Versie van 27 jun 2015 22:18 brontekst bekijken Cyrus~De~Grote (overleg \| bijdragen) 795 bewerkingen →‎Media ← Oudere bewerking		Versie van 15 jul 2015 11:26 brontekst bekijken Koerdistan (overleg \| bijdragen) 1.246 bewerkingen →‎1980 - heden Label: Visuele tekstverwerker Nieuwere bewerking →
Regel 115: Iran is mede-oprichter van de [[Verenigde Naties]], de [[Organisatie van Olie Exporterende Landen\|OPEC]], de [[Organisatie van de Islamitische Conferentie]] en de [[Organisatie van Niet-gebonden Landen]]. Iran onderhoudt diplomatieke betrekkingen met bijna alle landen, maar sinds de [[Iraanse Revolutie]]\|Iraanse Revolutie van [[1979]] zijn de banden met de [[~~Verenigde Staten~~Israël]] verbroken en de relaties met de [[~~Israël~~Verenigde Staten]] ~~verbroken~~bekoeld. Iran onderhoudt goede betrekkingen met een aantal buurlanden. Iran heeft een sterke invloed in Syrië en Libanon. Iran onderhoudt een nauwe band met de sjiieten in Irak en honderdduizenden Iraanse pelgrims bezoeken jaarlijks de voor sjiieten heilige steden [[Najaf]] en [[Karbala]]. Ook heeft Iran goede banden met haar noordelijke en westelijke buurlanden [[Turkije]] en [[Armenië]], aangezien in Iran veel etnische Armeniërs wonen, en de grote historische, culturele, en etnische relaties deze drang tussen de landen versterken. Met de landen aan haar oostgrenzen, Afghanistan en Pakistan, zijn wat spanningen over de Afghaanse drugshandel, vluchtelingen, en de fundamentalistische soennitische moslims die in Pakistan wonen en soms aanslagen plegen in het zuidoosten van Iran. Regel 123: Iran heeft goede banden met Rusland (dat o.a kerncentrale bouwt en al gebouwd heeft in Iran) en China. Rusland en Iran zijn strategische bondgenoten,<ref>{{Citeer web\|url=http://www.academia.edu/3215490/The_Limits_of_the_Russian-Iranian_Strategic_Alliance_its_History_and_Geopolitics_and_the_Nuclear_Issue\|title= The limits of the Russian-Iranian strategic alliance: its history andgeopolitics, and the nuclear issue\|accessdate=24 April 2014}}</ref><ref>{{Citeer web\|url=http://strategicstudiesinstitute.army.mil/pubs/parameters/articles/01winter/jalali.htm\|title=The Strategic Partnership of Russia and Iran\|accessdate=24 April 2014}}</ref><ref>{{Citeer web\|url=http://www.studentpulse.com/articles/631/russia-and-iran-strategic-partners-or-competing-regional-hegemons-a-critical-analysis-of-russian-iranian-relations-in-the-post-soviet-space\|title=Russia and Iran: Strategic Partners or Competing Regional Hegemons? A Critical Analysis of Russian-Iranian Relations in the Post-Soviet Space\|accessdate=24 April 2014}}</ref> and formeren een sterk bondgenootschap in de [[Kaukasus (gebied)\|Kaukasus]] samen met Armenië. Het land heeft op het wereldtoneel daarnaast enkele opvallende relaties, zoals met de [[Venezuela\|Venezolaanse]] president [[Hugo Chávez]] (inmiddels overleden), waarmee Iran de afkeer voor de [[Verenigde Staten]] deelt. De conservatieve en zeer religieuze president [[Mahmoud Ahmadinejad\|Ahmadinejad]], indie ~~functie~~president ~~sinds~~was van augustus 2005 tot 3 augustus 2013, is regelmatig in het nieuws door felle kritiek op de regering van de VS, en door het afwijzen van het bestaan van de staat Israël als op 'het (zionistische) regime dat Jeruzalem en Palestina bezet houdt'. Iran ~~roept~~heeft ~~zelfs openlijk op~~opgeroepen tot de vernietiging van ~~Israël~~het 'zionistische regime', waarmee op de Israëlische regering gedoeld wordt.<ref>http://www.bnr.nl/nieuws/politiek/811619-1303/leider-iran-dreigt-met-vernietiging-isralische-steden</ref><ref>http://www.rtl.nl/components/actueel/rtlnieuws/2005/10_oktober/26/buitenland/1026_1900_President_Iran_tegen_Israel.xml</ref><ref>http://www.elsevier.nl/Buitenland/nieuws/2012/2/Iran-We-kunnen-Israel-in-negen-minuten-vernietigen-ELSEVIER329873W/</ref><ref>http://www.arabnews.com/node/421222</ref> Israëlische leiders op hun beurt hebben nooit uitgesloten dat zij Iran aan zullen vallen en Iran voelt zich bedreigd door Israël en de Verenigde Staten. In Israël sprak het kabinet in 2011 openlijk over een aanval op de nucleaire installaties van het land.<ref>[http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/02/netanyahu-probeert-meerderheid-te-krijgen-voor-aanval-iran/ ''Netanyahu probeert meerderheid te krijgen voor aanval op Iran''], artikel in [[NRC Handelsblad\|NRC]], 2 november 2011.</ref><ref>{{en}} [http://www.haaretz.com/print-edition/news/netanyahu-trying-to-persuade-cabinet-to-support-attack-on-iran-1.393214 ''Netanyahu trying to persuade cabinet to support attack on Iran''], artikel in [[Haaretz]], 2 november 2011.</ref> Het [[Nucleair programma van Iran\|atoomprogramma van Iran]], volgens de Iraanse regering bedoeld voor vreedzame doeleinden, maar volgens vooral westerse critici ook bedoeld voor de productie van [[kernwapen]]s, leidt daarnaast voortdurend tot kritiek vanuit het Westen en vanuit de VN. Als gevolg van de controverse over het atoomprogramma van Iran is een [[boycot\|handelsboycot]] tegen Iran ingesteld waaraan de westerse landen meedoen. Andere landen, zoals Rusland, China, India en sommige [[Arabische wereld\|Arabische landen]] doen niet mee aan de boycot en kritiseren deze. Door de [[Veiligheidsraad van de Verenigde Naties]] zijn tot zesmaal toe sancties tegen Iran afgekondigd vanwege de nucleaire controverse.<ref>http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/internationale-vrede-en-veiligheid/sancties/sancties-op-iran</ref> Regel 129: Het Iraanse parlement heeft zelf wetten aangenomen die de betrekkingen met het Westen, en dan met name het [[Verenigd Koninkrijk]], beperken.<ref>[http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/27/parlement-iran-stemt-in-met-verminderen-economische-en-diplomatieke-banden-londen/ ''Parlement Iran stemt in met verminderen economische en diplomatieke banden Londen''], bericht in [[NRC Handelsblad\|NRC]], 27 november 2011</ref> Kort hierna bestormden demonstranten de [[Verenigd Koninkrijk\|Britse]] ambassade in Teheran.<ref>[http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/29/iraanse-studenten-bestormen-britse-ambassade-teheran/ ''Iraanse studenten bestormen Britse ambassade Teheran''], bericht in [[NRC Handelsblad]], 29 november 2011</ref> In [[2012]] haalde Iran zijn ambassadeur uit [[Azerbeidzjan]] omdat toen het [[Eurovisiesongfestival]] daar werd gehouden. [[Noorwegen]] stuurde een artiest die van afkomst uit Iran kwam en dat zag Iran zelf als een 'schaamtepunt'. Sinds het aantreden van president [[Hassan Rohani\|Rohani]] in 2013 zoekt Iran weer toenadering tot het Westen.<ref>[http://www.nrc.nl/nieuws/2013/09/25/rohani-iran-geen-bedreiging-voor-de-wereld-of-de-regio/ Rohani: Iran geen bedreiging voor de wereld of de regio] NRC.nl, 25 september 2013</ref> Op 27 september 2013 sprak Rohani telefonisch met de Amerikaanse president [[Barack Obama]]. Het was het eerste directe contact tussen een Iraanse en Amerikaanse president sinds 1979.<ref>[http://www.nrc.nl/nieuws/2013/09/27/obama-belt-met-rohani-eerste-contact-met-een-iraanse-president-sinds-79/ Historisch telefoongesprek tussen Obama en Iraanse president Rohani] NRC.nl, 27 september 2013</ref> Na lang onderhandelen bereikte Iran op 2 april 2015 samen met de vijf permanente leden van de VN-Veiligheidsraad en [[Duitsland]] een principeakkoord over het Iraanse atoomprogramma. In ruil voor verlaging van de verrijkingscapaciteit en het toelaten van inspecties, zou het Westen de sancties tegen Iran geleidelijk afbouwen.<ref>[http://www.nrc.nl/nieuws/2015/04/02/atoomdeal-iran-verrijkingscapaciteit-omlaag-sancties-geleidelijk-afbouwen/ Atoomdeal Iran: verrijkingscapaciteit omlaag - sancties geleidelijk afbouwen] NRC.nl, 2 april 2015</ref> Op 14 juli 2015 werd bekend dat Iran en de zes wereldmachten een historisch akkoord hadden bereikt over het nucleaire programma van Iran, het nucleaire programma wordt beperkt in ruil voor het opheffen van de nucleair gerelateerde sancties die zijn ingesteld tegen Iran.<ref>{{Citeer web\|url = http://www.nrc.nl/nieuws/2015/07/14/eindelijk-een-nucleair-akkoord-met-iran-dit-is-er-afgesproken/\|titel = Eindelijk een nucleair akkoord met Iran. Dit is wat er is afgesproken\|bezochtdatum = \|auteur = \|datum = \|uitgever = }}</ref> Israel is het enige land ter wereld dat openlijk tegen het internationale akkoord is, premier Netanyahu zei dat "Iran de wereld wil overnemen" en dat "de wereld niet geleerd heeft van de Holocaust".<ref>{{Citeer web\|url = http://www.jpost.com/Israel-News/Israelis-mark-Holocaust-Remembrance-Day-with-memorials-across-country-398202\|titel = PM: Iran deal shows world hasn’t learned from Holocaust\|bezochtdatum = \|auteur = \|datum = \|uitgever = }}</ref> === Mensenrechtensituatie ===

Iran: verschil tussen versies