Gebeurtenis (relativiteit): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 2:
In de [[relativiteitstheorie]] zijn een plaats en een tijd relatief. Een welgedefinieerde entiteit is echter een ''ruimtetijdpositie'', een punt in de [[ruimtetijd]], zelf ook wel ''gebeurtenis'' (Engels: ''event'') genoemd.<ref>A.P. French (1968), Special Relativity, MIT Introductory Physics Series, CRC Press, ISBN 0748764224, p 86</ref>. De beweging van een klein object wordt gegeven door zijn [[wereldlijn]], een kromme in de ruimtetijd. Een ontmoeting van twee objecten (bijvoorbeeld een ontmoeting van mensen of ruimteschepen, of een botsing van objecten) is een snijpunt van de twee wereldlijnen.
Bij twee gebeurtenissen is een belangrijk aspect of de ene de andere kan beïnvloeden. Twee gebeurtenissen kunnen tijdachtig gescheiden zijn, dat wil zeggen dat er een tijdachtige kromme (potentieel de wereldlijn van een object) van de ene naar de andere bestaat, of slechts door een lichtachtige kromme (potentieel de wereldlijn van een lichtpuls), of ruimteachtig gescheiden zijn. Alleen in het geval van een licht- of tijdachtige scheiding kan de ene gebeurtenis de andere beïnvloeden.
De vlakke ruimtetijd ([[minkowski-ruimte]]) is een [[vectorruimte]]. Een ruimtetijdpositie is een element daarvan, een [[positie-viervector]]. Ten opzichte van een gegeven [[inertiaalstelsel]] wordt een ruimtetijdpositie gegeven door ruimtecoördinaten en de tijd.
Regel 7 ⟶ 9:
Een [[minkowski-diagram]] is een kaart van de ruimtetijd in het vereenvoudigde geval waarin ruimtelijk alles zich afspeelt op een lijn (dus eendimensionaal), zodat de ruimtetijd tweedimensionaal is. Hierin zijn de wereldlijnen van objecten dus vlakke krommen, en zijn de ontmoetingen dus te zien als de snijpunten, en zou men ook andere gebeurtenissen kunnen intekenen.
Bij verandering van het inertiaalstelsel kan deze kaart hetzelfde blijven, alleen de coördinaten veranderen. De ruimteas en de tijdas draaien naar elkaar toe of van elkaar af (met voor beide een draaiing over dezelfde hoek), zodat een scheef assenstelsel ontstaat. Daarnaast is er de mogelijkheid van een minkowski-diagram waarin de assen van het nieuwe inertiaalstelsel ook weer recht zijn, en de kaart wordt vervormd. Lijnen met een helling van 45° (stijgend of dalend) behouden die helling. Ten opzichte van assen in die standen betreft de vervorming uitrekking langs de ene as en indrukking langs de andere, met dezelfde factor, zodat oppervlakte behouden blijft. De keuze van de assen, en de vervorming, beïnvloeden uiteraard niet of twee gebeurtenissen tijdachtig, lichtachtig of ruimteachtig gescheiden zijn.
==Bronnen==
| |||