Pentatoniek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
==Tonaliteit==
Een tonaal centrum kan aanwezig zijn, afhankelijk van de harmonische context, maar in pentatonische reeksen zonder [[leidtoon]] of kleine secundes, is [[tonaliteit]] niet vanzelfsprekend. Echter ook het ervaren van de terts of sext draagt aan de mate van tonaliteit bij.
 
* Voorbeeld 1: In de reeks C-D-E-G-A-c zit geen leidtoon (B) naar de 'grondtoon' (C), en geen leidtoon (Fis) naar de [[kwint]] G. Wel horen we op de 'grondtoon' C de grote terts E (die een majeurklank geeft in de combinatie C-E-G. Ook horen we de grote sext A op de 'grondtoon' C, die ook een majeurklank geeft.
**Deze reeks kunnen we ook opschrijven als een stapeling van kwinten op C: C-G-d-a-e', die dan de 'grondtoon' C versterkt. Als 'jazzakkoord' zouden alle vijf tonen gehoord kunnen worden als C<sup>6/9</sup>. We zouden dus een melodie met tonen uit deze reeks kunnen voorzien van een begeleidingsakkoord [[C majeur]]. In dat geval ervaren we tonaliteit.
**We kunnen echter ook dezelfde reeks opschrijven als bijvoorbeeld een stapeling van kwarten: E-A-d-g-c', die dan veel minder 'stabiel' klinkt dan een majeurakkoord, omdat er dan minder 'grondtoon' versterkt wordt en er dan dus minder grondtoon hoorbaar is. In dat geval is de 'open', wat kalere klank die zo ontstaat dus veel minder tonaal bepaald.
 
=== Afleiding ===