Oude Pekela: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+''Oude Tongen'', {{commonscat}}, wikilink
lf
Regel 24:
== Geschiedenis ==
[[Bestand:Mes_Pekela_03.JPG|thumb|Het beeld van [[Hans Mes]] "Man met hondenkar" herinnert aan de historie van Oude Pekela]]
Het dorp Pekela ontstond rond 1600 op initiatief van de [[Pekelder Compagnie]] als [[veenkolonie]] langs de [[Pekel A (rivier)|Pekel A]], die planmatig werd opgezet in een [[vervening]]sgebied op instructies vanuit de stad [[Groningen (stad)|Groningen]] met [[Wijk (watergang)|wijken]] en [[Zwet (toponiem)|zwetsloten]] die tot op de meter nauwkeurig werden aangegeven. Pekela werd opgezet vanuit een 'enkelvoudig kanalenstelsel'; langs een kanaal (Pekel A - deels gekanaliseerd tot het [[Pekelderdiep]]) werden loodrecht een aantal wijken (zijkanalen) en zwetsloten (wateren tussen de percelen van verschillende eigenaren) gegraven. Het drukke dorpsleven vond plaats langs het kanaal, waar de rijkeren woonden. Hier werden [[schuitSchuit (vaartuig)|schuiten]]en met [[stratendrek|stadsdrek]] aangevoerd en overgeladen door [[arbeider]]s om vervolgens te worden vermengd met de [[bonkaarde]] (toplaag) van het veen om het vruchtbaarder te maken. Reeds gestoken [[turf (brandstof)|turf]] werd er overgeladen op schuiten naar de stad. Achter het 'drukke deel' lagen met name boerderijen.
 
Tussen 1664 en 1881 werd naar schatting 5000 hectare veen omgevormd tot landbouwgrond. In de loop van de tijd ontstond daardoor ook landbouwnijverheid, alsook [[scheepsbouw]] in de plaats.