| detailkaartbijschrift=Locatie in de gemeente Kollumerland
}}
'''Munnekezijl''' ([[Kollumerlands]]: ''Muntjeziel'') is het meest oostelijk gelegen dorp van de gemeente [[Kollumerland en Nieuwkruisland]],provinciein de [[FrieslandNederland]]se provincie ([[NederlandFriesland]]. Het dorp telt 500 inwoners, waarvan 410 in de kern en 90 in de verspreide huizen eromheen (CBS: 2013). Het inwoneraantal schommelde over de decennia: In 1950 telde het dorp nog 810 inwoners, in 1965 650 inwoners en heeftin 5371976 746 inwoners. Sinds die tijd is het inwoneraantal echter dalende, onder andere als gevolg van [[gezinsverdunning]] en het uitblijven van nieuwbouw.
Het dorp ligt aan het [[Munnikezijlsterried]], tegen de grens met de provincie [[Groningen (provincie)|Groningen]]. Watersporters kunnen terecht in passantenhaven 't Eiland. Ongeveer 4 kilometer ten noorden van het dorp achter de dijk is de proefboerderij 'Kollumerwaard' te vinden. Daar wordt onderzoek verricht naar akkerbouw- en vollegronds-groentegewassen. Ook heeft het dorp een dorpshuis (de Schans - naar de 16e-eeuwse schans op de plek van het huidige buurtschap [[De Schans (Kollumerland en Nieuwkruisland)|De Schans]] of 'Het Eiland' direct ten zuiden van het dorp), een christelijke basisschool '' 't Oegh'' (naar het vroegere eiland [['t Oegh]] in de Lauwerszee) en de Munnekezijlstermolen die ook wel [[Rust Roest (windmolen)|Rust Roest]] wordt genoemd. Hij is als [[pelmolen]] gebouwd maar nu als [[korenmolen]] in gebruik. Ten zuiden van het dorp ligt een oud [[boogbrug]]getje uit 1802, genaamd "het [[Piepke]]".
een dorpshuis (de Schans - naar de 16e-eeuwse schans op de plek van het huidige buurtschap [[De Schans (Kollumerland en Nieuwkruisland)|De Schans]] direct ten zuiden van het dorp), een christelijke basisschool '' 't Oegh'' (naar het vroegere eiland [['t Oegh]] in de Lauwerszee) en de Munnekezijlstermolen die ook wel [[Rust Roest (windmolen)|Rust Roest]] wordt genoemd. Hij is als [[pelmolen]] gebouwd maar nu als [[korenmolen]] in gebruik. Ten zuiden van het dorp ligt een oud [[boogbrug]]getje uit [[1802]], genaamd "het [[Piepke]]".
== Geschiedenis ==
Munnekezijl is een [[komdorp]] dat in de late [[Middeleeuwen]] is ontstaan bij de in [[1476]] door de [[cisterciënzer]] [[monnik (christendom)|monnik]]en van [[Gerkesklooster]] geslagen sluis in de [[Lauwers]] die het door hen ingedijkte land moest beschermen. De sluis is een paar keer verlegd en vernieuwd. Er is aan het einde van de 16e eeuw een verdedigings[[fort (vesting)|schans]] aangelegd. De bouw van de huidige [[sluis (kunstwerk)|sluis]] in [[1741]] vormde een onderdeel in de verbetering van het [[Zijldiep]] en [[Munnikezijlsterried]].
In de jaren [[1874]]-[[1877]] is de dijk van [[Nittershoek]] naar [[Zoutkamp]] aangelegd. Hierdoor werden de dijken bij Munnekezijl [[slaperdijk]]en en had de sluis geen zeekerende functie meer. In [[1882]] werd iets oostelijker ter bevordering van de afwatering een stroomkanaal gegraven en een grote [[spuisluis]] aangelegd. Deze indrukwekkende sluis bestaat uit elf afsluitbare stroomgaten en aan de buitenzijde een van [[steunbeer|steunberen]] voorziene hoge keermuur. Aan de binnenzijde is een brug over de stroomgaten gelegd. De nederzetting die zich ten westen van de sluis ontwikkelde, is lang een [[buurtschap]] onder [[Burum]] gebleven, hoewel er al in [[1665]] een kerk werd gesticht,
