Constantin Brâncuși: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 84.193.121.175 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Grmbl76
+ afbeeldingen van zijn werk, levensloop in vt stellen
Regel 1:
[[Bestand:Edward Steichen - Brancusi.jpg|thumb|Constantin Brâncuși, 1922. Foto: [[Edward Steichen]].]]
[[Bestand:Constantin Brancusi, 1909, Le Baiser (The Kiss), 89.5 x 30 x 20 cm, stone, Cimetière de Montparnasse, Paris. DSC08962.jpg|thumb|''De kus'', Parijs 1909]]
[[Bestand:Edward Steichen - Brancusi's studio, 1920.jpeg|thumb|Atelier van Constantin Brâncuși, 1922]]
[[Bestand:Constantin Brancusi, Portrait of Mlle Pogany, 1912, Philadelphia Museum of Modern Art, Philadelphia..jpg|thumb|''Portret van mlle Pogany, 1912]]
[[Bestand:'Fish' by Constantin Brâncusi, Tate Modern.JPG|thumb|''Vis'', 1926 (Londen, Tate Modern)]]
[[Bestand:4346487 orig 1.jpg|thumb|''Eindeloze kolom'']]
'''Constantin Brâncuși ''' ([[Hobița]], [[19 februari]] [[1876]] – [[Parijs]], [[16 maart]] [[1957]]) was een [[Roemenië|Roemeens]] [[Beeldhouwkunst|beeldhouwer]].
 
== Levensloop ==
===Jeugd ===
Brâncuși wordtwerd als boerenzoon op 19 februari 1876 geboren in Hobița [[Gorj]], in de buurt van [[Târgu Jiu]] (Karpaten, Roemenië), waar hij later omstreeks 1930 zijn ensemble van monumenten plaatstplaatste. Hij heefthad een moeilijke jeugd. Zijn vader sterftstierf alstoen hij nog maar negen jaar oud is, wat betekentbetekende dat het toch al arme gezin de schoolkosten van Constantin niet meer kankon betalen. Op 11-jarigeelfjarige leeftijd verlaatverliet hij het ouderlijk huis om rond te zwerven.
 
Hij aanvaardtaanvaardde de meest diverse karweien om ten slotte in Craiova aan te komen, waar hij een tijd in een herberg verblijftverbleef. Daar zetzette men hem aan het werk bij de vaat en andere karweien eigen aan een herberg. In 1894 gaatging hij in Craiova aan de slag bij een tonnenmaker, die hem hout leertleerde bewerken. Tezelfdertijd bezoektbezocht hij daar ook de School voor Toegepaste Kunst. Na twee jaar iswas hij het moe. Hij besluitbesloot zijn jeugd voort te zetten als vagebond. Door hier en daar klusjes op te knappen komtkwam hij aan de kost.
 
=== Kunstenaarschap ===
Op 18-jarige leeftijd gaatging hij naar de School voor Kunst en Beroepen in [[Craiova]]. Daar leertleerde hij houtsculpturen maken. Zijn talent en artistieke kwaliteiten wordenwerden al vlug opgemerkt. WanneerToen hij tweeëntwintig iswas kan hij zich dankzij een studiebeurs inschrijven in de School voor Schone Kunsten (Boekarest), waar hij beeldhouwkunst studeertstudeerde. Zijn diploma behaaltbehaalde hij op 24 september 1902. Zijn eerste werken zijnwaren: ''Laöcoon'', ''Generaal Davila'', ''Naakt'' (reliëf), ''De ontvilde''.
 
Op 28-jarige leeftijd steltstelde hij vast dat er voor hem geen toekomst iswas in Roemenië. Hij wilwilde naar Parijs, het kunstcentrum van Europa. Wegens geldgebrek reistreisde hij te voet. Hij arriveertarriveerde via [[München]], [[Roschach]], [[Zürich (stad)|Zürich]] en [[Bazel (Zwitserland)|Bazel]] in [[1904]] in [[Parijs]] en studeertstudeerde daar vanaf [[1905]] aan het beeldhouwkunstatelier van Antonin Mercié aan de [[École nationale supérieure des beaux-arts|École des Beaux Arts]]. Hij leertleerde in 1907 de beeldhouwer [[August Rodin]] kennen, die op dat moment al bekend iswas in binnen- en buitenland. Rodin iswas onder de indruk van de gipsen en bronzen beelden die Brâncuși tentoonstelttentoonstelde op de 17e Salon van de Société nationale des Beaux-Arts. en Brâncuși wordtwerd zijn assistent. Na één maand beslistbesliste hij echter om niet meer met Rodin samen te werken. Hij wilwilde bewijzen dat hij zelf een groot artiestkunstenaar iswas, en denktdacht dat hij dat niet kankon wanneerzolang hij voor Rodin werktwerkte. (''Rien ne pousse à l'ombre d'un grand arbre'') HetIn isdie optijd dat ogenblik datmaakte Brâncuși zijn eerste werk maakt. Niet uitin marmer zoals Rodin maar uitin steen, een voor die tijd ongebruikelijk materiaal. Hij werkt rondwerkte hetzelfde thema uit als Rodin, namelijk ''Le baiser'' (De kus).
 
In 1909 ontmoetontmoette hij [[Amedeo Modigliani]], met wie hij bevriend raaktraakte en die onder zijn invloed begintbegon te beeldhouwen. Hij bezoektbezocht ook regelmatig [[Henri Rousseau]]. In 1912 trektreisde hij met [[Fernand Léger]] en [[Marcel Duchamp]] naar de Verenigde Staten. Hij hoopthoopte er op een roemrijk leven, maar het Amerikaanse publiek iswas gechoqueerd door zijn pure vormen. In 1913 begintbegon hij met hout te werken. Dit heefthad voor hem als ex-tonnenmaker een emotionele waarde. TijdensIn dat jaar maaktmaakte hij ook ''Les colonnes sans fin''. Het symboliseert het laatste oordeel maar tegelijk roept het iets oneindigs op.
 
In 1920 wordtwerd zijn beeldhouwwerk ''La Princesse X'' op de Salon des Indépendants verwijderd wegens obsceen en phallisch. In 1925 begintbegon zijn eerste langere verblijf in de Verenigde Staten. In 1926 vindtvond een grote overzichtstentoonstelling van Brâncuși plaats in [[New York City|New York]]. De Amerikaanse douane beschouwtbeschouwde zijn ''L'oiseau d'or'' echter niet als kunstwerk en beschuldigtbeschuldigde hem van metaalsmokkel.<ref>Van Doesburg (1927): p. 85.</ref> In 1928 begintbegon zijn tweede verblijf in de Verenigde Staten, naar aanleiding van het juridisch geschil met de Amerikaanse douane.
 
In 1955-56 steltstelde het [[Solomon R. Guggenheim]] [[Guggenheim Museum (New York)|Museum]] in New York 59 beeldhouwwerken, 10tien tekeningen en enkele gouaches ten toon.
 
Kort voor zijn dood op 16 maart 1957 wordtwerd Brâncuși genaturaliseerd tot Fransman. Hij sterftstierf in zijn atelier, Impasse Ronsin, Parijs. Op 19 maart wordtwerd hij begraven op het kerkhof van Montparnasse.
 
== Zijn oeuvre ==
 
 
=== Vormen ===
"In de kunst is eenvoud geen doel, maar men komt door het benaderen van de ware betekenis van de dingen, ondanks zichzelf, tot eenvoud." Dit typeert duidelijk de stijl die hij heel zijn leven zal blijven aanhouden. Hij probeert alle overtollige elementen te elimineren.
 
Brâncuși had niet alleen aandacht voor de natuur, maar ook voor de karakteristieke vormen van de Roemeense boerencultuur (de in geometrische vormen uitgevoerde zuilen en deurposten, de schroeven en balken van landelijke wijnpersen, handmolens en gegroefde molenstenen). Deze voorwerpen, die hij soms onveranderd gebruikte, zoals in sommige sokkels, zijn niet zijn enige inspiratiebron. De invloed van de Afrikaanse sculptuur en de gepolijste, regelmatige vormen van de machine hebben hem ook bekoord.
Deze voorwerpen, die hij soms onveranderd gebruikte, zoals in sommige sokkels, zijn niet zijn enige inspiratiebron. De invloed van de Afrikaanse sculptuur en de gepolijste, regelmatige vormen van de machine hebben hem ook bekoord.
 
In wezen is Brâncuși een platonisch kunstenaar. Hij verfijnt dezelfde vormen, in een streven de volmaaktheid te bereiken. Zijn beheptheid met de essentie geeft weer dat hij zich niet tevreden stelt met de efemere, oppervlakkige verschijnselen die hem omringen.
Regel 34 ⟶ 36:
Een tweede kenmerk van Brâncuși's kunst is het gevoel dat hij bezit voor zijn materialen, geërfd van de cultuur van zijn afkomst. In tegenstelling tot de op dat moment gangbare gewoonte om werklieden in dienst te nemen voor het snijden van het materiaal, werkt Brâncuși vanaf 1910 zelf met het materiaal.
 
Ook typisch is dat hij verschillende kunstwerken maakt waar hij ten slotte niet tevreden over is. Voor de sculptuur ''La muse endormie'' poseerde de barones Renée Frachon bijvoorbeeld 3 jaar lang. Hij gebruikte ook fotografie om te streven naar absolute perfectie. Hiermee kon hij zijn beelden op speciale manieren weergeven.
 
Hij gebruikte ook fotografie om te streven naar absolute perfectie. Hiermee kon hij zijn beelden op speciale manieren weergeven.
 
=== Enkele beeldhouwwerken ===
Regel 48:
 
=== Ensemble ===
 
Een belangrijk Brâncuși-monument ontwierp hij ter nagedachtenis van gesneuvelden in de [[Eerste Wereldoorlog]] in de slag tegen de Duitsers om de Jiu-rivier. Het is een parcours van typisch Brâncuși-achtige vormen geworden.