Een '''vaandrig''' is de laagste [[militaire rang|officiersrang]] bij de [[Koninklijke Landmacht]], [[Koninklijke Luchtmacht]] en de [[Koninklijke Marechaussee]] en is bedoeld voor [[officier]]en in opleiding. De term is afkomstig van het vroegere gebruik dat de jongste officier het [[vaandel]] mocht dragen; zie ook [[vaandeldrager (leger)|vaandeldrager]]. Het rangteken (bij de Landmacht) is een "stip", gelijk aan dat van de [[Adjudant (rang)|adjudant-onderofficier]].
In de tijd dat diensplichtigen nog werden opegeroepen voor hun eerste oefening werden de dienstplichtigen voorbestemd tot officier na afloop van de initiele opleiding benoemd tot vaandrig. VolgensWaarom toelichtingenwerden ergenszij invaandrig deen jarengeen zestig2e aanluitenant dezoals Tweedebijv. Kamer overin het personeelsbeleidVerenigd alsKoninkrijk? onderdeelIn vaneen detoelichting defensiebegrotingergens werdin dezede benoemingjaren juisterzestig geachtaan dande eenTweede onmiddelijkeKamer benoemingover tothet 2epersoneelsbeleid luitenant.van DeDefensie werd de reden hiervoor wasgenoemd. dat veelVeel van deze vaandrigs werden opgeleid tot- en ingezet als peletonscommandant bij de parate troepen (bijv. bij de infanterie). EenRegelmatig significantkwam percentagehet bleekvoor dat de nieuwe vaandrigs in die funktie niet bleken te voldoen. enDeze kondienstplichtigen konden dan niet in een officiersfunktie worden gehandhaafd tijdensvoor de verblijvende duur van de eerste oefening. Omdat deeen vaandrig nog niet tot officer was benoemd door de Koning, was een terugzetting in rang voorvolgens dezede dienstplichtigengeldende militair ambtenaarreglementen en -wetten veel gemakkelijker dan wanneer de officiersbenoeming (tot 2e Luitenant-) wel al een feit zou zijn. Diegenen die wel voldeden werden kort voor het einde van de eerste oefening benoemd en beedigd tot reserve officier (2e Luitenant). Afgezien van dit meer formele aspekt werd de vaandrig echter binnen de Krijgsmacht wel al als officier behandeld en hij werd ook in NAVO funkties ingezet op het OF1 niveau.
Een bijzondere categorie dienstplichtig vaandrigs waren de zo genoemde ROAGs (Reserve Officier Academisch Gevormd). Deze dienstplichtigen met een al voltooide HBO- of Universitaire opleiding werden na een verkorte militaire opleiding in de rang van vaandrig ingezet op funkties (bij het ministerie van Defensie, hogere staven, TNO etc) min of meer in lijn met hun studie.
