Scepticisme: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Definities met goede bronvermelding, 'skeptische beweging' als onderdeel van wetenschappelijk skepticisme, +foto |
in vraag te stellen (belgicisme) -> te betwijfelen |
||
Regel 1:
'''Scepticisme''' of '''skepticisme''' kan twee vormen aannemen:
* '''Filosofisch scepticisme''', ook wel ''principieel scepticisme'': een denkhouding van universele twijfel waarbij men er van uitgaat dat betrouwbare kennis onmogelijk is en men zich van geen enkele waarheid kan verzekeren.<ref name="Wonder">{{Citeer tijdschrift |1=SKEPP |datum=2003 |titel=Wat is het verschil tussen Skepticisme en Scepticisme? |tijdschrift=Wonder en is gheen wonder |jaargang=3 |nummer=1 |pp= |doi= |url=http://nederlands.skepdic.com/skepticus.htm}}</ref><ref name="Encarta">Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "scepticisme". Microsoft Corporation/Het Spectrum.</ref>
* '''[[Wetenschappelijk skepticisme]]''' of '''wetenschappelijk scepticisme''', ook wel ''methodisch scepticisme'' of ''rationeel scepticisme'': men onderzoekt kritisch of een bewering of hypothese de toets van de [[wetenschappelijke methode]] kan doorstaan, dat wil zeggen, [[herhaalbaarheid|herhaalbaar]] en [[falsifieerbaarheid|falsifieerbaar]] is. Als dit lukt, dan wordt deze voorlopig aanvaard totdat er nieuwe redenen opduiken om deze weer
In het dagelijks spraakgebruik wordt ''sceptisch'' vooral begrepen als terughoudendheid met [[
== Etymologie ==
De term is ontleend aan de Griekse woorden σκέψις ''sképsis'' ('aanschouwing, onderzoek') en σκεπτικός ''skeptikós'' ('overwegend', 'twijfelend'); het bijbehorende werkwoord is σκέπτεσθαι ''sképtesthai'' ("rondkijken, beproeven, onderzoeken"). De woorden ''sceptisch'' en ''skeptisch'' werden van de 16e tot en met de 18e eeuw via ''sceptique'' (Frans) en ''sceptisch'' of ''skeptisch'' (Duits) in het Nederlands gangbaar. De [[Woordenlijst van 1954]] keurde zowel de spelling met een c als met een k goed, maar de Woordenlijsten van 1995 en 2005 alleen die met een c; de uitspraak van de c mag zowel als [k] als [s] worden gedaan.<ref name="Taaladvies">{{Citeer web |url=http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/729/ |titel=Sceptisch, scepter (uitspraak) |auteur=Taaladvies |uitgever=[[Nederlandse Taalunie]] |bezochtdatum=15 mei 2014}}</ref><ref>{{Citeer web |url=http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/scepsis |titel=Scepsis (twijfel) |auteur=Nicoline van der Sijs |uitgever=Etymologiebank.nl |datum=2010 |bezochtdatum=15 mei 2014}}</ref><ref name="Wonder"/> Sinds eind 19e eeuw en vooral na 1976 met de oprichting van het [[Committee for Skeptical Inquiry|Committee for the Scientific Investigation of Claims of the Paranormal]] (CSICOP) en haar tijdschrift ''[[Skeptical Inquirer]]'' is er echter een internationale beweging ontstaan die "skeptisch", "skepticisme" en "skepticus" bewust met een k schrijft naar de [[Amerikaans-Engels|Amerikaanse spelling]] waar het wetenschappelijk scepticisme betreft,<ref name="Wonder"/> onder andere om zich te onderscheiden van het filosofisch scepticisme,<ref name="Wonder"/> omdat het woord "sceptisch" buiten de Verenigde Staten soms een negatieve lading heeft en als synoniem voor [[Cynisme (psychologie)|cynisme]] geldt,<ref name= "first meeting">{{en}} {{Cite news |url=http://www.liverpoolecho.co.uk/liverpool-news/local-news/2009/09/16/merseyside-skeptics-society-hold-first-meeting-100252-24697360/ |title=Merseyside Skeptics Society hold first meeting |author=Paddy Shennan |publisher=Liverpool Echo |date=16 september 2009 |accessdate=11 mei 2014}}</ref> om zo de oorspronkelijke Griekse spelling en uitspraak beter te kunnen imiteren of om via de spelling verwarring in uitspraak met de medische begrippen "[[Bloedvergiftiging|sepsis en septisch]]" te vermijden.<ref name="Taaladvies"/>
== Filosofisch scepticisme ==
| |||