Versie van 16 jun 2015 15:53 bewerken Ikheettarika (overleg \| bijdragen) 3 bewerkingen →‎Geschiedenis ← Oudere bewerking		Versie van 16 jun 2015 15:58 bewerken ongedaan maken MoiraMoira (overleg \| bijdragen) 529.889 bewerkingen versie van Arch van 15 jun 2015 om 10:03 (44354260) teruggeplaatst - geen verbeteringen Nieuwere bewerking →
Regel 8: == Geschiedenis == De Brandenburger Tor is de enige bewaard gebleven stadspoort van Berlijn. Vroeger was de plek waar de poort staat de stadsgrens van het centrum. Wie door de poort wilde, moest [[tol ~~(geld)~~ (recht)\|tol]] betalen. De eerste poort stamt uit 1734. In 1788 werd door architect [[Carl Gotthard Langhans]] op dezelfde plek een nieuwe poort gebouwd in opdracht van de [[Pruisen\|Pruisische]] koning [[Frederik Willem II van Pruisen\|Frederik Willem II]], ter herinnering aan de bezetting van de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]] in [[1787]] door een Pruisisch leger van 20.000 man. De gebeeldhouwde ornamenten waren voltooid in 1795. De robuuste Dorische zuilen en het entablement van de poort worden omringd door paviljoens, die ooit werden gebruikt door wachters en douanebeambten. De bas-reliëfs lijken op taferelen uit de [[Griekse mythologie]]. Volgens kunsthistorica Zitha Pöthe is het een symbolische verbeelding van de gevoerde strijd door het Pruisische leger. Rechts zou [[Frederik Willem II van Pruisen\|Frederik Willem II]] staan die koning [[Lodewijk XVI van Frankrijk\|Lodewijk XVI]] neerslaat. Verder naar links [[Wilhelmina van Pruisen (1751-1820)\|Wilhelmina van Pruisen]], zijn zuster, de vrouw van stadhouder [[Willem V van Oranje-Nassau\|Willem V]], wier [[aanhouding bij Goejanverwellesluis]] de directe aanleiding was voor de bezetting.<ref>NRC Handelsblad, 22 oktober 2014, p2.</ref> De poort is 26 meter hoog, 65,5 meter breed en 11 meter diep. Het beeld op het gebouw, een ~~vierspan~~[[quadriga]] (tweewielige wagen met vier paarden), een beeldhouwwerk van [[Johan Gottfried Schadow]], werd in [[1806]] meegenomen door [[Napoleon Bonaparte\|Napoleon]] naar [[Parijs]] als oorlogsbuit<ref>Dunton, Larkin (1742). ''The World and Its People''. Silver, Burdett. p. 188.</ref>. Het is acht jaar later door een Duitse maarschalk teruggebracht naar [[Duitsland]] en uitgeroepen als symbool van de overwinning. Sindsdien draagt de godin een staf met daarop een Pruisische adelaar en een ijzeren kruis met een lauwerkrans. Het beeld dat er nu op staat, een Griekse strijdwagen met daarin de godin [[Victoria (mythologie)\|Victoria]], is een replica. Het oorspronkelijke beeld is verloren gegaan tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]]. De replica is gemaakt met een tijdens de Tweede Wereldoorlog gemaakte gipsafdruk, die in het depot stond van de Berlijnse Firma Noack. In de jaren 60 van de 20e eeuw werd de [[Berlijnse Muur]] aan de westzijde langs deze poort gebouwd. De Brandenburger Tor stond in de Russische sector en was vanaf een verhoging te bezichtigen vanuit het westen. Het was dertig jaar lang niet mogelijk om onder de poort door te lopen, ook niet vanuit oostelijke richting in verband met de toenmalige grensbeveiliging. Tussen 1956 en 1958 werd het gerestaureerd, toen in [[West-Berlijn]] de beschadigde Quadriga werd hersteld.

Brandenburger Tor (Berlijn): verschil tussen versies