Endotherm proces: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Gas naar Gas (aggregatietoestand)), met behulp van pop-ups |
|||
Regel 1:
Een '''endotherm proces''' is in de [[thermodynamica]] een [[natuurlijk proces]] waarvoor [[energie]] nodig is, in de vorm van [[warmte]]. De materie die het proces ondergaat (het "[[systeem (thermodynamica)|systeem]]") neemt tijdens het verloop van het proces warmte op uit de omgeving. Voorbeelden van endotherme processen zijn het [[Smelten (faseovergang)|smelten]] van [[water]]ijs, het [[oplossing (scheikunde)|oplossen]] van [[kaliumchloride]] in [[water]], of het proces van [[fotosynthese]] in [[planten]].
Tijdens een endotherm proces worden [[deeltje]]s in een systeem in een nieuwe toestand gebracht, waarin ze meer energie bezitten. De gemiddelde energie van deze deeltjes wordt de [[enthalpie]] genoemd. Tijdens een endotherm proces neemt de enthalpie toe. Ondertussen wordt warmte aan de omgeving onttrokken. Tijdens een endotherm proces zal de [[temperatuur]] in het systeem en de directe omgeving daarom dalen.
Regel 7:
==Endotherme processen in de praktijk==
===Smelten en verdampen===
Smelten betekent dat een stof overgaat van een [[Vaste stof|vast]]e [[aggregatietoestand]] naar een [[vloeistof|vloeibare]], zoals wanneer waterijs smelt en omgezet wordt in vloeibaar water. In smeltend ijs gaan [[molecuul|watermoleculen]] van een geordend [[kristalrooster]], waarin ze niet vrij kunnen rond bewegen, over naar een ongeordende toestand waarin ze vrij langs elkaar kunnen bewegen. De energie van de moleculen neemt daarom toe. Zolang het smelten gaande is, zal daarvoor energie aan de omgeving onttrokken moeten worden. Wanneer ijs verhit wordt, zal de temperatuur toenemen tot het [[smeltpunt]] bereikt wordt (dit is rond [[zeeniveau]] ongeveer bij 0°C). Daarna blijft de temperatuur gelijk tot al het ijs gesmolten is. Dit is omdat alle extra warmte-energie geabsorbeerd wordt bij het overgaan van de deeltjes van de vaste naar de vloeibare toestand.
Ook [[verdamping]] is een endotherm proces. De deeltjes gaan over van de vloeibare naar de [[Gas (aggregatietoestand)|gas]]vormige aggregatietoestand, waarin ze zich op veel grotere afstand van elkaar bevinden en met grotere vrijheid kunnen bewegen. Bij het verhitten van water bijvoorbeeld zal wanneer het [[kookpunt]] bereikt is de temperatuur niet verder toenemen tot al het water verdampt is. Dit is omdat de toegevoegde energie geabsorbeerd wordt door de watermoleculen.
===Chemische reacties===
Tijdens chemische reacties worden [[Samengestelde stof|verbinding]]en in moleculen verbroken en nieuwe verbindingen gevormd. Bij het vormen van een verbinding wordt energie afgestaan: de enthalpie neemt af. Om een verbinding te verbreken is energie nodig: de enthalpie neemt toe. Als de verbindingen die tijdens de reactie vormen minder energie opleveren dan het verbreken van andere verbindingen kost, is sprake van een endotherme reactie. [[Ontledingsreactie]]s, reacties waarbij kleinere moleculen uit grotere ontstaan (minder verbindingen gevormd worden dan verbroken), zijn meestal endotherm van aard.
De enthalpie van de [[reactieproduct]]en zal na een endotherme reactie hoger zijn dan voor de reactie. Bij [[omkeerbare reactie]]s is het verschil in enthalpie het [[Tegengestelde (wiskunde)|tegengestelde]] van de omgekeerde reactie. Voor elke omkeerbare endotherme reactie geldt dat het omgekeerde proces een exotherme reactie is. Om de omgekeerde reactie te laten beginnen is normaal gesproken echter een kleinere [[activeringsenergie]] nodig. De reactieproducten van een endotherme reactie zijn daarom [[stabiliteit|stabieler]] dan de [[reactant]]en.
| |||