Droogdok: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Fix interwiki conflict, help ook mee interwikiconflicten oplossen!
diverse kleine aanpassingen
Regel 1:
[[Bestand:USS_Greeneville_(SSN_772)_-_dry_dock_Pearl_Harbor_(1).jpg|thumb|250px|onderzeeboot in droogdok]]
[[Bestand:Hellevoetsluis - Droogdok Jan Blanken - achip in achterste dok 2.jpg|thumb|250px|[[Droogdok Jan Blanken]] in [[Hellevoetsluis]]]]
[[Bestand:Kawasaki Shipbuilding Co. (headquarters 1).jpg|thumb|250px|Leeg droogdok met gesloten deur en geflankeerd met bokkranen]]
 
Een '''droogdok''' is een vaste bouw- of reparatieplaats voor [[schip (transportmiddel)|schepen]], die men door middel van een mechanische aangedreven [[pomp (machine)|pomp]]installatie onder water kan laten lopen, of droog kan zetten. In het Nederlandse spraakgebruik wordt de term droogdok gebruikt voor zowel een droogdok ([[Engels]]: ''graving dock'') als voor een [[drijvend dok]] ([[Engels]]: ''floating dock'') Hier wordt alleen de eerste vorm behandeld.
 
==Hoofdvormen==
Het meest gebruikelijk is tegenwoordig een permanente betonnen [[doos]]vormige constructie waarvan de bodem enkele meters dieper is dan het te bouwen of te repareren schip. De doos wordt aan de voorzijde afgesloten door een vaak zeer grote deur. Als de deur geopend wordt, kan het schip binnenvaren en nadat dit in droogdok gepositioneerd is begint men met het leegpompen. Na enige tijd (meestal enkele uren) is alle water weggepompt en staat het schip op zijn blokken.<BR>
===Permanente droogdok===
Deuren van grote droogdokken worden vaak als drijvers uitgevoerd. Na plaatsing worden ze volgepompt en sluiten ze het dok af van het omringende water.
Het meest gebruikelijk is tegenwoordig een permanente betonnenrechthoekige constructie gemaakt van [[doosbeton]]vormige constructie waarvan de bodem enkele meters dieper is dan het te bouwen of te repareren schip. DeHet doosdroogdok heeft aan drie zijden een vaste muur en wordt aan dehet voorzijdewaterfront afgesloten door een vaakdeur. De deur zeervan grote deurdroogdokken is vaak een [[schipdeur]]. Na plaatsing wordt ze volgepompt en sluit zo het dok af van het omringende water. Als de deur geopend wordt, kan het schip binnenvaren en nadat dit in droogdok gepositioneerd is, begint men met het leegpompen. Na enige tijd (meestal enkele uren) is alle water weggepompt en staat het schip op zijn blokken.<BR>
 
Naast het dok op de dokwanden zijn vaak kraanbanen aangebracht. [[Kraan (machine)|Kranen]] met een groot hijsvermogen kunnen hierover langs de volle lengte van het schip rijden om zware uitrustingstukken op of van het schip te hijsen.
 
===Tijdelijk bouwdok===
==Bouwdok==
Naast permanente droogdokken worden ook tijdelijke droogdokken gebruikt. Zo zijn de [[brugpijler|pijlers]] van de [[Oosterscheldekering]] gebouwd op een bouwterrein dat na het gereedkomen van de pijlers onder water werd gezet (werkeiland "[[Neeltje Jans]]"). Speciale schepen konden zo het ondergelopen bouwterrein binnenvaren om de pijlers op te nemen. Dit tijdelijke droogdok was het grootste droogdok ter wereld. Dergelijke installaties zijn ook wel gebruikt om zeer grote [[offshore]]-constructies te bouwen. Bij Barendrecht ligt een "droogdok"bouwdok dat speciaal werd gebruikt voor de bouw van tunnelelementen, waaronder die voor de [[Tweede Coentunnel]]. Vanwege het tijdelijk karakter zijn deze dokken minder duurzaam gebouwd. Normaal gesproken wordt een droogdok toch geassocieerd met [[scheepsbouw]] en scheepsreparatie.
 
==Geschiedenis==
In het verleden werd een droogdok vaak in de vorm van een scheepshuid gebouwd, met ronde vormen waar de dokbodem overgaat in de muren. Hierdoor waren de (water) krachten op de wanden gemakkelijker af te voeren, maar ook had men het voordeel dat men veel minder water hoefde te verpompen. Gezien de doosvormige vorm van het middendeel van moderne schepen worden nu alle moderne droogdokken doosvormig uitgevoerd.
 
Om een dok vol te laten lopen en te legen werd aanvankelijk gebruikgemaakt van het [[Getijde (waterbeweging)|getij]]. Bij vloed werd de deur geopend om het schip het dok in te laten varen. Als na het sluiten van de deur het eb werd, kon het water via spuigaten uit het dok worden afgevoerd. Later ging men [[Pomp (machine)|pompen]] gebruiken. Tijdens de [[industriële revolutie]] werden deze aangedreven door een [[stoommachine]]. Naderhand door een [[dieselmotor|diesel-]] of [[elektromotor]].
 
In oude [[havenstad|havensteden]] komt men vaak oude droogdokken tegen, vaak zelfs tot midden in de stad. Deze oude dokken worden veelal nog steeds gebruikt. De tand des tijds heeft er ook niet zoveel vat op. De pompinstallatie en de deuren zijn regelmatig aan vervanging toe, maar het bassin zelf kan eeuwenlang gebruikt worden. Vaak zijn de kosten van opruimen ook groter dan de kosten van jarenlange exploitatie in de rode cijfers.
Regel 23 ⟶ 26:
 
==Zie ook==
*[[Drijvend dok]]
*[[Scheepshelling]]
*[[Scheepswerf]]
*[[Scheepsbouw]]
*[[Schepenlift]]
*[[Afzinktunnel]]