Kars (stad): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
verwarring van Karapapak met Karakalpak
links; sp
Regel 23:
| lon_dir = E
}}
'''Kars''' ([[Armeens]]: Ղարս, Կարս;, ''Ghars'',; [[Azerbeidzjaans]]: ''Qars'',; [[Koerdisch]]: ''Qers'') is een stad die thans in het uiterste oosten van [[Turkije]] ligt, maar vele eeuwen tot [[Armenië]] behoorde. De stad telt ruim 130.000 inwoners en is de hoofdstad van de gelijknamige [[Kars (provincie)|provincie]]. Ze ligt op enkele tientallen kilometers van het Turks-Armeens-Georgische drielandenpunt. Kars ontwikkelde zich in de negentiende eeuw tot een Russisch-Turkse twistappel en telde van oudsher vele nationaliteiten onder haar inwoners, waaronder vooral Armeniërs. Kars ligt op 1750 m hoogte aan de gelijknamige [[Kars (rivier)|rivier]]: de oude stad met de citadel op de noordelijke oever en een jonger, lager gelegen stadsdeel op de zuidelijke. De stad heeft een vliegveld en sinds 1992 een universiteit.
 
==Geschiedenis==
Regel 32:
De ''[[Medaille voor de Verdediging van Kars|Kars Madalyasi]]'', werd in 1855 door de Turkse sultan [[Abdülmecit]] (1839-1861) ingesteld. Deze campagnemedaille herdacht de succesvolle verdediging van de strategisch gelegen Kars. De Turken verdedigden de strategisch belangrijke vesting tegen een Russisch leger. De Turken werden bijgestaan door een klein Brits contingent onder Generaal William Fenwick Williams.
 
In 1878 werd Kars tijdens een nieuwe [[Russisch-Turkse Oorlog (1877-1878)|Russisch-Turkse oorlog]] wederom veroverd en bij het daaropvolgende [[Verdrag van San Stefano]] voor enkele tientallen jaren door tsaristisch Rusland ingelijfd. Veel mosliminwoners verlieten de stad, terwijl christelijke Armeniërs, Grieken en Russen kwamen. In de [[oblast Kars]] vormden in 1892 de Turken met 24% de grootste bevolkingsgroep, gevolgd door 21,5% Armeniërs, 15% Koerden, 14% ([[Azerbeidzjaans|Azerbeidzsjaanstalige]]) [[Karapapakken]] en 13,5% (Pontische) [[Pontische Grieken|Grieken]].
 
Tijdens de [[Kaukasuscampagne]], die deel uitmaakte van de [[Eerste Wereldoorlog]], was Kars opnieuw een Russisch-Turkse twistappel. De Turken wisten de stad begin 1918 in te nemen en de [[Vrede van Brest-Litovsk]] wees de stad op 3 maart 1918 weer aan het Ottomaanse Rijk toe. Eind 1918 werd Kars de hoofdstad van de Turksgezinde [[Zuidwest-Kaukasische Republiek]], maar dankzij Brits ingrijpen kwam de stad medio 1919 aan de [[Democratische Republiek Armenië]], die een jaar eerder uit tsaristisch Rusland was voortgekomen. Tijdens de [[Turks-Armeense Oorlog]] (september-december 1920) werd Kars op 30 oktober door de Turken ingenomen. De meeste Armeense inwoners sloegen op de vlucht. De verdragen van [[Verdrag van Alexandropol|Alexandropol]] (Gyumri) en [[Verdrag van Kars|Kars]] wezen de stad eind 1920 resp. eind 1921 aan het Ottomaanse Rijk toe, dat kort daarop de republiek Turkije werd.