Slag bij Issos (333 v.Chr.): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Berthold Werner (overleg | bijdragen)
k One picture in higher resolution showing the whole mosaic
linkfix
Regel 1:
{{Infobox militair conflict
| afbeelding = Napoli BW 2013-05-16 16-25-06 1 DxO.jpg
| onderschrift = Verreweg de bekendste visuele bron van Slag bij Issos: de '[[Alexandermozaïek]]' (Villa van de Faun, [[Pompeï]] 1e eeuw v.Chr. in het [[Museo Archeologico Nazionale di Napoli]])
| conflict = Slag bij Issos
| partof = Oorlogen van [[Alexander de Grote]]
| date = 5 november 333 v.Chr.
| place = [[Issos]] in huidig [[Turkije]]
| result = Macedonische overwinning
| territory = Alexander verovert zuidelijk Asia Minor.
| combatant1 = [[Macedonië (oudheid)|Macedoniërs]]
| combatant2 = [[Achaemeniden|Achaemenidische Rijk]]<br />Griekse huurlingen
| commander1 = [[Alexander de Grote]]
| commander2 = [[Darius III]]<br />Arsames †<br />[[Reomithres]] †<br />[[Atizyes]] †<br />[[Bubaces]] †<br /> [[Sabaces]] †
| strength1 = 40.850 in totaal:<br />13,000 [[peltast]]s,<ref>Warry (1998) schat de omvang van Alexanders leger op 31.000 in totaal.</ref><br />22,000 zware infanterie,<ref name=Moerbeek>Moerbeek (1997)</ref><br />5.850 [[cavalerie]]<ref name=Moerbeek/>
| strength2 = 85.000-100.000 (primaire bronnen)<br /> 25.000 in totaal (Delbrück)<ref name=Pothos.org>[http://www.pothos.org/content/index.php?page=major-battles#issus Slag bij Issos (Pothos.org)]</ref><br />108.000 in totaal (Warry)<ref name=Pothos.org/>
| casualties1 = 7.000<ref>Welman schat dat meer dan 16% van het Macedonische leger gedood werd</ref>
| casualties2 = ca. 20.000
}}
 
De '''Slag bij Issos''' was een [[veldslag]] tussen enerzijds de [[Perzen]] onder aanvoering van koning [[Darius III]] en anderzijds de [[Macedoniërs (oudheid)|Macedoniërs]] en [[Grieken]] onder leiding van [[Alexander III de Grote]], in [[333 v.Chr.]], welke laatsten de zege behaalden. Issos was een kleine plaats gelegen ten noorden van het huidige [[İskenderun (stad)|İskenderun]] (vroeger Alexandrette) in de provincie [[Hatay (provincie)|Hatay]], aan de kust in de uiterste zuidpunt van [[Turkije]].
[[Bestand:0 La Bataille d'Issus - Jan Brueghel l'Ancien (2).JPG|{{Largethumb}}|''De Slag van Issos'' van [[Jan Brueghel de Oude]], in het [[Louvre]]]]
 
Regel 23 ⟶ 24:
Darius wilde Alexander verslaan in een massale veldslag, met inzet van zijn grote overmacht, maar Alexander won de slag door zijn strategisch vernuft. Hoewel Darius vlak voor de slag op een voor hem veel gunstiger positie stond, een open vlakte in het Assyrische gebied, waar hij met zijn massale leger en ruiterij goed zou kunnen manoeuvreren, ging hij door verkeerd advies en vleierij achter Alexander aan. Hij trok over het gebergte, door de [[Amanische Poort]], op naar Issos waar hij alle achtergebleven Macedoniërs liet verminken en vermoorden. De volgende dag trok hij verder naar de rivier [[Pinaros]].
 
Toen Alexander hoorde dat Darius (met zijn leger van 600.000 man in de schatting van [[Lucius Flavius Arrianus|Arrianus]]) zich achter hem bevond, sprak hij zijn commandanten toe en wees hen erop dat zij in alle opzichten al de overwinnaars waren. Ze bevonden zich inmiddels op een smal ingesloten terrein, waar Darius zijn leger niet kon ontplooien. Zij hadden tot nu toe alle slagen gewonnen en waren hierdoor ook in moreel opzicht de betere, en daar waar Grieken tegen Grieken zouden vechten betrof het hier sterk gemotiveerde Macedoniërs en hun gelijkwaardige bondgenoten tegen Griekse onderbetaalde huurlingen en Perzische slaven.<br />
Na opstelling van beide legers begon de veldslag door het oversteken van de rivier. De linkervleugel van de Perzen sloeg al vrij snel in een man tegen man gevecht op de vlucht. De Griekse huurlingen vochten nog wel op de rechterflank verbeten met de Macedonische [[falanx]], die de snelheid van het leger niet kon bijhouden en daardoor een gat in hun linies had, maar na de vlucht van de Perzen was er ruimte om de falanx te ontzetten. De Macedoniërs vielen de Griekse huurlingen in de flank aan en hakten ze in de pan. Ook was er hier sprake van onderlinge nationale rivaliteit tussen de Grieken en de Macedoniërs. Darius sloeg in paniek op de vlucht, zijn strijdwagen, boog, schild en koningsmantel achterlatend om zijn vlucht te versnellen. Onder de Perzen sneuvelden zo'n 100.000 man waaronder 10.000 ruiters. Het kampement van Darius viel zonder slag of stoot in de handen van Alexander, waarbij ook Darius' moeder [[Sisygambis]], vrouw [[Stateira I]], twee dochters [[Stateira II]] en [[Drypetis]] en zijn zoon gevangen werden genomen.
 
==Bronnen==
===Oudheid===
* [[DiodorusDiodoros Siculusvan Sicilië]] (90-30 v.Chr.). ''Bibliotheca Historica''.
* [[Quintus Curtius Rufus]] (60-70 n.Chr.). ''Historiae Alexandri Magni''.
* [[Plutarchus]] (75 n.Chr.). ''Parallelle Levens''.
* [[Lucius Flavius Arrianus]] (86-146 n.Chr.). ''[[Anabasis Alexandri]]''.
* [[Marcus Iunianus Iustinus]] (3e eeuw n.Chr.). ''Historiarum Philippicarum libri XLIV''.