West-Europese Unie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 25:
}}
 
De '''West-Europese Unie''' (WEU) was een West-Europese organisatie voor militaire samenwerking die heeft bestaan van 1954 tot 2011.
De '''West-Europese Unie''' (WEU) was een West-Europese organisatie voor militaire samenwerking die heeft bestaan van 1954 tot 2011. De basis voor de WEU werd gelegd in het op 17 maart 1948 in Brussel door [[België]], [[Frankrijk]], [[Groothertogdom Luxemburg|Luxemburg]], [[Nederland]] en [[Verenigd Koninkrijk]] getekende [[Verdrag van Brussel]], officieel genaamd het "Verdrag aangaande Economische, Sociale en Culturele Samenwerking en Collectieve Zelfverdediging". Op 23 oktober 1954 is dit verdrag geamendeerd en aangevuld, waarbij de West-Europese Unie opgericht werd. Deze omvatte naast de vijf oorspronkelijke ondertekenaars ook de [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|Bondsrepubliek Duitsland]] en [[Italië]] als leden.
 
Het hoofdkwartier van de WEU was aanvankelijk gevestigd te [[Londen]], sinds 1989 te[[Brussel (stad)|Brussel]]. Op 30 juni 2011 is de WEU ontbonden.
 
== Ontstaansgeschiedenis ==
Nadat in 1949 de [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie]] (NAVO) was gevormd, besloten de vijf landen van het Verdrag van Brussel hun militaire organisatie in de NAVO te doen opgaan. De behoefte om West-Duitsland in de westerse veiligheidsstructuur op te nemen leidde vervolgens tot het plan de [[Europese Defensie Gemeenschap]] (EDG) op te richten. Deze beoogde de vorming van een gezamenlijk Europees leger, dat binnen de NAVO zou functioneren, en waarin de strijdkrachten van zes landen samengevoegd zouden worden: Frankrijk, West-Duitsland, Italië en de drie [[Benelux]]-landen. Nadat echter het Franse parlement de EDG in augustus 1954 had afgewezen, moest een alternatief geschapen worden om de Bondsrepubliek in de westerse defensie te integreren. Daarom werd besloten de Bondsrepubliek en Italië uit te nodigen toe te treden tot het Verdrag van Brussel, dat hiertoe op 23 oktober 1954 door de [[Verdragen van Parijs (1954)|Verdragen van Parijs]] geamendeerd en aangevuld werd, en als nieuwe Europese instelling de West-Europese Unie in het leven riep. Zij had dus aanvankelijk zeven lidstaten: de drie Benelux-landen, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, de Bondsrepubliek Duitsland en Italië.
 
De basis voor de WEU werd gelegd in het [[Verdrag van Brussel]] van 17 maart 1948 tussen [[België]], [[Frankrijk]], [[Groothertogdom Luxemburg|Luxemburg]], [[Nederland]] en [[Verenigd Koninkrijk]], een echt militair bodngendoorschap. Nadat in 1949 de [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie]] (NAVO) was gevormd, besloten de vijf landen van het Verdrag van Brussel hun militaire organisatie in de NAVO te doen opgaan.
In maart 1990 traden [[Spanje]] en [[Portugal]] toe als lidstaat. In 1995 werd ook [[Griekenland]] lid, zodat het totaal aantal volwaardige lidstaten op tien kwam. De WEU telde naast de 10 lidstaten ook 6 geassocieerde lidstaten, 5 waarnemende landen en 7 geassocieerde partners.
 
De behoefte om [[West-Duitsland]] in de westerse veiligheidsstructuur op te nemen leidde enkele jaren later tot het plan de [[Europese Defensie Gemeenschap]] (EDG) op te richten, die de zes landen van de al eerder opgerichte [[Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal]] zou omvatten. Dit "Pleven-plan" (eigenlijk afkomstig van [[Jean Monnet]])beoogde de vorming van een gezamenlijk Europees leger, dat binnen de NAVO zou functioneren, en waarin de strijdkrachten van de zes landen (Frankrijk, West-Duitsland, Italië en de drie [[Benelux]]-landen) samengevoegd zouden worden. Nadat echter het Franse parlement de EDG in augustus 1954 had afgewezen, moest een alternatief geschapen worden om de Bondsrepubliek Duitsland in de westerse defensie te integreren.
 
OP 23 september 1954 stelde de Britse minister van Buitenlandse Zaken [[Anthony Eden]] voor dat de Bondsrepubliek en Italië zouden troetreden tot het Verdrag van Brussel, om een gemeenschappelijke Europese defensie mogelijk te maken. In die constructie zou West-Dutisland over een eigen leger kunnen beschikken, zij het met beperkingen en onder controle van een gemeenschappelijk Europees organisme. Dit "Eden-plan" werd enkele weken later aanvaard op een conferentie in Londen door de zes landen, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en Canada.
De "Londense regeling" kreeg defintieve vorm op 23 oktober 1954 met de [[Verdragen van Parijs (1954)|Verdragen van Parijs]], die de West-Europese Unie in het leven riep. Zij had aanvankelijk zeven lidstaten: de drie Benelux-landen, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, de Bondsrepubliek Duitsland en Italië.
 
== Evolutie ==
Het gewicht van de WEU is nooit groot geweest waardoor de WEU ook vaak de ''schone slaapster'' wordt genoemd.
 
In het begin speelde de WEU vooral een rol in de inschakeling van West-Duitsland in de Atlantische alliantie. Ze hielp^ook om Frankrijk en West-Duitsland naderbij te brengen in de kwestie [[Saarland]]. De WEU zorgde ook voor contacten tussen Groot-Brittannië en de zes andere lidstaten die samen de [[Europese Gemeenschappen]] vormden. Maar na de toetreding van het Verenigd Koninkrijk tot de EG (1973) leed de WEU een sluimerend bestaan. Europese militaire samenleving gebeurde grotendeels binnen de NAVO. Immers, alle WEU-landen waren immers lid van de NAVO, maar sommige Europese NAVO-landen waren geen lid van de WEU.
 
De "Verklaring van Rome" (1984) probeerde de West-Europese Unie nieuw leven in te roepen. De WEU moest uitgroeien tot de militaire arm van de [[Europese Unie]]. Om die reden werd de zetel van de WEU in 1989 naar Brussel overgeplaatst. In dat perspectief traden [[Spanje]] en [[Portugal]] in 1989 toe tot de organisatie. In 1995 werd ook [[Griekenland]] lid, zodat het totaal aantal volwaardige lidstaten op tien kwam.
 
Het einde van de [[Koude Oorlog]] en het uiteenvallen van het [[Warschaupact]] maakte het mogelijk dat ook neutrale landen en voormalige Oostbloklanden met de organisatie gingen samenwerken. Daardoor telde de WEU naast de 10 lidstaten ook 6 geassocieerde lidstaten, 5 waarnemende landen en 7 geassocieerde partners. Toch lukte het niet om de WEU te doen passen in een gemeenschappelijk veiligheidsbeleid. De Europese Unie - zoals de EG was gaan heten - werkte uiteindelijk een eigen veiligheidsbeleid uit, waarin geen plaats was voor de WEU.
 
Het gewicht van de WEU is nooit groot geweest waardoor de WEU ook vaak de ''schone slaapster'' wordt genoemd. Even leefde het idee om de WEU te laten uitgroeien tot de militaire arm van de [[Europese Unie]] en de Europese pijler binnen de NAVO (Europese veiligheids- en defensie-identiteit). Dit is echter nooit gerealiseerd. Omdat bijna al haar taken overgedragen zijnwaren aan de [[Europese Unie]], werd op 31 maart 2010 besloten de organisatie uiterlijk op 1 juli 2011 op te heffen. Op [[30 juni]] [[2011]] beëindigde de WEU haar activiteiten.<ref>[http://knack.rnews.be/nl/actualiteit/nieuws/europa/west-europese-unie-ontbonden-na-63-jaar/article-1195047126947.htm West-Europese Unie ontbonden na 63 jaar], Knack.be, 28 juni 2011</ref>
== Opheffing ==
Het gewicht van de WEU is nooit groot geweest waardoor de WEU ook vaak de ''schone slaapster'' wordt genoemd. Even leefde het idee om de WEU te laten uitgroeien tot de militaire arm van de [[Europese Unie]] en de Europese pijler binnen de NAVO (Europese veiligheids- en defensie-identiteit). Dit is echter nooit gerealiseerd. Omdat bijna al haar taken overgedragen zijn aan de [[Europese Unie]], werd op 31 maart 2010 besloten de organisatie uiterlijk op 1 juli 2011 op te heffen. Op [[30 juni]] [[2011]] beëindigde de WEU haar activiteiten.<ref>[http://knack.rnews.be/nl/actualiteit/nieuws/europa/west-europese-unie-ontbonden-na-63-jaar/article-1195047126947.htm West-Europese Unie ontbonden na 63 jaar], Knack.be, 28 juni 2011</ref>
 
== Secretaris-generaal van de WEU ==