Galjas: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Caenwyr (overleg | bijdragen)
Versie 42683596 van 78.23.120.225 (overleg) ongedaan gemaakt.
Regel 3:
De '''galjas''' evolueerde uit grote koopvaardij[[galei]]en en vormde er de militaire variant van. Ze waren hoger, groter en trager dan normale ("lichte") galeien. Ze bezaten tot 32 riemen, elk bemand door tot wel 5 personen en beschikten gewoonlijk over drie masten en een voor- en achterkasteel. In Venetië werd hard gewerkt om deze galjassen zo snel mogelijk te maken, zodat ze konden wedijveren met gewone galeien. Het kanondek bevond zich gewoonlijk boven de roeiers, maar er zijn ook afbeeldingen waar het eronder staat getekend.
 
Galjassen voerden over het algemeen meer zeil dan echte [[galei]]en en waren veel dodelijker. Een galei die langsscheeps werd benaderd was zo goed als weerloos, terwijl een galjas van opzij benaderen je, net als bij een [[linieschip]], blootstelde aan haar kanonnen. Er zijnwerden relatief weinig galjassen gebouwd — een van de nadelen was dat ze meer afhankelijk waren van hun zeilen, waardoor hun positie aan het front van de galeilinie aan het begin van de zeeslag niet kon worden gegarandeerd — maar ze werden wel succesvol ingezet bij de [[Slag bij Lepanto]] in 1571, waar hun vuurkracht meehielp aan de overwinning voor de christelijke vloot, en een aantal voldoende zeewaardige galjassen namnamen deel aan de [[Spaanse Armada]] in 1588 (bv [[La Girona (schip, 1588)|''La Girona'']]). In de 15de eeuw werd een licht type galjas, genaamd [[fregat]] ontwikkeld in Zuid-Europa als antwoord op de toenemende dreiging van vanuit Noord-Afrika opererende [[Barbarijse Zeerovers]] met hun snelle galeien.
 
In de Middellangse Zee, met haar ondiepere wateren, minder gevaarlijker weer en onbetrouwbare winden, waren zowel galjassen als galeien nog lange tijd in gebruik, vooral in Venetië en het Ottomaanse Rijk, lang nadat ze elders in onbruik waren geraakt. Later zouden "rondschepen" en galjassen vervangen worden door galjoenen en linieschepen afkomstig uit [[Atlantisch Europa]]. Het eerste Venetiaanse linieschip werd gebouwd in 1660.