Turkomanie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
gaatjes |
||
Regel 1:
'''Turkomanie'''
==Achtergrond==
[[File:The Great Gun.jpg|thumb|[[Albrecht Dürer]]."Het grote kanon", een allogorische voorstelling van het Turkse gevaar voor de Duitse landen]]
Het beeld van ´´
De meeste publicaties hadden echter het doel om vanuit een anti-islamitische houding een ondersteuning te zijn voor de strijd tegen de Turken. In duizenden pamfletten en afbeeldingen was de Turk de erfvijand van het het christendom met wie zo spoedig mogelijk diende te worden afgerekend.
In 1530 publiceerde [[Desiderius Erasmus|Erasmus]] zijn '' Consultatio de bello Turcico '' . Het door hem waargenomen zedelijk verval in Europa verbond hij aan de opkomst van de Ottomanen. Het Turkse gevaar kon alleen overwonnen worden door een moreel reveil en als het niet anders kon door gewapende strijd.
De eerste Engelse geschiedschrijving van het rijk was van Richard Knolles in '' The Generall Historie of the Turkes '' uit 1603. Ook in dit werk werd het Ottomaanse rijk als een ''terror of the world'' beschreven.
== Ontwikkelingen in de zeventiende eeuw==
In de zeventiende eeuw stagneerde de opmars van het Ottomaanse rijk. De Turkse nederlaag bij het [[Beleg van Wenen (1683)| beleg van Wenen]] in 1683 werd 16 jaar later gevolgd door het [[Vrede van Karlowitz|verdrag van Karlowitz]] van 1699 dat een eind maakte aan de [[Grote Turkse Oorlog]] . Het rijk moest vrijwel geheel [[Hongarije]], een deel van [[Transsylvanië]] en [[Slavonië]] afstaan aan de Habsburgers, [[Podolië]] aan de Polen en de [[Peloponnesos]] aan Venetië. Het is dan duidelijk, dat het Ottomaanse rijk geen bedreiging meer was voor West- en Midden- Europa.
Regel 19 ⟶ 18:
Als gevolg van deze ontwikkelingen werd het beeld van ´´de Turk´´ in sommige betere kringen in Europa minder negatief en kreeg men vooral belangstelling voor het exotische van het Ottomaanse rijk.
Een zeer grote invloed hierbij was de eerste Europese vertaling (
Het jaar van de eerste Franse uitgave viel aan het begin van een tijdperk in het Ottomaanse rijk dat aangeduid wordt als de '
In deze periode werden de diplomatieke relaties met West-Europa versterkt.
[[File:Mehterhane.jpg|thumb|Een orkest van janitsaren]]
[[File:Maarssen-TerMeerTurkseTent-H.DeLeth-1735-45.jpg|thumb| H. de Leth. 1745.Ter Meer (Maarssen), detail van gezicht over de vogelvijver in de richting van de Turkse Tent]]
Er ontstond in sommige Europese kringen een beeld van oosterse rijkdom, waarin ook erotiek een belangrijke rol kon spelen. Die belangstelling had feitelijk niet zoveel te maken met de werkelijke omstandigheden in het Ottomaanse rijk, maar was in de eerste plaats een product van in Europa aanwezige fantasieën over de Oosterse cultuur. Die fantasieën over de Oriënt als een plaats met vooral luxe, rijkdom, erotiek gaf Europese kunstenaars en consumenten de gelegenheid om zich te onderscheiden.
Componisten maakten gebruik van Turkse thema's in de voorstelling van opera's en zangspelen als bijvoorbeeld'' [[Die Entführung aus dem Serail]]'' van Mozart, ''Il turco in Italia'' van [[Gioacchino Rossini|Rossini]] en ''Tamerlano'' van [[Georg Friedrich Händel|Händel]]. Aan enkele Europese hoven werd ´´Turkse muziek´´ populair en met name die van de muziekkorpsen van de [[janitsaren]]. Turkse muziek was oorspronkelijk een term, die gebruikt werd om de percussie-instrumenten in een orkest aan te duiden. De diverse hoven concurreerden met elkaar in gezelschappen die deze Ottomaanse percussie-instrumenten beheersten.
De grootste invloed heeft de rage in de mode en schilderkunst gehad. Jurken ''en sultane''
De turkomanie ging voor het grootste deel aan Nederland voorbij. Er zijn slechts
Het iets meer positieve beeld van de Turk bij de Europese elite verdween in het begin van de negentiende eeuw. Dat was vooral als gevolg van de onafhankelijkheidsbewegingen op de Balkan. Na de [[Griekse Onafhankelijkheidsoorlog]] was dat beeld in de publieke opinie weer gekanteld. Een aantal schilders in de negentiende eeuw zetten wel de de beweging van het verbeelden van oosterse ,vooral wulpse en erotisch geachte taferelen uit bijvoorbeeld de harem verder voort.
<gallery widths="180" heights="180">
Regel 47 ⟶ 43:
{{Appendix|2=
* {{nl }} H. Theunissen, (1989) Barbaren en ongelovigen: Turcica in de Nederlanden 1500-1800 In: H. Theunissen, A. Abelmann & W. Meulenkamp ''Topkapi & Turkomanie. Turks~Nederlandse ontmoetingen sinds 1600'', ISBN 90.6707.241.9
* {{nl}} M. Breukink-Peeze (1989) Eene fraaie kleeding, van den turkchen dragt ontleent In: H. Theunissen, A. Abelmann & W. Meulenkamp ''Topkapi & Turkomanie. Turks~Nederlandse ontmoetingen sinds 1600'' ,ISBN 90.6707.241.9
|