IJktheorie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 26 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q214850
JRB (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
In de natuurkunde is een '''ijktheorie''' een soort van [[veld (natuurkunde)|veldtheorie]], waarin de [[Lagrangiaan]] [[InvariantInvariantie (natuurkunde)|invariant]] is onder een bepaalde continue groep van lokale transformaties.
 
Deze transformaties (de zogenaamde ''ijktransformaties'') vormen een [[Lie-groep]], die wordt aangeduid als de [[symmetriegroep]] of de ''ijkgroep'' van de theorie. Geassocieerd met een Lie-groep bestaat er een [[Lie-algebra]] van groepgeneratoren. Voor elke groepsgenerator bestaat er een corresponderend [[vectorveld]], dat een ''ijkveld'' wordt genoemd. IJkvelden worden in de Lagrangiaan opgenomen om haar invariantie onder de groepstransformaties, die ''ijkinvarianties'' worden genoemd, te waarborgen. Wanneer een dergelijke theorie wordt gekwantiseerd, worden de [[kwantum|kwanta]] van de ijkvelden ''ijkbosonen'' genoemd.