Fraseologisme: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Typen |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 13:
Het eerste type fraseologismen bestaat uit een combinatie van een [[voorzetsel]] en een [[naamwoord]] of [[naamwoordgroep]]. Enkele willekeurige voorbeelden in het [[Nederlands]]: ''het zwarte goud'', ''aan de drank'', ''in mijn/zijn/haar ''(etc.)'' sas'', ''op de hoogte''.
Het tweede type heeft een [[werkwoord]] als basis. Dit werkwoord wordt zoals gewoonlijk vervoegd naar gelang de context in het zinsverband, maar voor de rest is de vaste verbinding onveranderlijk: ''zorg dragen (voor)'', ''afscheid nemen'', ''de kool en de geit sparen'', ''eieren voor zijn geld kiezen'', ''de tafel dekken''
Het derde type vaste verbinding betreft de zogeheten voorzetseluitdrukkingen. Dit zijn vaste verbindingen die in het algemeen met een [[voorzetsel]] beginnen terwijl hun grammaticale functie tevens overeenkomt met die van een individueel voorzetsel: ''aan de hand van'', ''in plaats van'', ''door toedoen van'', ''in verband met''. Met name in dit type vaste verbinding heeft het zelfstandig naamwoord vaak geen [[lidwoord]].
==Fraseologisering in historisch perspectief==
In veel [[Europese talen]] – waaronder het Nederlands en [[Engels]] – is de trend waar te nemen dat fraseologismen in de loop van eeuwen een steeds belangrijkere rol zijn gaan spelen.
Zeker is dat het [[Oudnederlands]] nog vrijwel geen vaste verbindingen kende. Hoewel er wel een verband is gesuggereerd tussen het verdwijnen van [[naamval]]len in een taal en de opkomst van vaste verbindingen – de belangrijke rol die het individuele woord voorheen had zou als het ware zijn vervangen door een "teamverband" van woorden die elk afzonderlijk weinig kunnen – , wordt dit onder meer door [[Joop van der Horst]] in twijfel getrokken. Hij wijst erop dat bijvoorbeeld het [[Pools]] ook zeer veel vaste verbindingen heeft, terwijl deze taal tegelijk nog steeds zeer rijk is aan naamvallen.
| |||