Glissando: verschil tussen versies

Een verwante techniek is [[portamento]]. Hierbij laten doorgaans alleen begintoon en eindtoon een indruk van [[toonhoogte]] achter; de tussenliggende tonen worden niet noodzakelijkerwijs gespeeld. Verwarrend genoeg wordt een glissando op een [[MIDI]]-[[synthesizer]] meestal aangeduid als 'portamento'.

 

In de pianoliteratuur treft men (reeds vanaf [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]] en tijdgenoten) vele vormen van glissando's aan. Zo kent men de genoemde eenvoudige witte-toetsen-glissando's, maar er bestaan ook combinaties van glissando's, zogeheten dubbelglissando's, waarbij bijvoorbeeld een gelijktijdig glissando op witte en zwarte toetsen, of twee-witte-toetsen-glissando's met een interval ertussen worden gespeeld (bijvoorbeeld een [[octaaf (muziek)|octaaf]]- of tertsglissando). De uitvoering van glissando's vergt een speciale speeltechniek, waarbij doorgaans de zijkant van een vinger of de nagel wordt gebruikt. In een octaafglissando omhoog wordt de duim gebruikt in combinatie met een sterk gekrulde pink, die dan met de nagel speelt. Als dit octaafglissando neerwaarts gaat wordt de duimnagel in combinatie met het vlees van de pink gebruikt. De snelheid van de arm bepaalt de snelheid van het glissando. Sommige geoefende pianisten kunnen met één hand zelfs een akkoordglissando spelen waarbij drie of vier toetsen tegelijk worden gebruikt. Bij het spelen van een glissando op een keyboard zonder gewogen toetsen kan ook de handpalm gebruikt worden om een glissando te maken, omdat er minder kracht nodig is om de toetsen in de drukken.

 

 

===Voorbeelden van octaafglissando's uit de pianoliteratuur===

* [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]] - ''Pianosonate No. 21 (Waldstein Sonate)'' (3e deel)

* [[Carl Maria von Weber|Weber]] - ''Konzertstück in f klein''