Nauw van Calais (zeestraat): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 87.65.220.19 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door RomaineBot
Regel 18:
 
== Ontstaan van het Nauw van Calais ==
Het Nauw van Kales of Calais is ontstaan door [[erosie]] en is als zeestraat naar geologische maatstaven een jong fenomeen. Omtrent de ouderdom zijn de geologen verdeeld, die varieert tussen een half miljoen en ongeveer 130.000 jaar. De Britse eilanden maken geologisch gezien deel uit van het Europese continent. De kalkkliffen stammen hoofdzakelijk uit het Onder-[[Krijt (tijdvak)|Krijt]] - zo'n 100 miljoen jaar geleden. Ze zijn licht geplooid geraakt in het [[Tertiair]] (vanaf 65 miljoen jaar geleden) - het Nauw van CalaisKales doorsnijdt een [[anticline]] in de kalk. Geologisch is het bestaan van een zeestraat op deze plek merkwaardig omdat het hele gebied reeds zeer lang langzaam omhoog komt.
 
=== Laatste ijstijd ===
Als de zeespiegel laag genoeg staat - zoals tijdens [[glaciaal (tijdperk)|glacialen]] het geval is - vallen [[Het Kanaal]] en de [[Noordzee]] goeddeels droog en maken de ''Britse Eilanden'' deel uit van het vasteland van Europa.
Dit was in het '''Nauw van CalaisKales''' het geval van zo'n 110.000 tot zo'n 12.000 jaar geleden.
Het Nauw van Calais was een breed kloofdal waardoorheen de [[Rijn]] stroomde. [[Maas]], [[Schelde (rivier)|Schelde]] en [[Theems]] waren zijrivieren van de Rijn. In [[Het Kanaal]]-gebied kwamen daar nog de Franse rivieren [[Seine]] en [[Somme (rivier)|Somme]] en kleinere zuid-Engelse rivieren bij. Deze situatie veranderde toen na de laatste ijstijd, het [[Weichselien]], de zeespiegel (weer) steeg. Rond 12.000 jaar geleden was het Nauw van CalaisKales weer zeestraat geworden. Vanaf rond 8.000 jaar geleden was de verbinding tussen [[Noordzee]] en [[Het Kanaal]] zoals nu.
 
=== Eerdere ijstijden ===
[[Bestand:White cliffs of dover 09 2004.jpg|thumb|300px|De [[krijtrotsen van Dover]]]]
Als verbinding tussen [[Het Kanaal]] en [[Noordzee]] is het Nauw van Calais ontstaan in eerdere [[glaciaal (tijdperk)|glacialen]]. De ijskappen waren toen groter dan tijdens het Weichselien. Tot aan de grote glacialen in het [[Midden Pleistoceen]] bestond het Nauw van Calais niet (althans niet op deze plaats), maar liepen de kalkrotsen van [[CalaisKales]] en [[Dover (Engeland)|Dover]] als een rug van land door. Ten zuiden ervan lag [[Het Kanaal]] als een grote baai waarin de [[Seine]] en [[Somme (rivier)|Somme]] uitmondden. In die periode maakten de Britse eilanden dus permanent deel uit van het Europese vasteland.
 
Op het hoogtepunt van deze glacialen bedekten grote ijskappen Scandinavië, Schotland en de Noordzee ertussen. Volgens één van de theorieën over het ontstaan van het Nauw van CalaisKales ontstond aan het einde van het [[Elsterien]] door de afdammende werking van het ijs en het vele smeltwater een groot zoetwatermeer in het zuidelijk deel van wat nu de [[Noordzee]] is. Dit smeltwater zocht een uitweg en vond dat in het gebied tussen [[Dover (Engeland)|Dover]] en [[Calais]]. Tussen 450.000 en 150.000 jaar geleden (het [[Saalien]] en het [[Elsterien]]), zou daardoor twee keer (resp. 425.000 en 225.000 geleden) een catastrofale doorbraak van de landbrug zijn ontstaan<ref>Sanjeev Gupta, Jenny S. Collier, Andy Palmer-Felgate, Graeme Potter, "Catastrophic flooding origin of shelf valley systems in the English Channel", Nature, vol 448, 2007, pag 342-346</ref><ref>"Europe cut adrift", door Philip Gibbard, pp 259-260, [[Nature]], vol 448, [[19 juli]] [[2007]]</ref>. Uiteindelijk ontstond daardoor het huidige Nauw van Calais, met de kenmerkende witte [[kalk]]kliffen aan weerszijden. Door inwerking van golven op de zachte kalksteen verbreedde de kloof zich steeds meer, een proces dat tot op de dag van vandaag doorgaat.
 
== Referenties ==