Versie van 26 sep 2014 11:57 bewerken Dqfn13 (overleg \| bijdragen) moderatoren 94.837 bewerkingen + Zodenhuis in Firdgum. ← Oudere bewerking		Versie van 12 feb 2015 17:12 bewerken ongedaan maken JanB46 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 82.154 bewerkingen Red. + 'Modern' zodenhuis past hier zonder verdere toelichting niet Nieuwere bewerking →
Regel 1: [[Bestand:Plaggenhut Echten 2.JPG\|thumb\|250px\|Een plaggenhut in [[Echten (Drenthe)\|Echten]].]] [[Bestand:Nood in de venen Weeknummer, 26-05 - Open Beelden - 62023.ogv\|thumb\|250px\|~~Plaggenhutten~~Woonhutten in de Drentse venen (1926).]] ~~[[Bestand:Zodenhuis Firdgum.JPG\|thumb\|250px\|Zodenhuis in [[Firdgum]] in aanbouw.]]~~ Een '''plaggenhut''' of spitkeet is een eenvoudige met [[heide (vegetatie)\|heide]][[plaggen]] bedekte [[hut]]. Ze waren te vinden in de armste gebieden van Nederland, vooral in [[Drenthe]], [[Friesland]] en [[Overijssel]] en werden bewoond door de allerarmste arbeiders, vaak met grote gezinnen. Een plaggenhut was een eenvoudig bouwwerk, meestal gedeeltelijk uitgegraven en zonder zijmuren zodat het dak op grondhoogte begon. Het dak was bekleed met plaggen die uit het omliggende land werden gehaald. Plaggenhutten stonden vaak in [[veen (grondsoort)\|veenontginningsgebieden]]. Ze waren ineeuwenlang ~~de 17de en 18de eeuw vooral~~ in gebruik als ~~tijdelijke~~ onderkomens voor de veenarbeiders. Ook de onderliggende veenlaag moest worden verwijderd en bouw van stenen huizen vond alleen plaats als men het veen had afgegraven tot op de onderliggende zandgrond. Veeneigenaren en compagnieën groeven de veengebieden tot op de zandgrond af en ook het veen onder een hut werd, als men er aan toe was, te gelde gemaakt! Eind 19de eeuw, begin 20ste eeuw kwam de plaggenhut op grote schaal in gebruik als woning voor de armen. De hutten waren te vinden op de onverdeelde heidegebieden die buiten de esdorpen lagen. Vaak in de buurt van grote veengebieden waar eind 19de eeuw een overschot aan arbeiders ontstond. De leefomstandigheden waren er erbarmelijk. Door de bouwwijze was het vertrek slecht te verwarmen, was het er vochtig en krioelde het van ongedierte. Bewoners van plaggenhutten werden niet oud. De [[woningwet]] in 1901 verbood het wonen in plaggenhutten. Vervangende woningen werden slechts beperkt aangeboden. In een dorp als [[Jubbega]]-[[Hoornsterzwaag]] duurde het tot ver in de jaren zestig voordat de laatste plaggenhutten gesloopt werden. Het wordt vaak gezegd dat een nieuwe plaggenhut mocht blijven staan als het tussen zonsondergang en zonsopgang was gebouwd en de schoorsteen 's ochtends rookte. Dit is echter onjuist. Op enkele plaatsen in Nederland kunnen toeristen tegenwoordig overnachten in ~~plaggenhutten~~een plaggenhut. == Openluchtmusea met plaggenhutten == Regel 15: * [[De Spitkeet\|Openluchtmuseum Themapark De Spitkeet]], [[Harkema]] * [[Veenpark]] nabij Barger-Compascuum * [[Nationaal Park De Hoge Veluwe]], bij het ''Museonder'' [[Categorie:Woning]] [[Categorie:Armoede]]

Plaggenhut: verschil tussen versies