Poolster: verschil tussen versies

De '''Poolster''' ('''[[Polaris]]''') is de naam van de ster die dicht bij het verlengde van de aardas aan de [[hemelpool]] ligt. Gedurende de nacht lijken alle sterren door de rotatie van de aarde in een baan om de pool heen te draaien,; de Poolster beweegt vrijwel niet zodat hij altijd op dezelfde plaats aan de hemel te vinden is. De Poolster was, voor de ingebruikneming van elektronische systemen zoals [[gps]], van groot belang voor de [[navigatie]]. De [[hoogte (astronomie)|hoogte]] van de poolster aan de hemel is vrijwel gelijk aan de [[breedtegraad]] waarop de waarnemer zich bevindt,; de zegswijze "poolshoogte nemen" is hiervan afgeleid.

Algemeen duidt men met de term '''poolster''' een ster aan die zich in een van de hemelpolen bevindt. Momenteel is de ster [[Polaris]] (''alpha Ursae Minoris'') de poolster voor de noordelijke hemelpool,. deDe zuidelijke hemelpool heeft geen heldere ster die duidelijk poolster is,; de zwakke ster Sigma Octantis in het sterrenbeeld [[Octant (sterrenbeeld)|Octant]] wordt echter wel "Polaris Australis" genoemd, "Zuidelijke Poolster". Het [[Zuiderkruis (sterrenbeeld)|Zuiderkruis]] (''Crux'') staat vrij ver van de hemelpool vandaan, maar dankt zijn naam aan de opvallende kruisvorm waarvan de staande poot naar de zuidelijke hemelpool wijst.

Door de [[precessie]] beschrijft de aardas in 25.770 jaar een grote (dubbele) [[kegel (ruimtelijk figuur)|kegel]] aan de hemel, zodat zowel de noordelijke als de zuidelijke hemelpool in een cirkel bewegen. Hierdoor zullen in de loop van deze periode verschillende sterren de rol van poolster vervullen. Rond het jaar 4100 is dit een zwakke ster in het sterrenbeeld [[Cepheus (sterrenbeeld)|Cepheus]], vervolgens [[Deneb]], een heldere ster in [[Zwaan (sterrenbeeld)|Zwaan]]. In het jaar 14.000 zal [[Wega]], een heldere ster in [[Lier (sterrenbeeld)|Lier]], de poolster zijn. Daarna duurt het nog ± 12.000 jaar voordat de aardbewoners Polaris weer als nachtelijk oriëntatiepunt kunnen gebruiken.