Tellen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 92.109.128.35 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door RonaldB
Regel 13:
[[Afbeelding:Tally marks.svg|right|180px]]
Voor we konden tellen, hebben we eeuwenlang ''[[Turven|geturfd]]''. Dat turven bestond in het kerven van streepjes in, bijvoorbeeld, een knook of stok. Met turven kan men wel controleren of een aantal onveranderd is gebleven, maar ''hoeveel'' dat aantal is, weet men niet. Eeuwenlang heeft men gedacht dat turven de enige mogelijkheid was om een hoeveelheid te controleren. Nog enkele eeuwen later telde men met vingers, neuzen, steentjes, bikkels, kraaltjes, etc., etc... Gewoon, omdat men die bij de hand had.
kapitale rol. Zij proclameerde zelfs dat de Arabische cijfers door de duivel en zijn handlangers waren bedacht en dus zondig!
<br/>De uitvinding die een einde maakte aan turven en neuzen tellen, danken we aan de [[Indiërs]], die 2500 jaar geleden hebben begrepen dat je voor iedere hoeveelheid, ieder getal dus, een eigen symbooltje, een tekentje moet verzinnen. Zo ontstonden de cijfers 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 en 9. Omdat de [[Arabieren]] ze overgenomen en verbeterd hebben, noemen we ze nu niet de Indische maar de [[Arabisch-Indische cijfers|Arabische cijfers]].
<br/>Met de cijfers 1 tot en met 9 was echter nog niet alles opgelost, want men kende de ''nul'' niet. 'Nul' was niets en niemand dacht eraan dat je ook een tekentje voor 'niets' moest maken. Bijna duizend jaar heeft men zonder nul moeten cijferen, en dat is een heel ingewikkelde onderneming. Toen ontdekten alweer de Indiërs dat je pas echt kunt gaan rekenen als je het 'niets' de vorm geeft, van een kringetje, bijvoorbeeld, een 0. De Arabieren noemden die ''sifr'', wat wil zeggen ''leegte'' en waar ons woord ''cijfer'' van is afgeleid. Zo ontstond in het jaar 400 onze manier van tellen die draaide rond het basisgetal 10. Wellicht omdat we tien vingers hebben.
<br/>Een en ander betekent nog niet dat we sinds de vijfde eeuw allemaal konden rekenen. Immers, de [[Romeinse Rijk|Romeinen]] waren intussen hier enkele eeuwen geweest en hadden ons heel andere cijfers nagelaten. Zij schreven MDCLXVI als ze 1666 bedoelden en MDCLXIV voor 1664, en ofschoon deze Romeinse cijfers — die de nul niet eens kenden! — veel ingewikkelder waren dan de Arabische, werden ze na de Romeinse tijd toch aan de Europeanen opgedrongen. Vooral de [[Roomse Kerk]], die in de eerste plaats oog had voor eigen macht en rijkdom en niet voor de ontwikkeling van haar onderdanen, speelde hierin een kapitale rol. Zij proclameerde zelfs dat de Arabische cijfers door de duivel en zijn handlangers waren bedacht en dus zondig!
<br/>In het jaar 999 leek het eventjes dat de 123456789 en 0 een kans zouden krijgen: paus [[Sylvester II]] had in Spanje gestudeerd — waar de Arabieren lang hadden verbleven en de [[Moorse]] cultuur ruime verspreiding had gekregen. Van zijn professoren had hij de Arabische cijfers geleerd en de helderheid ervan leren waarderen. Maar toen hij als kersverse paus de moeilijke Romeinse cijfers door de handige Arabische wilde vervangen, kreeg hij enorme tegenwind en zag er snel van af. Want hij wilde de machtigen en de rijken van zijn tijd te vriend houden en die hadden hun macht vaak te danken aan het feit dat zij wél met de Romeinse cijfers konden rekenen, maar het gewone volk niet, zodat zij dat volk konden voorcijferen wat ze maar wilden. In de dertiende eeuw herhaalde en benadrukte de Roomse Kerk haar absolute verbod op het gebruik van die demonische Arabische cijfers. Om die kerk dan weer een hak te zetten, schafte de [[Franse Revolutie]] de Romeinse cijfers in 1791 af.