Bielsko-Biała: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Lijst van Manchesters van de wereld is verwijderd vanwege geen bronnen
Regel 26:
Inmiddels was de stad uitgegroeid tot centrum van de textielindustrie. In 1910 telde Bielitz met de direct omringende dorpen bijna 29.000 inwoners. Daarvan was 84% Duitstalig en zij maakten stad en omgeving tot een zogenaamd ‘taaleiland’ in een wijdere Poolssprekende omgeving.
In 1919 werd de stad, nu onder de naam Bielsko, en de omgeving in het Verdrag van Saint Germain bij de nieuwe staat Polen gevoegd, samen met het  (oostelijke deel van het) hertogdom [[Hertogdom Teschen|Teschen]].
Begin september 1939 werd dit gebied na de Duitse bezetting van Polen, bij de nieuwe ‘Reichsgau Oberschlesien’ ingedeeld. De Joodse minderheid werd geïnterneerd en afgevoerd naar het naburige [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]], waar zij om het leven kwam. Een kleine joodse "gemeente" (gmina) werd opnieuw na de oorlog opgericht. <ref>[https://web.archive.org/web/20140424124359/http://www.tienen.be/upload/pdf/BielskoBiala.pdf Een bezoek aan de joodse gemeenschap in Bielsko-Biała, Joods Actueel, 2011]</ref>
In februari 1945 vluchtte de Duitse bezetter voor het Sovjet-leger en de Duitstalige bewoners, voor zover zij niet waren meegevlucht, werden geïnterneerd, en met dwangarbeid gestraft. De overlevenden zijn later uitgewezen (zie [[Verdrijving van Duitsers na de Tweede Wereldoorlog]]). Omdat een deel van de lutheranen Poolstalig was, mochten zij blijven en sindsdien is Bielsko het centrum van de lutherse kerk in Polen. Zie ook [[Duitse minderheid in Polen]]. 
In 1951 werd Bielsko met het naburige Biala tot één stad van ruim 70.000 inwoners verheven. Velen van hun waren zelf verdreven uit de oostelijke provincies die Polen aan de Sovjet-Unie had moeten afstaan en vulden de plaatsen op van de verdreven Duitstaligen en. Nieuwe gemeentefusies brachten het inwonertal in 1970 op bijna 106.000.