Versie van 21 jul 2014 17:52 bewerken Lotje (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 32.099 bewerkingen →‎Wetenswaardigheden: {{commons\|Te deum}} ← Oudere bewerking		Versie van 2 sep 2014 19:02 bewerken ongedaan maken Carillonnl (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 1.797 bewerkingen verbeterd en aangevuld. nog in bewerking Nieuwere bewerking →
Regel 1: Het '''Te Deum''' (de eerste twee woorden van ''Te Deum Laudamus'', [[Latijn]] voor "Wij loven U, O God") is een [[hymne]] op basis van de [[Bijbel (christendom)\|Bijbel]], die in de [[liturgie]] van de Christelijke kerken waaronder ook de [[Rooms-katholieke ~~Kerk\|Katholieke~~ Kerk]] gebruikt wordt. De lofzang is ontstaan rond het jaar [[400]] n.Chr., gesteld in ritmisch proza en wordt tegenwoordig toegeschreven aan [[Nicetas van Remesiana]] (zie Engelse wiki). Legendarisch is het verhaal dat [[bisschop]] [[Ambrosius van Milaan]] deze tekst in beurtzang met [[Augustinus van Hippo\|Augustinus]] zou hebben gezongen ter gelegenheid van diens doop. Het ''Te Deum'' wordt daarom ook wel de ''Ambrosiaanse lofzang'' genoemd. Bij plechtige dankdiensten, na [[processie]]s en bij liturgische diensten voor de [[vorst (heerser)\|vorst]](in), wordt nog vaak het Te Deum gezongen. Men kan de lofzang ook nog vaak horen bij [[parochie (kerk)\|parochie]]- en [[priester]]jubilea en soms bij speciale gelegenheid tijdens het [[Lof (plechtigheid)\|Lof]]. Het Te Deum kan ook gezongen in de [[vigilie]], de plechtige [[vespers]] op de vooravond van kerkelijke hoogfeesten. Doorgaans worden de uitzendingen van de [[Europese Radio-unie\|EBU]] ingeleid op de klanken van het Te Deum in de instrumentatie van [[Marc-Antoine Charpentier]], waardoor deze melodie soms beter bekend is als de Eurovisiemars.▼ == Muziek == De Latijnse tekst is dikwijls gearrangeerd voor [[koor (zang)\|koor]] en [[orkest]], onder andere door [[Joseph Haydn]] (2x), [[Wolfgang Amadeus Mozart]], [[Hector Berlioz]], [[Jean-Baptiste Lully]], [[Anton Bruckner]], [[Giuseppe Verdi]] in zijn (''Quattro pezzi sacri'') en van [[Marc-Antoine Charpentier]]. ~~Meestal~~Er ~~wordt~~bestaat ook van deze de lofzang in het Latijn ~~echter~~een versie die op [[Gregoriaanse muziek\|gregoriaanse]] wijze wordt gezongen. In de [[Anglicaanse kerk]] werd de latijnse tekst in het Engels vertaald en klinkt het 'Te Deum' in combinatie met het 'Jubilate' (psalm 100) na de eerste en tweede lezing in de morgendienst ([[lauden\|matins]]). Er bestaan veel composities voor deze uiting van het Te Deum uit vele tijdsperioden van oa. [[Henry Purcell]], [[John Rutter]] (2x), Herbert Sumsion en [[Charles Villiers Stanford]] en nog vele andere Engelse componisten waaronder ook [[Georg Friedrich Händel]] (3x) en [[William Walton]], deze laatste ter gelegenheid van de kroning van [[Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk\|koningin Elizabeth]]. [[Benjamin Britten]] schreef er ook twee: [[Te Deum (Britten)\|Te Deum]] en [[Festival Te Deum]]. ▲Doorgaans worden de uitzendingen van de [[Europese Radio-unie\|EBU]] ingeleid op de klanken van ~~het~~de Teintro ~~Deum~~van inhet deTe ~~instrumentatie~~Deum van [[Marc-Antoine Charpentier]], waardoor deze ~~melodie~~openingsmelodie soms beter bekend is als de Eurovisiemars. Het Te Deum werd ook in het Engels vertaald en bewerkt en werd later gewoonlijk in de ochtenddiensten ([[lauden\|morning prayer]]) van de [[Anglicaanse Kerk]] gezongen. Versies met Engelse tekst zijn gecomponeerd door onder andere [[Henry Purcell]], [[John Rutter]] (2x), [[Georg Friedrich Händel]] (3x) en [[William Walton]], deze laatste ter gelegenheid van de kroning van [[Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk\|koningin Elizabeth]]. [[Benjamin Britten]] schreef er ook twee: [[Te Deum (Britten)\|Te Deum]] en [[Festival Te Deum]]. De geest van deze lofzang vindt men ook terug in de Duitse, van oorsprong [[Luthers]]e, lofzang ''Grosser Gott wir loben Dich'', waarvan het Nederlandse ''Grote God, wij loven U'' ([[Liedboek voor de Kerken]], nr. 444) een vertaling is. Ook gezang 399 op de melodie van psalm 89 is afgeleid van het 'Te Deum'. Het werd berijmd door [[Ahasverus van den Berg]] (1733-1807). == Latijnse tekst en Nederlandse vertaling == Regel 95 ⟶ 93: == Wetenswaardigheden == * De naam van deze lofzang komt ook voor in het lied ''Gonzofoon'' van [[Drs. P]].▼ * Het begin van het Te Deum van [[Marc-Antoine Charpentier]] is bekend als de [[herkenningsmelodie]] van [[Eurovisie]]-uitzendingen. * De paar priesters die meevoeren in 1492 met de vloot van [[Christoffel Columbus]], zongen het Te Deum toen ze voet aan land zetten op [[San Salvador (Bahama's)]], het eerste eiland dat ze zagen. Met een kruis in hun hand werd het eiland onder christelijke toenadering veroverd. ▲* De naam van deze lofzang komt ook voor in het lied ''Gonzofoon'' van [[Drs. P]]. {{commons\|Te deum}}

Te Deum (hymne): verschil tussen versies