'''''Tristan und Isolde''''' is een [[opera (muziek)|opera]] in drie aktes van [[Richard Wagner]]. Het [[libretto]], geschreven door de componist, is grotendeels gebaseerd op een liefdesdrama van [[Gottfried von Straßburg]]. Het werd gecomponeerd tussen [[1856]] anden [[1859]] en beleefde zijn première in [[München]] op [[10 juni]] [[1865]] met [[Hans von Bülow (1830-1894)|Hans von Bülow]] als dirigent. Het wordt beschouwd als een van de hoogtepunten van het operarepertoire; ''Tristan'' is kenmerkend voor Wagners vooruitstrevende gebruik van [[chromatiek]], [[tonaliteit]] en het gebruik van niet-harmonische tonen. De opera was zeer invloedrijk en inspireerde componisten als [[Gustav Mahler]], [[Richard Strauss]], [[Karol Szymanowski]], [[Alban Berg]] en [[Arnold Schoenberg]]. Met dit werk werd gebroken met de tot dan toe gebruikelijke [[Harmonieleer|harmonie]] en tonaliteit en het was maatgevend voor de verdere ontwikkeling van de klassieke muziek later.<ref>Millington, Barry (Ed.) (1992). ''The Wagner Compendium: A Guide to Wagner's Life and Music''. Thames and Hudson Ltd., London. ISBN 0-02-871359-1 p. 301</ref>
