1e Wit-Russische Front: verschil tussen versies

| veldslagen = [[Operatie Bagration]] <br /> [[Wisła-Oderoffensief]] <br /> [[Slag om Berlijn]]

Het '''1e Wit-Russische front''' ([[Russisch]]: 1-й Белорусский фронт) was een onderdeel van het [[Rode Leger (Sovjet-Unie)|Rode Leger]] tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]]. Een front in het Rode Leger was een verzameling van legers en het was vergelijkbaar met een Duitse legergroep. De samenstelling van het front veranderde naargelang het verloop van de oorlog, maar over het algemeen bestond het 1e Wit-Russische front uit twee tanklegers, twee stoottroepenleger en zes infanterielegers.

In tegenstelling tot westerse legergroepen waren bij de Sovjets ook de luchtstrijdkrachten een onderdeel van het front.

Op 20 oktober 1943 werd het [[Centrale Front]] omgevormd tot het Wit-Russische Front. Generaal [[Rokossovski]], de bevelhebber van het Centrale Front, bleef echter de bevelhebber van deze legergroep. Samen met het [[Kalininfront]] en het [[Westfront (Tweede Wereldoorlog)|Westfront]] ondernam het nieuwe front diverse pogingen om de Duitse legergroep Centrum uit Wit-Rusland te verdrijven. Hoewel er wel een beperkte terreinwinst werd geboekt, werden deze offensieven als mislukt beschouwd. Er werd geen beslissende doorbraak gerealiseerd. Vanaf december 1943 tot maart 1944 was het Wit-Russische Front in een voortdurende strijd gewikkeld met het Duitse 9e leger, maar de Duitse verdediging hield stand.

Op 17 februari 1944 werd de naam veranderd van Wit-Russische Front naar 1e Wit-Russische Front. Het front vormde de linkervleugel van de tangbeweging waarmee tijdens [[operatie Bagration]] de Duitse [[legergroep Centrum]] werd vernietigd. Na de succesvolle campagne in Wit-Rusland lanceerde het front op 17 juli het [[Lublin-Brest offensief]] om de Duitsers uit Oost-Polen te verdrijven. Begin augustus 1944 bereikte de voorhoede van het 1e Wit-Russische Front de buitenwijken van Warschau. De bevolking van de Poolse hoofdstad kwam in opstand tegen de Duitse bezetters. Generaal [[Rokossovski]] liet zijn troepen halthouden en hij kwam de Poolse opstandelingen niet ter hulp tijdens de opstand in Warschau. Sommige historici beweren dat de Duitse tegenstand te sterk was geworden, maar anderen beweren dat Stalin het mondelinge bevel had gegeven de Poolse opstand dood te laten bloeden. De exacte redenen zijn nooit duidelijk geworden.

Vanaf september 1944 was het 1e Wit-Russische Front achter de Weichsel gelegerd, maar het front ondernam geen grote aanvallen. In november 1944 werd maarschalk Rokossovski vervangen door maarschalk [[Georgi Zjoekov (generaal)|Zjoekov]].

Tijdens het [[Wisła-Oderoffensief|Weichsel-Oder offensief]] vormde het 1e Wit-Russische Front de belangrijkste aanvalsmacht van het Rode Leger. In amper drie weken rukte het op vanaf de Weichsel naar de Oder. Hoewel de voorhoede van het front op minder dan 70 kilometer van de Duitse hoofdstad stond, gaf Stalin het bevel om de opmars te staken. Het 1e Wit-Russische Front moest wachten met de aanval op Berlijn totdat Silezië, Oost-Pruisen en Pommern waren veroverd. Pas begin april 1945 kon maarschalk Zjoekov met de voorbereidingen voor de aanval op Berlijn beginnen.

Op 16 april 1945 lanceerde het 1e Wit-Russische Front zijn aanval op de Duitse hoofdstad. Pas na drie dagen van zware gevechten kon maarschalk Zjoekov de Seelower Hoogten veroveren. Hij had al zijn reserves in de strijd moeten werpen om de Duitse verdediging te doorbreken. Door deze vertraging kreeg het 1e Oekraïense Front onder leiding van maarschalk Konev de kans om Berlijn te veroveren. Beide legergroepen van het Rode leger probeerden als eerste in Berlijn te geraken. Op 22 april 1945 bereikten de eenheden van het 1e Wit-Russische Front de Berlijnse voorsteden. Tijdens de zware gevechten in Berlijn hadden ze niet alleen te kampen met de Duitse verdedigers, maar ook er waren ook enkele incidenten tussen de beide fronten van het Rode Leger, waarbij de Sovjet eenheden elkaar onder vuur namen. Het was uiteindelijk het 1e Wit-Russische Front dat de Reichstag wist te veroveren en op 2 mei 1945 capituleerde de Duitse hoofdstad.

| Maarschalk [[Rokossovski]] || oktober 1943 ||november 1944

| Jan. 1945 - Maa. 1945|| [[Wisła-Oderoffensief]] ||1 028 900|| 77 342

| Maa. 1945 - Apr. 1945|| [[Pommern offensief]] || 359 600 || 52 303