Trekschuit: verschil tussen versies

Een '''trekschuit''' is een historisch [[schip (transportmiddel)|schip]] met een kajuit, dat vanaf de wal werd voortgetrokken. De trekschuit werd vooral gebruikt voor vervoer van passagiers. De trekschuit ontstond uit de [[beurtvaart]], maar had ten opzichte van gezeilde schepen het voordeel van een betrouwbare dienstregeling.

Het schip werd voortgetrokken door de [[snikjong]], ook wel [[jagertje]] genoemd, en de handeling heet [[jagen (schip)|jagen]]. Het pad waarlangs de jager loopt, heetnoemt men [[jaagpad]]. De lijn werd aan scheepszijde veelal op enige hoogte aan een mast vastgemaakt zodat deze over bosschages en dergelijke heen liep. Op scherpe hoeken, kruisingen van vaarten en dergelijke stonden [[rolpaal (paal)|rolpalen]] waar de lijn buitenom werd geleid, om te voorkomen dat het schip de kant in werd getrokken.<ref>Frans Prins e.a.: Punterbouw Schreur, 11 generaties punterbouwers. Giethoorn 2008, blz. 77</ref>

Vervoer over land was in het drassige westen en noorden van de Nederlanden lange tijd geen concurrent van betekenis. Dat veranderde met de aanleg van de [[Rijksstraatweg]]en begin negentiende eeuw, waardoor [[diligence]]s aan belang konden winnen. Daarnaast leed de trekschuit in deze periode reputatieverlies, zodat inrond 1835 "een fatsoenlijk man" alleen nog met de trekschuit ging als het niet anders kon. Vier jaar daarna werd in Nederland de eerste spoorverbindingspoorweg geopend, langs het drukst bevaren traject van de trekschuit: Amsterdam - Haarlem. De spoorwegen namenOp het passagiersvervoerwater inkreeg de daaropvolgendetrekschuit decennia bijna geheelconcurrentie van de trekschuit[[stoomboot]] en dediverse diligencerederijen overopenden diensten voor passagiersvervoer. AlleenIn opde plaatsenloop waarvan geende spoornegentiende lag,eeuw konverdrongen trein en stoomboot de trekschuit zichbijna noggeheel enigeuit tijdhet handhavenvervoer. OpAlleen hetop waterplaatsen werdwaar degeen trekschuitspoorwegen bedreigdlagen dooren waarvoor de komstinvestering van destoomboten [[Stoomboot|stoomvaart]],niet waarbijlonend metwas, namekon de [[Beurtvaart#Eind_negentiende_eeuw:_de_beurtvaartrederijen|beurtvaartrederijen]]trekschuit zich opnog hetenige personenvervoertijd richttenhandhaven.