Aoristus: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Semantiek en morfologie uit elkaar gehaald |
|||
Regel 1:
De '''aoristus''' ([[Grieks]]: αόριστος, vertaling: onbepaald, vaag) is een [[tempus]] die voorkomt in verschillende [[taal|talen]], zoals het [[Oud-Grieks]], het [[Sanskriet]], het [[Oudkerkslavisch]] en het [[Georgisch]]. In het [[Nederlands]] is er geen formele equivalent van de aoristus, maar wel bepaalde werkwoordsvormen die dezelfde betekenis uitdrukken. In het [[Latijn]] wordt dezelfde betekenis uitgedrukt door het [[perfectum]].
In het [[Oud-Grieks]] geeft de aoristus een [[perfectief aspect]] aan. De gebeurtenissen die door het werkwoord worden beschreven zijn reeds beëindigd en worden medegedeeld of verteld. In de indicativus heeft de aoristus een augment waardoor deze ook verleden tijd aangeeft. In de andere wijzen geeft de aoristus geen tijd aan, zoals bijvoorbeeld in de [[imperativus]] in "Κύριε έλεισον", [[Kyrie eleison]]: "Heer, ontfermt U". De aoristus geeft een afgesloten handeling aan, in tegenstelling tot het [[imperfectum]]. Verder is de vertaling van de indicativus van de aoristus en het imperfectum gelijk.
Er zijn verschillende vormen van aoristi, alle met dezelfde [[semantiek|semantische]] waarde (betekenis):
Regel 14:
== Sigmatische aoristus ==
De '''sigmatische aoristus''' is in het [[Oud-Grieks|Oudgrieks]] een manier van de werkwoordsvervoeging aoristus waarbij een sigma als tussenvoegsel wordt gebruikt.
De aoristus gaat uit van een andere stam: de aoristusstam. De sigmatische aoristusstam wordt in het Oud-Grieks gevormd door een sigma achter de wortel te plakken. In de praktijk wordt de sigmatische aoristus meestal gevormd door achter de [[praesens]]stam de letters σα te plakken: λυ-σα. Of de alpha bij de stam hoort is de vraag.
Regel 67 ⟶ 65:
Alleen bij een -ἐι-, -ἰ- of -ὐ- in de praesensstam is de verlenging in de aoristus niet zichtbaar.
De uitgangen zijn wel gelijk aan die van de gewone aoristus, voor zowel actief als medium. In het passief wordt de
== Thematische Aoristus of asigmatische aoristus ==
Regel 75 ⟶ 73:
== Aoristus Passivus (Thetatische aoristus) ==
In zijn passieve vorm wordt de
== Athetatische aoristus ==
Dit verschijnsel komt alleen voor bij passieve vormen. Hier wordt eigenlijk de
[[Categorie:Tempus]]
| |||