Tiananmenplein: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
 
Het plein is 880 meter lang en 500 meter breed. Op het oppervlak van 440.000&nbsp;m<sup>2</sup> kunnen minstens een miljoen mensen samenkomen.
 
[[Image:200401-beijing-tianan-square-overview.jpg|800px750px|center]]
 
==Aanleg==
De reusachtige dimensies van het plein dateren van 1949. Het werd aangelegd in opdracht van Mao als een lege scène waar miljoenenmassa's hem zouden kunnen [[persoonsverheerlijking|verheerlijken]].<ref>{{aut|Pierre Ryckmans}} (1989), "Le commencement de la fin", in: ''Politique internationale'', nr. 45</ref> Daarvoor ging een deel van het oude stadshart tegen de vlakte. In 1954 werd de [[Keizerlijke Poort]] tot de laatste steen afgebroken.
Regel 9 ⟶ 11:
==Gebouwen==
===Poort van de Hemelse Vrede===
Tiananmen ([[Poort van de Hemelse Vrede]]), dat nu het staatssymbool van de [[Volksrepubliek]] is, dateert uit 1417 en heette toen de Poort van het Keizerrijk. De poort gaf toegang tot de erachter gelegen [[VerbodenKeizerlijke Stad]], diewaarbinnen vroegerde [[Verboden Stad]] gelegen was met het vroegere keizerlijk paleis was. De poort was van hout en brandde tot twee keer toe af. Na de brandschade in 1465 werd de poort van steen gemaakt. De tweede keer werd de poort herbouwd in 1651. <br />Hier proclameerde [[Mao Zedong]] op 1 oktober 1949 de [[Volksrepubliek China]]. Op de voorkant hangt het portret van voorzitter Mao.<br />
 
Op de voorkant, boven de poortdoorgang, hangt het portret van voorzitter Mao. Het werd op [[7 juli]] [[1949]] aangebracht om de overwinning te vieren in de [[Tweede Chinees-Japanse Oorlog]]. Elk jaar op 1 oktober wordt het vernieuwd. Af en toe wordt het beklad. Het meest beruchte incident vond plaats tijdens de [[Tiananmenprotest|demonstratie van 1989]]: drie dissidente kunststudenten bekogelden het portret met eieren gevuld met verf.<ref>[http://vorige.nrc.nl/buitenland/article1656846.ece/De_besmeurder__van_Mao_komt_vrij De ‘besmeurder’ van Mao komt vrij], nrc.nl, 22 februari 2006</ref> Ze werden opgepakt en veroordeeld. Twee van hen, Yu Zijian en Lu Decheng, 'bekenden' hun fout en werden op vrije voeten gesteld. Yu Dongyue deed dit niet en zou zeventien jaar in gevangenschap doorbrengen.
 
===Mausoleum en obelisk===
In het midden van het plein staat het [[mausoleum]] waar Mao Zedong sinds 1976 opgebaard ligt. Bezoekers staan op het plein in een lange rij die langzaam vooruit schuifelt. Eenmaal binnen schuifelt de rij voorbij de kist, stilstaan mag niet. Veel Chinezen willen het mausoleum ten minste eenmaal in hun leven bezoeken.
 
Tegenover het mausoleum staat een granieten obelisk. Dit is het ''Monument voor de Volkshelden''. Het werd op 1 mei 1958 opgedragen aan de soldaten die sneuvelden tijdens de Revolutie. Onderlangs wordt de geschiedenis van de [[Xinhai-revolutie|Chinese Revolutie]] afgebeeld van de eerste [[Opiumoorlog]] (1839-1842) tot de oprichting van de Volksrepubliek. Aan één kant staat een inscriptie van Mao: 'Eeuwige roem aan de Volkshelden', aan de andere zijde een tekst van [[Zhou Enlai]]. De obelisk is 37 meter hoog en weegt 70 ton.{{Bron?||2012|10|16}}
 
===Grote Hal van het Volk===
Regel 38 ⟶ 42:
 
===Studentenprotest 1919===
Op [[4 mei]] [[1919]] verzamelde zich een grote massa studenten voor de Poort van de Hemelse Vrede. Ze stelden dehet corruptie[[Westerse]] vanen de[[Japan]]se keizerlijke elite[[imperialisme]] aan de kaak enmaar eistenook moderniseringde encorruptie democratievan de eigen heersende elite. DezeHun [[4eis mei-beweging]]van modernisering en democratie zou een blijvende inspiratie uitoefenen doorheen de 20e eeuw. Men ging spreken over de [[4 mei-beweging]].
 
===Uitroeping van de volksrepubliek===
Regel 44 ⟶ 48:
 
===Manifestatie van 1976===
Een grootscheepse manifestatie vond plaats op [[5 april]] [[1976]]. De mensen waren bijeengekomen voor om de dood van [[Zhou Enlai]] te herdenken, maar keerden zich tegen de [[totalitarisme|totalitaire]] [[tiran]]nie van Mao. De Grote Roerganger lag toen op sterven. 's Nachts werden de enkele duizenden manifestanten die nog aanwezig waren, gewapenderhand verdreven. Zestig van hen werden onthoofd in de Grote Volkshal.<ref>{{aut|Jan Wong}} (19952008) [1995], ''Red China Blues. Mijn lange mars van Mao tot nu'', blz. 165–171</ref> Het neerslaan van de protesten werd mee beslist door Mao's vrouw [[Jiang Qing]]. Ze greep de gebeurtenissen aan om premier [[Deng Xiaoping]] onder huisarrest te plaatsen.
 
===Pekinese Lente van 1979===
Het brandpunt van de [[Pekinese Lente]] was de [[Xidanstraat]], waar zich de [[Muur van de Democratie]] bevond. Voor grote toespraken werd echter afgezakt naar het Plein van de Hemelse Vrede.<ref>{{aut|Liu Xiaobo}} (2012), ''Ik heb geen vijanden, ik ken geen haat''</ref>
 
===Tiananmenprotest 1989===