Slag bij de Singels: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 22:
Als eerste grote Engelse schip voer de ''Triumph'' uit de doorvaart. Deze oorlogsbodem was zwaarder bewapend dan enig schip aan de Nederlandse kant. Alleen Tromps vlaggeschip de ''[[Brederode (vlaggenschip)|Brederode]]'' had voldoende vuurkracht om in een duel nog wat weerwerk te bieden. De net gearriveerde Tromp voer dan ook meteen op Blake af, de rode "bloedvlag" hijsend als teken dat de aanval moest worden ingezet. Toen deze dat bemerkte, wendde hij om in de voordelige [[loef]] het gevecht aan te gaan. Het lukte hem om de boeg van de ''Brederode'' te kruisen en het schip de volle laag te geven. Tromp draaide, zelf een salvo afvurend, maar werd daarop aangevallen door het volgende arriverende Engelse schip, de ''Garland'' van 44 stukken, dat zich tussen de ''Triumph'' en de ''Brederode'' in schoof, vermoedelijk in een poging om eveneens voor diens boeg te kruisen. Dat mislukte echter en de ''Garland'' ramde de voorsteven van de ''Brederode'' aan [[stuurboord]] zo zwaar dat beide schepen aan elkaar bleven hangen; Tromps [[boegspriet]] en [[Galjoen (deel van een schip)|galjoen]] braken af. Dat was het begin van een enorm en intens entergevecht. De grotere bemanning van de ''Brederode'' kreeg de overhand en overspoelde het dek van de ''Garland''. Tromp had vijfhonderd gulden — ongeveer vier jaarsalarissen voor een gewoon matroos — uitgeloofd voor de eerste die op het schip de Engelse vlag zou strijken. Eén Nederlandse zeeman klom in de mast van het Engelse schip en verving daar het [[Vlag van Engeland|Kruis van Sint Joris]] met de [[prinsenvlag]]. Het succes was echter van korte duur want kapitein Richard Batten van de ''Garland'' blies met kardoezen het bovendek van zijn eigen schip op, een deel van de Nederlandse enterploeg dodend. Ondertussen had het derde Engelse schip, de ingehuurde koopvaarder ''Anthony Bonaventure'' van 38 stukken die sinds 1650 door de Engelse marine als oorlogsbodem gebruikt werd, zich aan bakboord van de ''Brederode'' vastgeklampt zodat Tromp, nu aan beide kanten aangevallen, zich al snel gedwongen zag zijn eigen bovendek te ontruimen daar dit door [[kartets]]vuur bestreken werd. Jan Evertsen zag het gevaar waarin zijn bevelhebber verkeerde en enterde op zijn beurt de ''Anthony Bonaventure'' aan bakboord met zijn ''Hollandia'' zodat vier schepen aan elkaar lagen. Zijn manschappen veroverden het schip, waarbij de kapitein Walter Hoxton samen met bijna zijn hele bemanning gedood werd; Evertsen verloor zestig man. Daarna werd alsnog de ''Garland'' genomen; na afloop waren zestig man uit een bemanning van honderdvijftig gesneuveld waaronder kapitein Batten. Op dat moment lag het roer van de ''Garland'' er vrijwel af. De vlaggekapitein van de ''Brederode'' [[Egbert Bartolomeusz Kortenaer]], raakte in het gevecht een oog en een hand kwijt. De totale verliezen van de ''Brederode'' bleken achteraf beperkt met negen doden en eenentwintig gewonden.
[[File:De Vlieger, Brederode off Hellevoetsluis.jpg|left|{{largethumb}}|De ''Brederode'' voor Hellevoetsluis]]
Blake poogde de ''Garland'' en ''Anthony Bonaventure'' te steunen maar zijn ''Triumph'' werd onophoudelijk door schepen van Nederlandse vlootvoogden aangevallen: de ''Witte Lam'' van De Ruyter, de ''Princes Louise'' van Jan de Liefde en de ''Monnickendam'' van Pieter Florisse. Ook de ''Campen'' van kapitein Joris van der Zaan liet zich niet onbetuigd. Met moeite wist Blake te voorkomen dat hij net als de ''Brederode'' van beide zijden ingesloten en geënterd werd, door de ''Princes Louise'' en de ''Gulden Beer'' van kapitein Jan de Haes. De rest van de Engelse vloot bleek daarbij niet al te gretig zich in het gevecht te mengen; men besefte dat ieder schip dat zich in de doorgang waagde door een overmacht aan Nederlandse schepen overweldigd dreigde te worden. Dat overkwam bijna de ''Entrance'' die in duel raakte met de ''Haes in 't Veld'' van kapitein Bastiaan Centsen. De zware ''Victory'' en ''Vanguard'' braken wel door en hun arriveren maakte het Blake mogelijk zich tegen het vallen van de duisternis naar het noordoosten terug te trekken. Op dat moment was de [[voorsteng]], het bovenstuk van zijn [[fokkenmast]], er afgeschoten en hijzelf was gewond geraakt. Overigens nam ook de meerderheid van de Nederlandse schepen niet aan het gevecht deel; een poging van De Ruyter zelf de doorgang in te gaan werd niet ondersteund en hij moest zich weer terugtrekken. Hij beklaagde zich in zijn scheepsjournaal: "Hadde wij eenyge hulpe gehad, ja maer 10 à 12 schepen, soude de gansche vlote geslagen hebben". De Nederlandse vloot achtervolgde niet maar zette zich aan de reparatie van de beschadigde schepen, vooral de ''Brederode'' die er erg aan toe was.
 
De precieze verliezen aan Engelse zijde zijn onduidelijk. Behalve de ''Garland'' en ''Anthony Bonaventure'' werd de volgende dag ook de ''Hercules'' genomen, waarbij de kapitein Zachary Browne gewond werd, een schip dat aan het strand gezet werd om juist verovering te voorkomen. Nederlandse verslagen van de slag maken melding van twee verbrande Engelse schepen en een gezonken schip maar dat kan niet bevestigd worden door Engelse bronnen, hoewel daar ook geen volledige scheepslijst van de slag uit is af te leiden. Het ging in ieder geval om vrij kleine vaartuigen die Tromp in zijn eerste bericht aan het vaderland niet de moeite waard vond om te vermelden, niet om "kapitale schepen". Een oorlogsvloot werd altijd begeleid door [[adviesjacht]]en en [[galjoot|galjoten]] die gebruikt werden om te verkennen of berichten over te brengen. Het lichte fregat ''Acorn'' van 22 stukken wordt na de slag niet meer vermeld en volgens de Nederlandse verslagen was een van de verbrande schepen een "twintiger" waarvan men de naam niet meer kon vaststellen. Aan Nederlandse kant raakte op de middag van de slag de ''Schiedam'', ook wel de ''Gelderland'' genoemd omdat de [[Staten van Gelderland]] het schip gefinancierd hadden, in brand en ontplofte uiteindelijk, waarbij een deel van de bemanning omkwam door verdrinking; kapitein Dirk Juinbol stierf op 11 december aan zijn verwondingen. De drie buitgemaakte schepen werden in Nederlandse dienst genomen, de ''Garland'' als de ''Rozenkrans'' en de ''Anthony Bonaventure'' als de ''Bonaventura''.