Proto-Indo-Europees: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 84.27.205.178 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door CodeCat |
|||
Regel 148:
Wortels bestonden in het overgrote deel uit een enkele [[lettergreep]] met de [[klinker (klank)|klinker]] {{PIE|e}}, en begonnen en eindigden altijd met een [[medeklinker]]. Er zijn echter ook gevallen bekend waarin een andere klinker voorkwam, of zelfs geen klinker (zoals in {{PIE|bʰuH-}} 'worden', waarbij {{PIE|u}} als medeklinker moet worden gezien). De medeklinkers in wortels vormden altijd een vaste volgorde: (s)CReRC, waarbij C staat voor een [[plosief|plofklank]] en R voor een [[sonorant]]. Een wortel kon optioneel ook met {{PIE|s}} beginnen, en er zijn allerlei gevallen bekend waarbij de wortel deze {{PIE|s}} wel heeft in sommige dochtertalen, maar niet in anderen. In sommige gevallen heeft dezelfde [[dochtertaal]] zelfs beide vormen bewaard (zoals het Engelse ''melt'' tegenover het Nederlandse ''smelten'', beide Germaanse talen). Dit fenomeen wordt ook wel [[s-mobile]] genoemd. Laryngalen konden in principe op elke plaats in de wortel toegevoegd worden, zoals aan het begin of aan het eind, of ergens tussenin. Niet alle elementen van de wortel waren altijd aanwezig, zolang de wortel zelf maar begon en eindigde met een medeklinker.
=== Ablaut ===
[[Ablaut]] vormde een belangrijk onderdeel van de grammaticale structuur van het PIE. Onder invloed van ablaut kon onder bepaalde grammaticale condities een onderliggende {{PIE|e}} overgaan in {{PIE|o}}, verlengen tot {{PIE|ē}} of {{PIE|ō}} of zelfs helemaal verdwijnen waardoor er in zijn geheel geen klinker meer voorkwam. Deze verschillende [[klinkergradatie]]s worden 'trappen' genoemd, zoals de e-trap of lange o-trap. De trap zonder klinker wordt wel de [[nultrap]] genoemd.
De nultrap kwam relatief vaak voor wanneer een lettergreep geen accent had. De e-trap daarentegen kwam meestal voor in lettergrepen die het accent droegen. Het verband tussen accent en ablaut is nog niet geheel duidelijk, maar er wordt in elk geval aangenomen dat er een zeker verband moet zijn geweest.
=== Naamwoorden ===
| |||