|
kut meester
{{Infobox militair conflict
| conflict=Tweede Chinees-Japanse Oorlog
| partof=[[Tweede Wereldoorlog]]
| afbeelding=Japanese Occupation - Map.jpg
| onderschrift =Door Japan bezet gebied in 1940''
| date=[[7 juli]] [[1937]]- [[2 september]] [[1945]]
| place=[[Vasteland van China]], Birma
| casus=
| territory=
| result=Chinese overwinning als deel van de [[geallieerden in de Tweede Wereldoorlog|geallieerde]] overwinning in de oorlog in de Pacific
* Overgave van alle Japanse troepen op het vasteland van China (exclusief [[Mantsjoerije]]), [[Formosa (Taiwan)|Formosa]] en [[Unie van Indochina|Frans-Indochina]] ten noorden van 16° NB aan de [[Republiek China]]
* China wordt een permanent lid van de [[Veiligheidsraad van de Verenigde Naties]]
* Hervatting van de [[Chinese Burgeroorlog]]
| combatant1=[[Bestand:Flag of the Republic of China.svg|24px]] [[Kwomintang-China|Republiek China]] <br /> [[Bestand:Flag of the Chinese Communist Party.svg|24px]] [[Communistische Partij van China|CCP]]<br />[[Bestand:Flag_of_the_United_States.svg|24px]] [[Verenigde Staten]]<br />[[Bestand:Flag of the Soviet Union.svg|24px]] [[Sovjet-Unie]]
| combatant2=[[Bestand:Flag of Japan.svg|24px]] [[Japanse Keizerrijk]] <br /><br /> '''Met vazalstaten''': <br /> [[Bestand:Flag of Manchukuo.svg|24px]] [[Mantsjoekwo]] <br /> [[Bestand:Flag of the Mengjiang.svg|24px]] [[Mengjiang]]<br />[[Bestand:Flag_of_the_Republic_of_China-Nanjing_(Peace,_Anti-Communism,_National_Construction).svg|24px]] [[Japans-China]]
| combatant3=
| commander1=[[Bestand:Flag of the Republic of China.svg|20px]] [[Chiang Kai-shek]] <br /> [[Bestand:Flag of the Republic of China.svg|20px]] [[Chen Cheng]] <br /> [[Bestand:Flag of the Chinese Communist Party.svg|20px]] [[Mao Zedong]]
| commander2=[[Bestand:Flag of Japan.svg|20px]] [[Hirohito]] <br /> [[Bestand:Flag of Japan.svg|20px]] [[Hideki Tojo]]
| commander3=
| strength1=
| strength2=
| strength3=
| casualties1=
| casualties2=
| casualties3=
}}
{{Infobox Chinese namen
| afbeelding=
| onderschrift=
| TChinees=中國抗日戰爭
| VChinees=中国抗日战争
| Pinyin=Zhōngguó kàngrì zhànzhēng
| WGiles=
| Zhuyin=
| Eng=
| Kantonees=Chong Kwôk K'ôong Yat Chien Chang
| HK-rom=
| Yale=
| Jyut=zung1 gwok3 kong3 jat6 zin3 zang1
| Taishan=
| Waitau=
| Dapeng=
| Baohakka=
| Hkhakka=
| Dongguan=
| Meixian=
| twhakka=
| Chaozhou=
| Peng’im=
| Minnan=
| Mindong=
| Sjang=
| Gan=
| Xiang=
| Sich=
| letterl=
| Anders=
}}
De '''Tweede Chinees-Japanse Oorlog''' (ook bekend als '''Tweede Sino-Japanse Oorlog''') was een oorlog tussen [[Republiek China|China]] en [[Keizerrijk Japan|Japan]] van [[1937]] tot [[1945]].
Begin [[1930-1939|jaren dertig]] ondervond [[Japan]] een groeiende invloed van [[nationalisme|ultra-nationalistische]], [[expansionisme|expansionistische]] militairen. Deze leidde tot de invasie van [[Mantsjoerije]], waar de Japanners de vazalstaat [[Mantsjoekwo]] stichtten, en een tweede Chinees-Japanse oorlog, die uiteindelijk deel zou gaan uitmaken van de [[Tweede Wereldoorlog]].
Na de benoeming van generaal [[Hideki Tojo]] in 1937 tot opperbevelhebber van het Japanse [[Kanto-leger]] bedacht het Japanse leger een excuus om op [[7 juli]] 1937 het Chinese garnizoen bij de [[Marco Polobrugincident|Marco Polobrug]], de strategische doorgang naar [[Peking]], aan te vallen: het Japanse leger beweerde een soldaat te missen en eiste toegang tot de Chinese stad Wanping. De Chinezen weigerden dit. Na een Japans ultimatum werd Wanping door artillerie beschoten en reden er Japanse [[pantservoertuigen]] over de brug. De Tweede Chinees-Japanse Oorlog was begonnen.
Kort daarop werd Peking veroverd. Uiteindelijk zou een groot gedeelte van [[Kwomintang|China]] tot het einde van de oorlog onder Japans bestuur vallen ([[Japans-China]]).
Een ander verzonnen excuus was aanleiding om in augustus [[Shanghai]] binnen te vallen. De bevelhebber van het Chinese leger, [[Chiang Kai-shek]], wilde niet meer onderhandelen en viel de Japanners aan in Shanghai. Het Japanse garnizoen in Shanghai kreeg al snel versterkingen en namen het initiatief in de strijd over. De Chinese troepen moesten zich terugtrekken uit de belangrijke havenstad.
De wapenstilstand tussen de communisten en nationalisten werd ook door Tokio gezien als een uitdaging waarop gereageerd moest worden. Chiang Kai-shek wilde onder geen voorwaarde met de CCP samenwerken, maar was hier in december 1936 door zijn eigen nationalistische achterban toe gedwongen. Maarschalk Chiang Siue-Liang had Chiang Kai-shek hiervoor zelfs ontvoerd en gevangengezet, tot hij toegaf. Een wapenstilstand voor de duur van de oorlog werd overeengekomen. Een oorlogsverklaring was dit niet, maar de portee ontging de Japanners niet, en ze wachtten op een gelegenheid dit China in te peperen.
Het Japanse leger trok ondertussen naar [[Nanking]], waarbij ieder dorp dat op de weg naar Nanking lag volgens het zogenaamde “drie-in-één” beleid (plunder, vermoord en verbrand alles) van het [[keizerlijke Japanse leger]] verwoest werd.
Op [[13 december]] 1937 viel de hoofdstad Nanking. De doorgeslagen Japanse soldaten verkrachtten vrouwen van alle leeftijden, weerloze burgers en Chinese krijgsgevangenen werden op brute wijze vermoord, en alles werd geplunderd en afgebrand. Dit [[bloedbad van Nanking]] duurde weken en heeft naar schatting aan 340.000 mensen het leven gekost. Deze zwarte bladzijde in de [[geschiedenis van China]] staat bekend als de “Verkrachting van Nanking” of “Nanking Incident” en zorgt tot op de dag van vandaag nog voor beroering tussen Chinezen en Japanners.
Nadat de Chinese troepen onder leiding van Chiang Kai-shek steeds meer genoodzaakt werden zich verder terug te trekken, besloot de nationalistische regering van China haar zetel in [[1938]] ver in het binnenland in [[Chongqing]] 重 庆 (provincie [[Sichuan]]) te vestigen. De Japanners maakten [[Nanking]] toen tot hoofdstad van
[[Japans China]]. De Chinezen lieten in juni 1938 de [[Gele Rivier]] overstromen om de Japanners te blokkeren. Hierdoor hadden de Chinezen tijd om hun verdedigingen bij [[Wuhan]] voor te bereiden, maar de Japanners veroverden deze stad alsnog in oktober.
[[Bestand:Taierzhuang.jpg|thumb|Chinese soldaten in stedelijke gevechten in Tai'erzhuang]]
De bezette Chinese gebieden werden door de Japanse legerleiding met hulp van collaborerende Chinezen voorzien van marionettenregeringen. De nationalistische aanhang was intussen afgebrokkeld, nadat generaal [[Wang Ching-Wei]] in [[1940]] besloot vanuit Nanking met de Japanners te collaboreren.
De [[Chinese Communistische Partij]] (CCP) slaagde er onder leiding van [[Mao Zedong]] in om een gedisciplineerde troepenmacht op te zetten, waarmee hij een [[guerrillaoorlog]] begon. Het communistische leger bood hevig verzet op het platteland.
Aanvankelijk behaalden de Japanse soldaten overwinning op overwinning op de slechter bewapende en verdeelde Chinezen. Het strenge landklimaat, de koppige Chinese weerstand en guerrilla-aanvallen, en [[ziekte]]n eisten hun tol. Veel soldaten raakten vergiftigd door bedorven drinkwater, hoewel ze slechts uit meren en rivieren dronken als de vissen nog leefden. Japan, waar de soldaten vandaan kwamen, was een vrij modern land, terwijl in China in veel gebieden nog middeleeuwse toestanden heersten. De aanval liep vast, op dezelfde manier als de eerdere veldtochten van [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] in Rusland, de Grieken in Anatolië, en de latere Duitse veldtocht in Rusland ook vastliepen. [[Adolf Hitler|Hitler]] had er een les uit kunnen leren.
Na de Japanse [[aanval op Pearl Harbor|aanval op het Amerikaanse Pearl Harbor]] op [[7 december]] [[1941]] kon China rekenen op Amerikaanse steun en stond het er niet meer alleen voor in de strijd tegen Japan. Het leeuwendeel van het Japanse landleger was en bleef immers in China. De USSR weigerde transport van oorlogsmateriaal over zijn gebied, zodat de enige bevoorradingsroutes naar China over de ijzige en moeilijk begaanbare passen van de [[Himalaya]] liepen. De Japanners wisten aanvankelijk zelfs een succes in China te boeken: ze wisten een corridor te veroveren van de veroverde gebieden van China naar bezet Indo-China en bondgenoot Siam. Voordat een succesvol offensief kon worden gestart moest men wachten op de Japanse overgave in [[1945]].
De steun van Amerikaanse kant bestond uit leningen en wapenleveranties in het kader van een “[[Lend-Lease Act]]”-overeenkomst, maar kwam echter uitsluitend ten goede aan de regering in Chongqing.
In januari [[1943]] brachten de drie geallieerden (VS, Groot-Brittannië en China) de [[Conferentie van Caïro|verklaring van Caïro]] uit. De verklaring schreef voor dat Japan na overgave aan de geallieerden [[Mantsjoerije]], [[Taiwan|Formosa]] en de [[Pescadores]]-eilanden aan [[Kwomintang-China|China]] moest teruggeven en [[Korea]] moest vrijgeven voor onafhankelijkheid. Voordat de oorlog ten einde kwam door middel van [[atoombom]]men op Japan werden de Japanners via de [[Verklaring van Potsdam]], waar China overigens niet bij aanwezig was, gewaarschuwd voor de complete verwoesting van het Japanse thuisfront, tenzij Japan zich onvoorwaardelijk over zou geven. Vervolgens werd er op [[6 augustus]] 1945 een atoombom op [[Hiroshima (stad)|Hiroshima]] geworpen, waarbij uiteindelijk 140.000 mensen zijn omgekomen.
Op 8 augustus 1945 verklaarde de [[Sovjet-Unie]] Japan de oorlog. De Russische troepen rukten snel op en omsingelden het verraste bezettingsleger van [[Mantsjoerije]]. Marionettenkeizer [[Pu Yi]] werd gearresteerd toen Russische parachutisten [[Moekden]] bezetten. De Russen rukten op tot bij Peking en tot in Korea, en speelden daarbij buitgemaakte wapenvoorraden door aan de communisten. Tot in de jaren '50 zou Mantsjoerije door Russische troepen bezet blijven.
Op 9 augustus 1945 viel de tweede atoombom, maar nu op [[Nagasaki (stad)|Nagasaki]], waarop de Japanse keizer [[Hirohito]] een radioboodschap uitzond waarin hij het volk meldde dat Japan zich zou overgeven. Op [[2 september]] 1945 werd het overgavedocument getekend en was de capitulatie van Japan en het einde van de [[Tweede Wereldoorlog]] en dus ook van de tweede Chinees-Japanse oorlog een feit.
De Chinese verliezen waren enorm geweest. Het totale aantal militaire en civiele dodelijke slachtoffers bedroeg meer dan 15 miljoen.
Het leed was voor China nog niet voorbij: de wapenstilstand tussen Kwomintang en CCP werd verbroken, en de slotfase van de [[Chinese Burgeroorlog]] begon.
== Zie ook ==
* [[Eerste Chinees-Japanse Oorlog]]
* [[Chinese Burgeroorlog]]
* [[John Rabe]]
{{DEFAULTSORT:Chinees-Japanse Oorlog II}}
[[Categorie:Oorlog van Japan]]
[[Categorie:Guerrillaoorlog]]
[[Categorie:Tweede Wereldoorlog in China|Japan]]
[[Categorie:Oorlog van China|Japanse Oorlog II]]
[[Categorie:Oorlog in Azië]]
[[Categorie:Japanse koloniale geschiedenis]]
| 