Elswout: verschil tussen versies

{{Infobox kasteel

| afbeelding = Elswout.jpg

| onderschrift = Elswout met op de achtergrond het Grote Huis

| plaats = [[Bloemendaal (Noord-Holland)|Bloemendaal]]

| land = [[Nederland]]

| kasteeltype = [[landhuis]]

| bouwmateriaal = [[baksteen]]-[[natuursteen]]

 

Elswout te Overveen is een van de oudste bewaarde landgoederen in Nederland met een parkachtige begroeiing met veel [[stinsenplant]]en en historische gebouwen. Elswout maakt deel uit van het [[Natura 2000]] gebied [[Kennemerland-Zuid]]. Park Elswout opengesteld voor het publiek.

 

== Geschiedenis ==

Elswout is gesticht door Carl Jansz. du Moulin (1587/88-na 1667), een van oorsprong Vlaamse lutherse koopman die van jongs af aan voornamelijk handelde op Rusland. Vanaf 1623 groeide hij uit tot een van de belangrijkste Rusland-handelaren van de Republiek. In Rusland, waar Du Moulin lange perioden achtereen woonde, verkreeg hij de titel gosti, met bijbehorende privileges. Rond 1631-1633 streek Carl du Moulin neer in Haarlem.<br />

Vanaf 1633 liet Carl du Moulin bij Overveen een [[buitenplaats]] bouwen in de stijl van het [[Hollands classicisme]].<br />

'Moulins hofstede' is waarschijnlijk ontworpen door [[Jacob van Campen]] en landmeter [[Pieter Wils]]. Tevens is [[Pieter Post (architect)|Pieter Post]] als protégé van Carl du Moulin waarschijnlijk betrokken geweest bij de bouw. De buitenplaats had een strikt kruissymmetrische plattegrond, geïnspireerd op het werk van [[Vincenzo Scamozzi]].

Oorspronkelijk was het huis omgeven door grachten en lagen de tuinen op gelijk niveau met het huis.

 

=== Periode Romswinckel/Boudaen (1703-1781) ===

Romswinckels enige dochter trouwde met Gualterus Petrus Boudaen. Na haar dood in 1750 kwam Elswout in zijn handen.

Uit deze periode dateren veel tekeningen en prenten door [[Jan de Beijer]].

In 1805 kwam Elswout in handen van de makelaar en bankier Willem Borski (1765-1814).

Hij liet het huis en bijgebouwen verbouwen naar ontwerp van [[Bartolomeus Ziesenis]]. Daarbij werd het huis met een verdieping verhoogd. De wijzigingen aan het park werden vereeuwigd op een grote landgoedkaart door Hendrik van Zutphen, welke nu bewaard wordt in het [[Noord-Hollands Archief]].

Door haar toedoen werden de Borski's de rijkste familie van Nederland en financier van [[De Nederlandsche Bank]].<br />

Na de dood van Johanna's zoon Willem Borski sr. (1799-1881) liet diens zoon Willem Borski jr. (1834-1884) Elswout verbouwen naar ontwerp van [[Constantijn Muysken]]. Tijdens de bouw stierf de kinderloze Borski jr. echter, waardoor de bouw stil kwam te liggen. Zodoende was enkel het gevelwerk gereed gekomen, inclusief omvangrijke terraspartijen, terwijl het interieur onvoltooid bleef. Een parkontwerp door de Duitse tuinarchitect [[Eduard Petzold]] bleef onuitgevoerd, op het zogenaamde Klaverstuk na, dat in het zicht van [[Duinlust (Overveen)]] gelegen was. Van de beoogde nieuwe bijgebouwen, die de zeventiende-eeuwse bijgebouwen dienden te vervangen, werd enkel de [[oranjerie]] uitgevoerd. Hierdoor zijn het zeventiende-eeuwse poortgebouw en de stallen behouden gebleven. Een nieuwe boerderij in [[chaletstijl]] werd wel gebouwd.<br />

 

=== Elswout vanaf de Tweede Wereldoorlog ===

In 1958 werd Landgoed Elswout overgedragen aan de gemeente [[Bloemendaal (Noord-Holland)|Bloemendaal]]. In 1970 werd de [[Staat der Nederlanden]] eigenaar, die het beheer overliet aan [[Staatsbosbeheer]]. <br />

Wegens langdurige leegstand van Huis Elswout, werd in 2001 besloten het Grote Huis voor een symbolisch bedrag te verkopen, met restauratieverplichting. Het landgoed bleef eigendom van Staatsbosbeheer.

* Monumentenregister [http://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/php/main.php?cAction=show&cOffset=0&cLimit=25&cOBJnr=339217&oOrder=ASC&cLast=76&oField=OBJ_RIJKSNUMMER&sCompMonNr=&sCompMonName=&sStatus=&sProvincie=Noord-Holland&sGemeente=Bloemendaal&sPlaats=Overveen&sStraat=&sHuisnummer=&sPostcode=&sFunctie=&sHoofdcategorie=&sSubcategorie=&sOmschrijving=Elswout&ID=0&oField=OBJ_RIJKSNUMMER#]

 

<gallery>

Bestand:Elswout voorgevel.jpg|Voorgevel.

 

{{Navigatie kastelen Noord-Holland}}

{{Commonscat}}

 

[[Categorie:Park in Noord-Holland]]