Thomas Jackson: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Xqbot (overleg | bijdragen)
k Robot: ru:Джексон, Томас Джонатан is een etalage-artikel
aanvullen bestaand biografisch artikel Thomas Stonewall Jackson
Regel 1:
{{Infobox militair persoon
[[Bestand:Stonewall Jackson.jpg|thumb|Stonewall Jackson]]
| naam =Thomas Jonathan Jackson
| afbeelding =Stonewall Jackson by Routzahn, 1862.png
| onderschrift = Generaal Jackson geportreteerd in, Virginia 1862
| bijnaam =Stonewall, Old Jack, Old Blue Light, Tom Fool
| geboorteplaats =[[Clarksburg (West Virginia)]], [[West Virginia]]
| geboortedatum = [[21 januari]] [[1824]]
| sterfplaats =[[ Guinea (Virginia)|Guinea]], [[Virginia (staat)|Virginia]]
| sterfdatum = [[10 mei]] [[1863]]
| begraven =Stonewall Jackson Memorial Cemetery, [[Lexington (Virginia)|Lexington]] [[Virginia (staat)|Virginia]]
| religie =
| partij = {{US}}<br>[[Bestand:CSA FLAG 28.11.1861-1.5.1863.svg|21px]] [[Geconfedereerde Staten van Amerika]]
| onderdeel =[[Bestand:Flag_of_the_United_States_Army_(1775).gif|21px]] [[United States Army]]<br>[[Bestand:Battle flag of the US Confederacy.svg|21px]] [[Confederate States Army]]
| dienstjaren = 1846-1852 (US)<br>1861-1863 (CS)
| rang =[[File:Union army maj rank insignia.jpg |35px]] gebrevetteerd majoor (US)<br/>[[File:Confederate States of America General-collar.svg |35px]] luitenant-generaal (CS)
| eenheid =
| leiding =[[Stonewall Brigade]]<br>[[Second Corps]], [[Army of Northern Virginia]]
| veldslagen-naam =
| veldslagen =[[Mexicaans-Amerikaanse Oorlog]]
[[Amerikaanse Burgeroorlog]]
*: [[Slag bij Hoke's Run]]
*: [[Eerste Slag bij Bull Run]] (First Manassas)
*: [[Jacksons veldtocht in de Shenandoahvallei]]
*:: [[Eerste slag bij Kernstown]]
*:: [[Slag bij Front Royal]]
*:: [[Eerste slag bij Winchester]]
*:: [[Slag bij Port Republic]]
*: [[Zevendagenslag]]
*:: [[Slag bij Gaines' Mill]]
*:: [[Slag bij Savage's Station]]
*:: [[Slag bij White Oak Swamp]]
*:: [[Slag bij Malvern Hill]]
*: [[Veldtocht in noordelijk Virginia]]
*:: [[Slag bij Cedar Mountain]]
*:: [[Eerste slag bij Rappahannock Station]]
*:: [[Slag bij Manassas Station]]
*:: [[Tweede Slag bij Bull Run]] (Second Manassas)
*:: [[Slag bij Chantilly]]
*: [[Marylandveldtocht]]
*:: [[Slag bij Harpers Ferry]]
*:: [[Slag bij Antietam]]
*: [[Slag bij Fredericksburg]]
*: [[Slag bij Chancellorsville]]
| onderscheidingen =
| anderwerk =
| portaal =
}}
 
'''Thomas Jonathan''' "'''Stonewall'''" '''Jackson''' ([[21 januari]] [[1824]] – [[10 mei]] [[1863]]<ref>Eicher, ''High Commands'', p. 316; Robertson, p. 7.</ref> was een Zuidelijke generaal tijdens de [[Amerikaanse Burgeroorlog]] en één van de bekendste na [[Robert E. Lee]].<ref>[http://www.civilwarhome.com/jackbio.htm Jackson biography at Civil War Home].</ref> Zijn [[Jacksons veldtocht in de Shenandoahvallei|veldtocht in de Shenandoahvallei]] in [[1862]] en zijn leiderschap van het [[Second Corps]] van het [[Army of Northern Virginia]] bracht hem grote bekendheid. Op [[2 mei]] [[1863]] werd hij per ongeluk beschoten door eigen wachtposten nabij [[Slag bij Chancellorsville|Chancellorsville]]. Hij overleefde de schotwonden nadat ze zijn arm hadden geamputeerd. Hij overleed echter acht dagen later ten gevolge van complicaties van een longontsteking. Zijn dood was een ernstige slag voor het Zuiden. Het had zijn weerslag op het moreel van het leger en de publieke opinie.<ref>Wallace Hettle, ''Inventing Stonewall Jackson: A Civil War Hero in History and Memory'' (Louisiana State University Press, 2011)</ref>
'''Thomas Jonathan Jackson''', genaamd ''Stonewall'' ([[Clarksburg (West Virginia)|Clarksburg]] ([[Virginia (staat)|Virginia]], nu [[West Virginia]]), [[21 januari]] [[1824]] - [[Guinea Station]] ([[Spotsylvania County]], Virginia), [[10 mei]] [[1863]]) was een Amerikaans onderwijzer en militair. Hij werd beroemd als [[Geconfedereerde Staten van Amerika|Zuidelijk]] [[generaal]] tijdens de [[Amerikaanse Burgeroorlog]] als [[legerkorps]]-commandant in het [[Army of Northern Virginia]] van generaal [[Robert E. Lee]]. [[Krijgsgeschiedenis|Krijgshistorici]] noemen zijn [[Shenandoah-vallei|Shenandoah]]-campagne en zijn omsingeling van de Noordelijke rechtervleugel bij [[Chancellorsville]] briljant; maar daar tegenover stellen ze zijn zwakke en verwarde optreden tijdens de Zeven Dagen veldslagen rondom [[Richmond (Virginia)|Richmond]]. Al met al wordt hij beschouwd als één van de meest talentvolle tactici in de militaire geschiedenis van de [[Verenigde Staten]].
 
Militaire historici beschouwen Jackson als één van de meest getalenteerde tactische bevelhebbers van de Amerikaanse geschiedenis. Zijn veldtocht in de Shenandoahvallei en de omsingeling van de vijandelijke rechtervleugel bij Chancellorsville worden tot op de dag van vandaag nog altijd bestudeerd en getuigen van innovatie en gedurfd leiderschap. In de [[Eerste Slag bij Bull Run]] kreeg hij zij bijnaam "Stonewall". Ook tijdens de [[Tweede Slag bij Bull Run]] en de [[Slag bij Fredericksburg]] heeft hij een doorslaggevende rol gespeeld. Jackson had ook mindere tijden zoals de [[Zevendagenslag]] in [[1862]] aantoont.
"Stonewall" Jackson werd per abuis door zijn eigen troepen neergeschoten bij Chancellorsville en verloor een arm. Hij overleed enkele dagen later aan complicaties bij zijn verwondingen. Zijn dood was een zware tegenslag voor de Confederatie; na zijn verwonding, maar vóór zijn dood, zei generaal Lee: "Hij heeft zijn linkerarm verloren, maar ik mijn rechterarm."
 
==Vroege jaren==
Jackson werd omschreven als een 'controverse' man. Zo geloofde hij dat zijn ene arm langer was dan zijn andere, en scheen geen dingen te eten die hij lekker vond. Hij leed waarschijnlijk aan het [[syndroom van Asperger]].{{Bron?||2010|10|15}} Hierdoor kon hij geniale tactieken bedenken, maar kwam hij soms 'gek' over.{{Bron?||2010|10|15}}
===Voorouders===
Thomas Jonathan Jackson was de achterkleinzoon van John Jackson (1715 of 1719-1801) en Elizabeth Cummins (1723-1828). John Jackson was een protestant (Ulster-Schots) van [[Coleraine (Noord-Ierland)|Coleraine]], [[County Londonderry]], Ierland. Toen hij in Londen woonde, werd hij veroordeeld wegens diefstal van £170. Hij kreeg zeven jaar [[indenture]] in Amerika. Elizabeth, een sterke, blonde vrouw die 1,80 m groot was, werd geboren in [[Londen]], [[Engeland]]. Ook zij werd veroordeeld wegens diefstal van 19 stukken zilver, juwelen en zijde. Beiden werden met het gevangenenschip de ''Litchfield'' in mei [[1749]] naar Amerika verscheept. Ze leerden elkaar kennen tijdens de reis en raakten verliefd op elkaar tegen dat het schip in [[Annapolis (Maryland)|Annapolis]], [[Maryland]] arriveerde. Hoewel ze naar verschillende locaties overgebracht werden om hun schulden af te lossen, trouwde het koppel in juli [[1755]].<ref>Robertson, pp. 1–2.</ref>
 
Het gezin verhuisde in [[1758]] in westelijke richting over de [[Blue Ridge Mountains]] naar [[Moorefield (West Virginia)|Moorefield]] (huidige West-Virginia). In [[1770]] verhuisden ze naar de Tygartvallei. Ze verwierven grote stukken landbouwgrond in de omgeving van [[Buckhannon]] waaronder 12 km² (3.000 acres) op naam van Elizabeth. John en zijn twee tienerzonen vochten op [[7 oktober]] [[1780]] in de [[Slag bij Kings Mountain]] tijdens de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog]]. Toen de oorlog eindigde was John kapitein. Na [[1787]] diende hij als luitenant bij de Virginia Militia. Ondertussen veranderde Elizabeth het huis in een toevluchtsoord voor vluchtingen van Indianenraids.<ref>Robertson, pp. 2–3.</ref>
 
John en Elizbeth hadden acht kinderen. Hun tweede zoon was Edward Jackons ([[1 maart]] [[1759]] – [[25 december]] [[1828]] . Edwards derde zoon was Jonathan Jackson, de vader van Thomas.<ref>[http://www.vmi.edu/archives2.aspx?id=5005 VMI Jackson genealogy site]; Robertson, p. 4.</ref>
 
===Kindertijd===
Thomas Jackson was het derde kind van Julia Neale Beckwith Jackson ([[1798]] – [[1831]]) en Jonathan Jackson ([[1790]] – [[1826]]) die advocaat was. Beide ouders waren geboren en getogen in Virginia en hadden reeds twee jonge kinderen. Ze woonden in [[[[Clarksburg (West Virginia)]], [[West Virginia]] toen Thomas geboren werd.
 
Thomas’ zuster Elizabeth (6 jaar) overleed [[buiktyfus]] op [[6 maart]] [[1826]]. Zijn vader overleed 3 weken later op [[26 maart]] aan dezelfde ziekte. Thomas’ moeder beviel van zijn zusje Laura Ann de dag na het overlijden van haar man.<ref>Robertson, p. 7.</ref> Julia Jackson was weduwe op haar 28ste en had drie jonge kinderen om voor te zorgen. Om schulden af te betalen, verkocht ze haar bezittingen. Ze wou geen liefdadigheid van de familie en ging in een klein huurhuisje wonen. Julia naaide en gaf les om haar en haar gezin te onderhouden.
 
In [[1830]] hertrouwde Julia met Blake Woodson, eveneens een advocaat die niet echt opgezet was met zijn stiefkinderen.<ref>Robertson, p. 8.</ref> Er waren voortdurend financiële problemen. In [[1831]] overleed Julia na complicaties van de geboorte van Thomas’ halfbroertje. Ze werd bijgezet in een anoniem graf.
 
[[File:Stonewall Jackson boyhoodhome.jpg|left|thumb|Jacksons molen]]
 
===Werken en leren in Jacksons Molen===
Toen de gezondheid van hun moeder slechter werd, verhuisden Thomas en zijn zusje Laura Ann naar hun oom, Cummins Jackson die een korenmolen bezat in [[Jackson’s Mill]] in [[Lewis County (West Virginia)|Lewis County]], [[West Virginia]]. Hun oudere broer Warren verhuisde naar familie langs moederszijde. Hij overleed op 20 jarige leeftijd aan de gevolgen van Tuberculose in [[1841]]. Thomas en Laura Ann zaten aan het sterfbed van hun moeder. Ze verbleven vier jaar samen in de molen. Daarna werd Laura Ann naar familie van hun moeder gestuurd en verhuisde Thomas naar zijn tante Polly (de zuster van zijn vader). Haar man, Isaac Brake, bezat een boerderij op ongeveer 6 km van Clarksburg. Na een hoogoplopende ruzie liep Thomas weg en wandelde 27 km terug naar de molen van zijn oom. Hij zou daar de komende zeven jaar blijven.<ref>Robertson, pp. 9–16.</ref> Cummins Jackson was streng voor Thomas, die opkeek naar zijn oom als een leraar. Thomas hielp met de dagelijkse taken op de boerderij en de molen. Hij leerde ook lezen en schrijven.
 
==Vroege militaire loopbaan==
===West Point===
In 1842 werd Jackson toegelaten tot de [[United States Military Academy]] in [[West Point (New York)|West Point]], [[New York (staat)|New York]]. Door zijn gebrekkige schoolopleiding was hij niet zonder moeite door het ingangsexamen geraakt. Door een ijzeren vastberadenheid, doorzettingsvermogen en hard werken, klom Jackson doorheen de academische rangen. Hij studeerde af als 17de van de 59 studenten in de klas van [[1846]].
 
===U.S. Army en de Mexicaanse Oorlog===
[[File:Stonewall Jackson Stain Glass.JPG|thumb|Gebrandschilderd glas met Jacksons leven in de Nationale kathedraal van Washington [[National Cathedral]] met zijn dienst in de Mexicaans-Amerikaanseoorlog]]
Jackson begon zijn loopbaan bij het [[United States Army]] als tweede luitenant bij de
1st U.S. Artillery Regiment en werd naar de [[Mexicaans-Amerikaanse Oorlog]] gestuurd tussen [[1846]] en [[1848]].
Hij vocht mee in het [[Beleg van Veracruz]] en in [[Slag bij Contreras|Contreras]], [[Slag bij Chapultepec|Chapultepec]] en [[Slag om Mexico City|Mexico City]]. Hij zou twee promoties ontvangen als gebrevetteerd officier en uiteindelijk als eerst luitenant de oorlog afsluiten. In Mexico ontmoette hij voor het eerst [[Robert E. Lee]].
 
Na de oorlog werd Jackson voor een korte tijd in de forten rond New York gestationeerd. Daarna werd hij kort in Fort Casey in Florida gestationeerd en kreeg dan post als tweede bevelhebber van Fort Meade op 45 km ten zuiden van Tampa, Florida.<ref>http://articles.orlandosentinel.com/1993-06-13/news/9309070386_1_jackson-florida-war-with-mexico</ref> Zijn bevelhebber was majoor [[William H. French]]. Ze waren het vaak oneens en legden klachten neer tegenover elkaar. Na nog geen jaar was Jackson alweer weg.
 
==Lexington en de Virginia Military Institute==
In de lente van [[1851]] <ref>Robertson, pp. 108–10. Hij verliet het leger op 21 maart 1851, maar werd officieel ontslagen op 2 februari 1852. Hij begon in Lexington in augustus 1851.</ref> aanvaardde Jackson een aanstelling tot leraar aan het [[Virginia Military Institute]] (VMI), in [[Lexington (Virginia)|Lexington]], [[Virginia (staat)|Virginia]]. Hij werd hoogleraar in de natuurlijke en experimentele filosofie en artillerie-instructeur.
 
Jackson was niet altijd populair als leerkracht. Zijn strenge en diep-religieuze natuur werden niet geapprecieerd. Hij kreeg al snel de bijnaam "Tom Fool".<ref>[http://www.vmi.edu/archives/Jackson/tjjfaq.html ''Virginia Military Institute Archives: Stonewall Jackson FAQ'']</ref>
 
[[File:YoungStonewallJackson.jpg|thumb|De jonge Thomas Jackson]]
 
Hij was weinig gekend onder de blanke inwoners van Lexington. Jackson werd wel op handen gedragen door de Afro-Amerikaanse bevolking (zowel de slaven als de vrijen). In [[1855]] richtte hij een zondagsschool op voor de zwarte bevolking in de presbyteriaanse kerk. Zijn tweede vrouw, Mary Anna Jackson, gaf samen met haar man les.<ref>Jackson, Mary Anna, ''Memoirs of Stonewall Jackson, by His Widow'' (Louisville, Ky, 1895), 78.</ref>
 
In [[1853]] trouwde Jackson met Elinor "Ellie" Junkin. Haar vader, George Junkin, was voorzitter van het Washington College (het latere [[Washington and Lee University]]) in Lexington. Er werd een aanbouw gebouwd bij de residentie van haar vader voor het nieuwe gezin. Toen [[Robert E. Lee]] later voorzitter werd van de universiteit woonde hij in hetzelfde huis, vandaar de naam Lee-Jackson House.<ref>{{cite web |url=http://members.aol.com/RSISBELL/va.html |title=Archibald Alexander Travelogue |accessdate=2014-08-26 |author= |first=Sherman |last=Isbell |authorlink=<!-- Sherman Isbell --> |coauthors= |date= |year= |month= |work= |publisher= |pages= |doi= |archiveurl=http://web.archive.org/web/20050914211643/http://members.aol.com/RSISBELL/va.html |archivedate=September 14, 2005 |quote=After 1844, the presidents resided in the neighboring brick house, known as the Lee-Jackson House. While Presbyterian minister George Junkin was president, the appendage on the right side of the Lee-Jackson house was from 1853 the residence of Junkin's daughter and her husband, Thomas "Stonewall" Jackson. After Jackson's wife died the next year, Jackson remained in the house for another three years. Robert E. Lee, president of the college from 1865 to 1870, resided in the brick house until 1869...}}
</ref> Ellie beviel van een doodgeboren zoon op [[22 oktober]] [[1854]] en overleed een uur later ten gevolge van zware bloedingen.<ref>Robertson, p. 157.</ref>
 
Na een rondreis in Europa hertrouwde Jackson in [[1857]]. Mary Anna Morrison was afkomstig van North Carolina. Haar vader was de eerste voorzitter van het [[Davidson College]]. Op [[30 april]] [[1858]] werd hun dochtertje geboren die de naam Mary Graham kreeg. Het kindje zou slechts een maand leven. In [[1862]] werd hun tweede dochtertje geboren kort voor Jacksons dood. Ze kreeg de naam Julia Laura Jackson.
 
Jackson kocht het enige huis die hij ooit zou bezitten in Lexington. Het huis in East Washington Street 8 werd gebouwd in 1801 en door Jackson in 1859 gekocht. In November [[1859]] stuurde Jackson op verzoek van de gouverneur van Virginia, majoor [[Willia Gilham]] een contingent van de VMI Cadetten korps naar [[Charles Town]] om de executie van de militante abolitionist [[John Brown (abolitionist)|John Brown]] bij te wonen. Majoor Jackson kreeg het bevel over de artillerie bestaande uit 2 houwitsers en 21 kadetten.
 
==De Amerikaanse Burgeroorlog==
[[File:Jackson headquarters.png|thumb|Het huis van kolonel Lewis T. Moore, die dienst deed als het hoofdkwartier van luitenant-generaal T. J. "Stonewall" Jackson.]]
 
Toen de [[Amerikaanse Burgeroorlog]] uitbrak in [[1861]] werd Jackson instructeur voor de nieuwe eenheden van het het Zuidelijke leger. Op [[27 april]] [[1861]] kreeg Jackson het bevel van gouverneur John Letcher om naar Harpers Ferry te gaan. Daar recruteerde hij wat later de [[Stonewall Brigade]] zou worden bestaande uit de 2nd, 4th, 5th, 27th en 33rd Virginia Infantry. Al deze eenheden bestonden uit mannen uit de [[Shenandoahvallei]] waar Jackson zijn hoofdkwartier vestigde. Jackson werd berucht voor zijn zware trainingen waarbij hij stelde dat discipline van levensbelang was op het slagveld. Na de raid op de Baltimore & Ohio spoorweg op [[24 mei]] [[1864]] werd hij gepromoveerd tot brigade generaal op [[17 juni]].<ref name=Eicher>Eicher, ''High Commands'', p. 316.</ref>
 
===De [[Eerste Slag bij Bull Run]]===
[[File:Jackson (2).jpg|thumb|left|Generaal Jackson afgebeeld door [[Augusto Ferrer-Dalmau]]]]
Jackson werd beroemd na de [[Eerste Slag bij Bull Run]] waar hij ook zijn meest bekende bijnaam kreeg ''Stonewall Jackson''. Toen de Zuidelijke slaglinie het breekpunt bereikte tijdens de zware Noordelijke aanvallen versterkte zijn brigade de Zuidelijken op Henry House Hill. Brigadegeneraal [[Barnard Elliot Bee, Jr.]] kon zijn eigen eenheden opnieuw formeren door te wijzen naar Jackson waarbij hij riep:"Daar staat Jackson zoals een muur van steen. Laat ons hier standhouden en overwinnen. Stel jullie op achter de mannen van Virginia!"<ref>Freeman, ''Lee's Lieutenants'', vol. 1, p. 82; Robertson, p. 264. McPherson, p. 342.</ref> Dankzij de ijzeren discipline van zijn soldaten slaagden ze erin om de Noordelijke opmars te stoppen. Zijn brigade kreeg de naam [[Stonewall Brigade]].<ref>McPherson, p. 342.</ref> Tijdens de slag raakte hij gewon aan zijn middenvinger door een kogel of een stuk schrapnel. Hij weigerde medische zorgen tot na de slag.<ref>Robertson, pp. 263, 268.</ref> Hij werd gepromoveerd tot generaal-majoor op [[7 oktober]] [[1861]]<ref name=Eicher/> Jackson kreeg het commando over het [[Valley District]] met zijn hoofdkwartier in Winchester, Virginia.
 
===[[Jacksons veldtocht in de Shenandoahvallei]]===
[[File:Stonewall Jackson.jpg|thumb|right|Generaal Jacksons "Chancellorsville" portret, genomen op 26 april 1863, zeven dagen voor hij gewond raakte in de [[Slag bij Chancellorsville]]]]
 
In de lente van [[1862]] rukte het Noordelijke [[Army of the Potomac]] onder leiding van generaal-majoor [[George B. McClellan]] op naar Richmond vanuit zuidoostelijk richting tijdens de [[Schiereilandveldtocht]]. Het korps van generaal-majoor [[Irvin McDowell]] rukte op naar de Zuidelijke hoofdstad vanuit noordelijke richting en het leger van generaal-majoor [[Nathaniel P. Banks]] bedreigde de [[Shenandoahvallei]]. Jackson kreeg het bevel om eerst Banks te verslaan om daarna de opmars van McDowell te stoppen.
De veldtocht begon slecht door een tactische nederlaag bij [[Eerst slag bij Kernstown|Kernstown]] op [[23 mei]] [[1862]] toen Jackson door verkeerde inlichtingen dacht tegenover een kleine vijandelijke strijdmacht te staan. Het werd echter een strategische overwinning toen door de krachtige en snelle aanvallen van Jackson, president [[Abraham Lincoln]] dacht dat Jackson een veel sterkere strijdmacht had. Lincoln behield Banks strijdmacht in de vallei en liet het 30.000 man sterke korps van McDowell stellingen rond [[Fredericksburg (Virginia)|Fredericksburg]], [[Virginia (staat)|Virginia]] innemen. Hierdoor kon McClellan op veel minder manschappen rekenen. Later zou blijken dat het de enige nederlaag was voor Jackson tijdens deze veldtocht.
 
Hij kreeg versterking in de vorm van een grote divisie onder leiding van generaal-majoor [[Richard S. Ewell]] en de kleine divisie van generaal-majoor [[Edward Johnson (generaal)|Edward "Allegheny" Johnson]]. Zijn leger telde nu ongeveer 17.000 soldaten. Zijn strijdmacht bleef sterk in de minderheid maar kon stelselmatig overwinningen boeken door kleine delen van het vijandelijke leger te verslaan. Bij [[Slag bij McDowell|McDowell]] versloeg hij zowel [[Robert H. Milroy]] als [[Robert C. Schenck]]. Bij [[Slag bij Front Royal|Front Royal]] en [[Eerste slag bij Winchester|Winchester]] werd Banks verslagen waardoor Banks uit de vallei verjaagd werd. Lincoln maakte de vernietiging van Jacksons strijdmacht tot de hoogste prioriteit. Hij gaf het bevel aan Irvin McDowell om met 20.000 soldaten naar Front Royal op te rukken en liet generaal-majoor [[John C. Frémont]] naar [[Harrisonburg (Virginia)|Harrisonburg]], [[Virginia (staat)|Virginia]] op rukken. Indien ze hun legers bij Strasburg konden samenvoegen was de ontsnappingsroute van Jackson door de vallei afgesneden. Na een reeks van manoeuvres en tegen-manoeuvres versloeg Jackson Frémont bij [[Slag bij Cross Keys|Cross Keys]] en brigadegeneraal [[James Shields]] bij [[Slag bij Port Republic|Port Republic]] op 8 en 9 juni. De Noordelijken trokken zich opnieuw terug uit de vallei.
 
Het was een klassieke militaire veldtocht van verrassing en snelle manoeuvres. Jacksons manschappen legden 1.040 km af in 48 dagen tijd. Ze wonnen vijf veldslagen met een strijdmacht van ongeveer 17.000 tegen een gecombineerde strijdmacht van 60.000. Zijn soldaten kregen de bijnaam “voet cavalerie”.
 
===Het schiereiland===
McClellans [[Schiereilandveldtocht]] richting Richmond strandde in de [[Slag bij Seven Pines]] tussen [[31 mei]] en [[1 juni]]. Na het einde van de veldtocht in de Shenandoahvallei diende Jackson zich aan te sluiten bij [[Robert E. Lee]]s [[Army of Northern Virginia]]. Zijn troepen gebruikten de spoorwegtunnel onder de [[Blue Ridge Mountains]] om via [[Hanover County]] en de Virginia Central Railroad ter bestemming te geraken. Ze voerden een verrassingsaanval uit op McClellans eenheden tijdens de [[Slag bij Beaver Dam Creek]]. De laatste rapporten plaatsten Jacksons leger nog in de vallei. Zijn verschijnen bleek de cruciale factor te zijn in de beslissing van McClellan om zijn basis verplaatsen naar Harrison’s Landing waarbij het Noordelijke leger zich terugtrok uit de strijd.
 
Jacksons eenheden vochten met onderscheiding onder de algemene leiding van Lee tijdens de [[Zevendagenslag]]. Jackson zelf had een mindere periode.
 
Jackson's troops served well under Lee in the series of battles known as the [[Seven Days Battles]], but Jackson's own performance in those battles is generally considered to be poor.<ref>Freeman, ''R.E. Lee'', vol. 2, p. 247.</ref> Hij arriveerde te laat bij Mechanicsville en liet zijn troepen hun tenten opslaan op gehoorafstand van de gevechten. Hij was te laat en niet volledig op de hoogte tijdens de [[Slag bij Gaines' Mill]]. Hij was opnieuw te laat in [[Slag bij Savage's Station|Savage's Station]] en bij [[Slag bij White Oak Swamp|White Oak Swamp]] verloor hij uren met het bouwen van een brug in plaats van te zoeken naar een doorwaadbare plaats. Hierdoor werd zijn rol beperkt tot een onbeduidend artillerieduel. Bij [[Slag bij Malvern Hill|Malvern Hill]] viel Jackson sterke defensieve vijandelijke stellingen aan waardoor hij zware verliezen leed.
De oorzaken van Jacksons fouten vormen nog altijd een bron van discussie, maar de vermoeidheid na de lange marsen en treinreizen zullen een grote rol gespeeld hebben. Zowel Jackson als zijn soldaten waren uiteindelijk de uitputting nabij.
 
===Tweede Bull Run tot Fredericksburg===
[[File:Stonewall Jackson Bendann.jpg|thumb|Jackson en zijn paard Little Sorrel, geschilderd door [[David Bendann]].]]
De militaire reputaties van Lees korpsbevelhebbers werden veelal gekarakteriseerd als Jackson die het offensieve component voor zijn rekening nam, terwijl [[James Longstreet]] de voorzichtige tacticus was. Met andere woorden was Jackson de hamer en Longstreet het aambeeld.<ref>Wert, p. 206.</ref> Tijdens de [[Veldtocht in noordelijk Virginia]] in augustus [[1862]] gaat de stelling niet volledig op. Longstreet is de bevelhebber van Lees rechtervleugel terwijl Jackson de linkervleugel aanvoert. Jackson begon de veldtocht na het bevel van Lee met een flankeerbeweging die zijn korps in de achterhoede bracht van [[John Pope]]s [[Army of Virginia]]. Bij Manasass Junction slaagde Jackson erin om alle Noordelijke voorraden in de omliggende depots te veroveren en te vernietigen. Jackson trok zich daarna terug om even verderop een sterke defensieve stelling in te nemen waarbij hij Pope als het ware uitnodigde om hem aan te vallen. Op [[28 augustus]] en [[29 augustus]] [[1862]] begon de [[Tweede Slag bij Bull Run]] met herhaalde aanvallen van Pope op Jacksons stellingen. Ondertussen arriveerde Longstreet en Lee met de rest van het Zuidelijke leger.
 
Op [[30 augustus]] dacht Pope dat Jackson zich terugtrok. Longstreet viel de Noordelijken aan in de linkerflank met 25.000 soldaten. Na een zware strijd dienden de Noordelijken zich terug te trekken.
 
Toen Lee de beslissing nam om het Noorden binnen te vallen tijdens de [[Marylandveldtocht]], nam Jackson [[Slag bij Harpers Ferry|Harpers Ferry]] in. Daarna haastte hij zich om aansluiting te vinden bij de rest van Lees leger bij [[Sharpsburg (Maryland)|Sharpsburg]], [[Maryland]]. Daar volgde een nieuwe confrontatie tussen Lee en McClellan in de [[Slag bij Antietam]]. Antietam was voornamelijk een defensieve veldslag tegenover een numeriek sterkere vijand. McClellan kon zijn overwicht niet in een overwinning vertalen. Jacksons soldaten hadden het initieel het hardst te verduren aan het noordelijke uiteinde van het slagveld. Op het einde van de dag was het Jacksons generaal, generaal-majoor [[A.P. Hill]] die in het zuidelijke gedeelte van het slagveld een Noordelijke doorbraak kon keren door net op het goede moment te arriveren. De Zuidelijke linies doorstonden de dag, maar met zware verliezen tot gevolg. Lee trok noodgedwongen zijn [[Army of Northern Virginia]] terug over de [[Potomac (rivier)|Potomac]]. Jackson werd bevorderd tot luitenant-generaal. Op [[10 oktober]] werd zijn vleugel herdoopt tot het Second Corps.
 
Voor ze naar hun winterkwartieren trokken, kon Jacksons Second Corps een sterke Noordelijke aanval afslaan gericht op de Zuidelijke rechterflank tijdens de [[Slag bij Fredericksburg]]. Net voor de slag ontving hij een brief waarin de heugelijke mededeling stond dat hij vader was geworden van een dochtertje, Julia Laura Jackson, die op 23 november was geboren.<ref>Robertson, p. 645.</ref>
 
===Chancellorsville===
Tijdens de [[Slag bij Chancellorsville]] stond het Army of Northern Virginia opnieuw tegenover het Army of the Potomac die nu aangevoerd werd door generaal-majoor [[Joseph Hooker]]. Lee besloot tot een riskante tactische zet door het initiatief van Hooker weg te snoepen door zijn eigen leger op te delen. Jackson en zijn korps dienden een flankeerbeweging uit te voeren langs de rechterflank van de Noordelijke linies. Terwijl zijn infanterie in een wijde boog via het zuiden en westen van de Noordelijke linies marcheerde, gebruikte Jackson generaal-majoor [[Fitzhugh Lees]] cavalerie op zijn eigen opmars te dekken en tevens om de exacte locatie te bepalen van de vijandelijke stellingen. De inlichtingen waren veel gedetailleerder dan Jackson ooit had durven hopen. Fitzhugh Lee had de volledige rechtervleugel in een open veld aangetroffen. Hun bescherming was een batterij van twee kanonnen. De bagagetrein lag hier net achter. De Noordelijken hadden geen idee van de ontdekking en speelden zorgeloos kaart.
 
Jackson liet zijn volledig korps opstellen in slaglinie om de aanval op de onwetende Noordelijken uit te voeren. De Zuidelijken rukten in stilte op tot ze op enkele honderden meters van de vijand waren. Na een oorlogskreet vielen ze voluit aan. Vele Noordelijke soldaten werden gevangen genomen zonder één schot te hebben gelost. De rest zette het op een lopen. De achtervolging duurde tot het invallen van de duisternis.
 
[[File:Jamieaaron00.png|thumb|Het gebouw waar Jackson overleed.]]
Terwijl Jackson en zijn staf na het invallen van de duisternis terugkeerde naar het kampement werden ze aanzien voor Noordelijke cavalerie. De wachtposten openden het vuur en Jackson werd drie maal geraakt, tweemaal in de linkerarm en eenmaal in de rechterhand. Verschillende leden van zijn staf werden gedood. Door de duisternis en de verwarring kon Jackson niet onmiddellijk verzorgd worden. Jackons linkerarm werd geamputeerd door dokter [[Hunter McGuire]].<ref>Apperson, p. 430.</ref> Jackson werd naar de Fairfieldplantage gebracht van Thomas C. Chandler. Bovenop zijn verwondingen kreeg hij een longontsteking die in eerste instantie niet als zodanig gediagnosticeerd was.
 
==Zijn dood==
Jackson overleed aan de gevolgen van een longontsteking op [[10 mei]] [[1863]]. Zijn stoffelijk overschot werd naar het Governor’s Mansion in Richmond overgebracht en opgebaard zodat de bevolking hun laatste groet konden komen brengen. Hij werd bijgezet in het [[Stonewall Jackson Memorial Cemetery]] in Lexington, Virginia. Zijn geamputeerde arm werd bijgezet in Chatham Manor in [[Orange County (Virginia)|Orange County]], [[Virginia (staat)|Virginia]] nabij het veldhospitaal.<ref>Sorensen, James. "[http://americanheritage.com/content/stonewall-jackson%E2%80%99s-arm Stonewall Jackson's Arm]" ''American Heritage'', April/May 2005.</ref>
 
Toen [[Robert E. Lee]] op de hoogte gebracht werd van Jackons overlijden, had hij een vriend en een goede bevelhebber verloren. Hij zei:”Jackson heeft zijn linkerarm verloren, maar ik mijn rechter.”<ref>Robertson, p. 746.</ref>
 
{{Appendix|2=
==Bronnen==
* Apperson, John Samuel. ''Repairing the "March of Mars": The Civil War diaries of John Samuel Apperson, hospital steward in the Stonewall Brigade, 1861–1865''. Macon, GA: Mercer University Press, 2001. ISBN 0-86554-779-3.
* Bryson, Bill. ''A Walk in the Woods''. New York: Broadway Books, 1998. ISBN 0-7679-0251-3.
* Eicher, David J. ''The Longest Night: A Military History of the Civil War''. New York: Simon & Schuster, 2001. ISBN 0-684-84944-5.
* Eicher, John H., and [[David J. Eicher]]. ''Civil War High Commands''. Stanford, CA: Stanford University Press, 2001. ISBN 0-8047-3641-3.
* Freeman, Douglas S. ''Lee's Lieutenants: A Study in Command''. 3 vols. New York: Scribner, 1946. ISBN 0-684-85979-3.
* Freeman, Douglas S. [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/People/Robert_E_Lee/FREREL/home.html ''R. E. Lee, A Biography'']. 4 vols. New York: Charles Scribner's Sons, 1934–35.
* Henderson, G. F. R. [http://www.gutenberg.org/etext/12233 ''Stonewall Jackson and the American Civil War'']. New York: Smithmark, 1995. ISBN 0-8317-3288-1. First published in 1898 by Longman, Greens, and Co.
* Johnson, Robert Underwood, and Clarence C. Buel, eds. [http://ehistory.osu.edu/osu/books/battles/index.cfm ''Battles and Leaders of the Civil War'']. 4 vols. New York: Century Co., 1884–1888.
* McGuire, Dr. Hunter [http://americancivilwar.com/south/stonewall_jackson_death.html "Death of Stonewall Jackson"]. ''Southern Historical Society Papers'' 14 (1886).
* McPherson, James M. ''Battle Cry of Freedom: The Civil War Era''. Oxford History of the United States. New York: Oxford University Press, 1988. ISBN 0-19-503863-0.
* Pfanz, Harry W. ''Gettysburg – The First Day''. Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2001. ISBN 0-8078-2624-3.
* Robertson, James I., Jr. ''Stonewall Jackson: The Man, The Soldier, The Legend''. New York: MacMillan Publishing, 1997. ISBN 0-02-864685-1.
* Sears, Stephen W. ''Gettysburg''. Boston: Houghton Mifflin, 2003. ISBN 0-395-86761-4.
* Sharlet, Jeff. "Through a Glass, Darkly: How the Christian Right is Reimagining U.S. History." ''Harpers'', December 2006.
* Taylor, Richard. [http://docsouth.unc.edu/fpn/taylor/menu.html ''Destruction and Reconstruction: Personal Experiences of the Late War'']. Nashville, TN: J.S. Sanders & Co., 2001. ISBN 1-879941-21-X. First published 1879 by D. Appleton.
* Trudeau, Noah Andre. ''Gettysburg: A Testing of Courage''. New York: HarperCollins, 2002. ISBN 0-06-019363-8.
* Wert, Jeffry D. ''General James Longstreet: The Confederacy's Most Controversial Soldier: A Biography''. New York: Simon & Schuster, 1993. ISBN 0-671-70921-6.
* [http://www.vmi.edu/archives2.aspx?id=5005 Jackson genealogy site] bij [[Virginia Military Institute]]
* [http://www.vmi.edu/archives.aspx?id=3747 Virginia Military Institute Archives Stonewall Jackson Resources]
* [http://www.shapell.org/manuscript.aspx?stonewall-jackson-shortly before-death-on-maryland Stonewall Jackson Original Letter as Lieutenant General, Near Fredericksburg, 1863] Shapell Manuscript Foundation
* [http://thomaslegion.net/generalstonewalljacksongenealogy.html Jackson genealogy site]
* [http://atlnewspapers.galileo.usg.edu/atlnewspapers/view?docId=news/asc1863/asc1863-0305.xml&query=stonewall%20jackson%20dead&brand=atlnewspapers-brand "Death of 'Stonewall' Jackson], Southern Confederacy, May 12, 1863. [http://dlg.galileo.usg.edu/atlnewspapers/ Atlanta Historic Newspapers Archive]. Digital Library of Georgia.
* [http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=536 Find-a-Grave entry for Jackson]
* [http://www.civilwarhome.com/fleechancellorsville.htm Fitzhugh Lee's 1879 address on Chancellorsville]
* [http://www.stonewalljackson.org/ The Stonewall Jackson House]
* [http://www.civilwaranimated.com/index.php/stonewall-jackson Geanimeerde geschiedenis van de veldtochten van Stonewall Jackson]
* [http://www.oldbaileyonline.org/browse.jsp?id=t17490113-2-defend40&div=t17490113-2#highlight Details on John Jackson's larceny trial in the Court Records of the Old Bailey]
* [http://www.winchesterhistory.org/stonewall_jackson.htm] Stonewall Jacksons hoofdkwartier, Winchester VA
* [http://www.civilwarfieldtrips.com/chancellorsville/guineastation.htm] Guinea Station, de plaats waar Jackson overleed.
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Stonewall Jackson|oldid=|datum=20140828}}
 
==Aanbevolen lectuur==
* Cozzens, Peter. ''Shenandoah 1862: Stonewall Jackson's Valley Campaign''. Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2008. ISBN 978-0-8078-3200-4.
* Dabney, R. L. [http://books.google.com/books?id=-G0FAAAAQAAJ ''Life of Lieut.-Gen. Thomas J. Jackson (Stonewall Jackson)'']. London: James Nisbet and Co., 1866. {{OCLC|457442354}}.
* Douglas, Henry Kyd. ''I Rode with Stonewall: The War Experiences of the Youngest Member of Jackson's Staff''. Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1940. ISBN 0-8078-0337-5.
* Farwell, Byron. ''Stonewall: A Biography of General Thomas J. Jackson''. New York: W. W. Norton and Co., 1993. ISBN 978-0-393-31086-3.
* Hettle, Wallace. ''Inventing Stonewall Jackson: A Civil War Hero in History and Memory'' (Louisiana State University Press, 2011)
*King, Benjamin. ''A Bullet for Stonewall'', Pelican Publishing Company, 1990,. ISBN 0882897683.
* Lively, Mathew W. ''Calamity at Chancellorsville: The Wounding and Death of Confederate General Stonewall Jackson''. El Dorado Hills, CA: Savas Beatie, 2013. ISBN 978-1-61121-138-2.
* Mackowski, Chris, and Kristopher D. White. ''The Last Days of Stonewall Jackson: The Mortal Wounding of the Confederacy's Greatest Icon''. El Dorado Hills, CA: Savas Beatie, 2013. ISBN 978-1-61121-150-4.
* Robertson, James I., Jr. ''Stonewall Jackson's Book of Maxims''. Nashville, TN: Cumberland House, 2002. ISBN 1-58182-296-0.
* Shackel, Paul A. ''Archaeology and Created Memory: Public History in a National Park''. New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers, 2000. ISBN 978-0-306-46177-4.
* White, Henry A. [http://books.google.com/books?id=ErA-AAAAYAAJ ''Stonewall Jackson'']. Philadelphia: G.W. Jacobs and Co., 1909.
* Wilkins, J. Steven. ''All Things for Good: The Steadfast Fidelity of Stonewall Jackson''. Nashville, TN: Cumberland House Publishing, 2004. ISBN 1-58182-225-1.
 
==Voetnoten==
{{References}}
}}
 
{{DEFAULTSORT:Jackson, Thomas}}
[[Categorie:Amerikaans generaal]]
[[Categorie:Persoon in de Amerikaanse Burgeroorlog]]
 
{{Link FA|de}}
{{Link FA|ru}}