Pyriet: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Label: Misbruikfilter: Schuttingtaal |
k Wijzigingen door 2001:981:F9F9:1:9C94:A10:1624:713E (Overleg) hersteld tot de laatste versie door 86.90.39.63 |
||
Regel 30:
'''Pyriet''' of '''ijzerkies''' is een [[mineraal]] met als formule FeS<sub>2</sub> (scheikundige naam: ijzerdisulfide). Het mineraal is een belangrijk ijzer- en zwavelerts. Het vormt vaak goed gevormde ([[euhedrisch]]e) kristallen in de vorm van een kubus met karakteristieke [[striatie]]s en met een goudachtige glans. Het wordt ook wel ''[[klatergoud]]'' of ''gekkengoud'' (van het [[Engels]]e ''fool's gold'') genoemd omdat het soms voor goud aangezien werd. De naam ''kattengoud'' wordt soms ook ten onrechte gebruikt, dit slaat echter op gele [[mica]] of hars.<ref>http://www.encyclo.nl/begrip/kattengoud</ref><ref>http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M030857</ref> Omdat pyriet in ruime mate voorkomt kan dit de illusie van grote rijkdom wekken. Echter, pyriet is niet zeer veel waard (alhoewel het wel verkocht kan worden). Het wordt gevonden samen met andere zwavelhoudende mineralen, maar ook met oxiden, in kwartsaders, in afzettingsgesteenten in koolbedden en als vervangingsmineraal in fossielen.
== Eigenschappen ==
Pyriet is een disulfide met zwavelparen (S<sub>2</sub>)<sup>2-</sup> en Fe<sup>2+</sup> ionen in een [[octaëder|octaëdrische]] omringing in een t<sub>2g</sub><sup>6</sup> lage [[spin (kwantummechanica) |spin]] toestand. Ten gevolge van het feit dat beide [[ion (deeltje)|ionen]] een gesloten [[elektronenconfiguratie|configuratie]] bezitten is het een [[diamagnetisme|diamagnetische]] [[Halfgeleider (elektronica)|halfgeleider]].
Bij de verwering van pyriet ontstaan ijzer(hydr)oxiden, waarbij ook [[zwavelzuur]] vrijkomt. Dit zuur kan dan reacties aangaan met andere mineralen en daardoor leiden tot de vorming van bijvoorbeeld [[gips]], [[aluniet]] en [[jarosiet]].
Een belangrijke vindplaats van pyriet is het eiland [[Elba]].
== Naamgeving ==
| |||