Paradox van Bertrand (kansrekening): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 13 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q828552
Madyno (overleg | bijdragen)
redactie
Regel 1:
De '''paradox van Bertrand''' is een probleemprobleemstelling binnen de klassieke interpretatie van [[kansrekening]]. NeemDit eenprobleem [[gelijkzijdigeis driehoek]]oorspronkelijk metopgeworpen eendoor [[omgeschrevenJoseph cirkelBertrand]]. Als men in dezezijn [[cirkel]]werk een''Calcul willekeurigedes [[koorde]]probabilités'' tekent,(1889). watHet isluidt dan de kans dat deze koorde langer is dan de zijde van deals driehoek?volgt:
 
:''Beschouw een [[gelijkzijdige driehoek]] en de [[omgeschreven cirkel]]. Als men in deze [[cirkel]] een willekeurige [[koorde]] tekent, wat is dan de kans dat deze koorde langer is dan de zijde van de driehoek?''
Dit probleem is oorspronkelijk opgeworpen door [[Joseph Bertrand]] in zijn werk ''Calcul des probabilités'' (1889). Bertrand gaf drie oplossingsmethoden, alle drie schijnbaar correct, die echter met elkaar strijdige uitkomsten gaven.
 
Dit probleem is oorspronkelijk opgeworpen door [[Joseph Bertrand]] in zijn werk ''Calcul des probabilités'' (1889). Bertrand gaf drie oplossingsmethoden, alle drie schijnbaargoed correctgefundeerd, die echter met elkaar strijdige uitkomsten gavengeven.
 
# De "willekeurige eindpunten"-methode: Kies een punt op de cirkel en draai de cirkel zo dat een hoekpunt van de driehoek samenvalt met dit punt. Kies weer willekeurig een ander punt op de cirkel en teken de koorde tussen de twee punten. Alleen wanneer het tweede punt ligt op de boog tussen de twee andere hoekpunten van de driehoek, is de koorde langer dan de zijde van de driehoek. De lengte van deze boog is een derde van de gehele omtrek. De gevraagde kans is daarom 1/3.
Regel 7 ⟶ 9:
# De "willekeurige midden"-methode: Kies een punt in het binnenste van de cirkel en neem de (unieke) koorde die dit punt als middelpunt heeft. Beschouw nu de [[ingeschreven cirkel]] van de gegeven gelijkzijdige driehoek. De koorde die we hebben gevonden is alleen langer dan de zijde van de driehoek, als het midden binnen deze ingeschreven cirkel ligt. De gevraagde kans is dus 1/4.
 
<center>
<gallery>
Afbeelding:bertrand1-figure.svg|Methode 1 (rood = langer dan de zijde van de driehoek, blauw is korter)
Afbeelding:bertrand2-figure.svg|Methode 2
Afbeelding:bertrand3-figure.svg|Methode 3
</gallery>
(rood: langer dan de zijde van de driehoek, blauw: korter)
</center>
 
== Over de "oplossing"Commentaar ==
De oorspronkelijke vraag dievan Bertrand stelde is dus niet goed gesteld, en daarin ligt ook de "oplossing" van de paradox. HetDe probleemoplossing hangt vastaf aanvan wat wede bedoelenbetekenis metis datvan een koordewillekeurige willekeurigkeuze isvan gekozeneen koorde. Het blijkt dat alsAls de keuzemethode goed is gespecificeerd, datis er dan ook een wel goed gedefinieerde oplossing is. Er is geen unieke methodekeuzemethode, dus is er ook geen unieke oplossing. Er is op voorhand geen steekhoudende reden om de ene methode te kiezenverkiezen boven de andere.
 
[[Categorie:Statistische paradox|Bertrand]]