'n 2,5 miljoen ton goederen vervoerd. Op 25 september 1992 werd het gehele kanaal voor verkeer geopend en in 1993 verdubbeldeverdubbelden de vervoervolumes ruimschoots. Sindsdien ligt het gemiddeld op circa 6,5 miljoen ton per jaar met een record van 8,5 miljoen ton in 2000.<ref name=WSD>Wasser- und Schifffahrtdirektion Süd, Verkeersbericht 2010, augustus 2011 [http://www.wsd-sued.wsv.de/wir_fuer_sie/publikationen/pdf/verkehrsbericht_2010.pdf Klik hier voor Pdf document]</ref>. In deze cijfers zijn alle vervoerstromen opgenomen, inclusief containers en passagiersschepen. Op het traject worden echter nauwelijks containers vervoerd, in 2010 slechts ongeveer 2.2002200 containers waarvan bijna 800 leeg. In 2009 werden er 1.3201320 containers over het kanaal vervoerd.<ref name=WSD/>.

In 2010 maakten 7.0097009 (2009: 7.346) schepen gebruik van het kanaal; er gingen bijna evenveel schepen oostwaarts richting de Donau als westwaarts naar de Main. Deze schepen vervoerden in totaal 5,2 miljoen ton aan goederen (2009: 4,8 miljoen ton).<ref name=WSD/>.

De nationaliteitnationaliteiten van de schepen die gebruik maken van het kanaal zijn divers. Echter deDe schepen varend onder de Duitse vlag vertegenwoordigen de helft van al het verkeer. Nederlandse schepen staan op de tweede plaats met een aandeel van ongeveer 30%. De rest is afkomstig uit diverse landen langs de Rijn en [[Donau]], maar geen van deze heeft een aandeel van meer dan 5%.<ref name=WSD/>.