Anabaptisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Caption
Gerben1974 (overleg | bijdragen)
Regel 21:
Doordat het gedoopt zijn een belangrijk onderdeel was van de identiteit van de burgers werden degenen die de zuigelingendoop niet erkenden als ondermijners van de stedelijke eenheid beschouwd. De Zürichse magistraat voerde een harde politiek tegen de dopers. De eerste martelaar uit de beweging werd Felix Manz. Hij werd in januari 1527 omgebracht door [[Verdrinking#Verdrinking als straf|verdrinking]], een symbolische straf voor een "wederdoper". De doperse beweging ging hierop "ondergronds". Dit verhinderde echter niet dat zij zich in korte tijd door een groot deel van Europa verspreidde.
 
Veel Zwitserse dopers ontvluchten daarom hun land. Een deDe belangrijkste was [[Balthasar Hubmaier]]. Hij reisde eerste eerst naar het zuiden van Duitsland waar hij [[Hans Denck]] doopte. Deze was beïnvloed door de revolutionair en spiritualist [[Thomas Müntzer]], een van de leiders van de [[Duitse Boerenoorlog]] in 1524. Hiermee kreeg het spiritualisme tijdelijk invloed binnen de doperse beweging en werd in de ogen van de autoriteiten het revolutionaire karakter van de dopers bevestigd. Hubmaier vestigde zich in 1526 in [[Mikulov]] in [[Markgraafschap Moravië|Moravië]]. Hier kregen de dopers van de vorsten van Liechtenstein, die kolonisten zochten, geloofsvrijheid. Toen Hubmaier terugkeerde naar zijn geboorteplaats [[Waldshut]] en daar een gemeente stichtte werd hij gevangengenomen en in 1528 in Wenen op de brandstapel gedood. In 1533 kreeg [[Jakob Hutter]] de leiding van de gemeenten in Moravië en voerde de gemeenschap van goederen in. Uit deze gemeenten ontstonden later de [[Hutterieten]].
 
Vanuit Zürich was ook in [[Straatsburg]] een doperse gemeente ontstaan. Hier kwam in 1529 [[Melchior Hofmann]], een van oorsprong lutherse lekenprediker die er [[Chiliasme|chiliastische]] ideeën op nahield. Hij verwachtte dat in 1533 het [[Duizendjarig vrederijk|Duizendjarig Rijk]] op aarde zou beginnen. Omdat hij gearresteerd dreigde te worden ontvluchtte hij in 1530 de stad en werd de belangrijkste prediker van de doperse ideeën in het noorden van Duitsland en de Nederlanden. Waar Hofmann nog pacifistisch was en geweld afwees, waren verschillende van zijn leerlingen bereid om de komst van dat Duizendjarig Rijk met geweld te bevorderen. Onder leiding van [[Jan Matthijs]] en later [[Jan van Leiden]] werd de stad [[Münster (Westfalen)|Münster]] in 1533 uitgeroepen tot het [[Nieuwe Jeruzalem]]. Jan van Leiden voerde een schrikbewind en de stad werd in 1535 weer veroverd door de [[Bisdom Münster|bisschop]], ondanks pogingen van Nederlandse dopers om de stad te ontzetten.