Carl Peter Thunberg: verschil tussen versies

Linné wilde zijn [[Systema naturae|taxonomiesysteem]] wereldwijd uittesten. Daarom stimuleerde hij Thunberg en andere studenten te reizen. Thunberg verliet Zweden in 1770 om in Paris verder te studeren. Onderweg bezocht hij de Nederlandse steden Leiden en Amsterdam, waar bekenden van Linné hem welkom heetten. Daar ontmoette Thunberg ook de Nederlandse botanist en arts [[Johannes Burman]], wie hem toegang naar de Verenigde Oost-Indische Compagnie ([[Verenigde Oost-Indische Compagnie|VOC]]) verschafte, om met deze overzeese koloniën en het Nederlandse handelspunt in Japan te bezoeken. Zijn opdracht was daar specimens voor de botanische tuin van Leiden te verzamelen. In december 1771 voer een schip van de VOC, waar Thunberg als chirurg was aangesteld, uit de haven. De eerste reisbestemming was de kaap van Afrika <ref>Skuncke: ''Carl Peter Thunberg. Botanist and Physician''. p.41-53</ref>.

 

==Op doorreis in Zuid-Afrika en Java==

Thunberg verbleef drie jaren in de Nederlandse kolonie in [[Zuid-Afrika]]. De doel van diet verblijf was Nederlands te leren, om in Japan als Nederlandse medereiziger binnen te komen. De Japanse regering liet in deze tijd geen andere mensen uit Europese naties binnen. Zijn inkomsten waren beperkt, maar hij kon zich toch vrij door de omgeving bewegen. In Zuid-Afrika voerde hij drie langere expedities uit, waarbij hij het binnenland bestudeerde en een opmerkelijk aantal specimens van de Afrikaanse flora and fauna verzamelen kon.

In maart 1775 reisde hij verder naar Batavia, het huidige Jakarta, op het eiland [[Java (eiland)|Java ]]. Hij bleef daar twee maanden op het centrale steunpunt van Nederlands Indië en bezochte ook de Javaanse steden Samarang en Buitenzorg bezochte <ref>Skuncke: ''Carl Peter Thunberg. Botanist and Physician''. p.52-68</ref>

 

==Op bezoek in Japan==

De VOC stelde Thunberg an als chirurg op de Japanse vestiging. Daar begeleidde hij een compagnieschip naar de [[Japan|Japanse]] havenstad [[Nagasaki]] in augustus 1775. Nu had hij een stabiel inkomen maar als allochtoon was hij ruimtelijk beperkt omdat Nederlanders voornamelijk op het kleine, kunstmatige eiland [[Deshima]] voor de baai van Nagasaki blijven moesten. Nochtans ruilde Thunberg zijn kennis in geneeskunde voor nieuwe specimens met weetgierige tolken. Bovendien mocht hij als arts de compagnie Opperhoofd begeleiden op de verplichte lange reis naar het hof van [[Edo (Japan)|Edo]]. De arts gebruikte deze kans om planten te verzamelen en de omgeving te observeren. Daarenboven ontmoette hij Japanse geleerde van de zogeheten Nederlandse wetenschappen ([[Rangaku|rangaku]]) die benieuwd waren naar Europees kennis. Ook na terugkeer in Zweden hielde hij contact met hen.<ref>Peter Rietbergen: "Becoming famous in the eighteenth century Carl-Peter Thunberg (1743-1828) between Sweden, the Netherlands and Japan" p.52-60</ref>

 

==Terugkeer naar Europa==

Thunberg verliet Japan in november 1776. Op terugreis bezochte hij Java nog een keer. Daarna reisde hij naar het huidige [[Sri Lanka]], toen [[Ceylon (VOC-gebied)|Ceylon]], waar hij zes maanden verbleef. Tijdens deze visite maakte hij enige uitstappen en kon zo vele planten verzamelen. Hij landde ook opnieuw in Zuid-Afrika, maar trok al na twee weken verder naar Amsterdam.

* ''Flora Japonica'' (1784).

* ''Flora Capensis'' (1818). [https://archive.org/details/floracapensissi02thungoog Online beschikbaar ]

 

== Appendix ==

[[Categorie:Zweeds botanicus]]

[[Categorie:Zoöloog]]

[[Categorie:reisverhaal]]