Doublet (taalkunde): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 16:
De Nederlandse woorden ''voor'', ''voorste'' en ''vorst'' behoren niet tot dezelfde [[woordsoort]], maar hebben wel een gemeenschappelijke wortel. Dit is volgens veel Nederlandse taalkundigen eveneens het geval met de woordparen ''slaap'' (deel van hoofd) en ''slap'', met ''lijk'' ("lichaam") en het eerste deel van ''litteken'' (*lijkteken) en ''lichaam'' (*lijkhaam), en met ''schram'' en ''scheren'' die beide teruggaan op dezelfde [[Proto-Indo-Europees|Proto-Indo-Europese]] wortel <ref name="ReferenceA">N. van der Sijs, ''Chronologisch woordenboek, De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen'', 2002 </ref>.
Het komt daarnaast voor dat een bepaald woord in een taal eerst door een andere taal wordt ontleend, en vervolgens door de eerste taal in aangepaste vorm weer teruggeleend. Op deze manier ontstaan in de taal die het eerste als lenende taal dienst heeft gedaan doubletten. Voorbeelden hiervan in het Nederlands zijn de aan het Frans ontleende woorden ''[[pruik|toupet]]'', ''[[mannequin]]''
Daarnaast kent het Nederlands ook enkele gevallen van valse doubletten ofwel ''[[valse cognaat|valse cognaten]]''. De woorden ''schande'' en ''schandaal'' lijken zowel qua vorm als betekenis zeer sterk op elkaar, maar ze hebben een totaal verschillende oorsprong; het eerste woord is een rechtstreeks [[Germaanse talen|Germaans]] erfwoord van PIE *(s)kem- (bedekken), terwijl het tweede teruggaat op het [[Oudgrieks|Griekse]] ''skandalon'', dat "obstakel" betekent, van PIE *skand- (springen). Het tweede woord is onder invloed van het eerste van betekenis veranderd.
| |||