Iraanse Volksmoedjahedien: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Xqbot (overleg | bijdragen)
Leopard (overleg | bijdragen)
correcties + dubbele tekst verwijderd
Regel 2:
De '''Iraanse Volksmoedjahedien''' ([[Perzisch]]: سازمان مجاهدين خلق ايران; ''Mojahedin-e Chalgh'' (Engels ook ''Khalq''); kortweg '''MEK''' of MKO, Engels: ''People's Mojahedin Organization of Iran''; ''PMOI'') is een [[Iran|Iraanse]] [[verzetsbeweging]] die tot doel heeft het bewind in Iran omver te werpen. De MEK werd in 1965, door een groep intellectuelen onder leiding van M. Hanifnejad, opgericht om het bewind van sjah [[Mohammed Reza Pahlavi]] omver te werpen. Deze oorspronkelijk [[marxistisch]]-[[islamitisch]] [[revolutionair]]e terroristische groepering die eerst tegen het bewind van de sjah streed, bond na de [[Islamitische Revolutie]] de strijd aan met het regime van [[Khomeini]].
 
Als gevolg van de repressie die daarop volgde, is het kader van de MEK ondergronds gegaan en naar het buitenland gevlucht. De MEK heeft de gewapende strijd voortgezet vanuit [[Irak]]. In die periode werd het Nationale Bevrijdingsleger van Iran (NLA), de gewapende tak van de MEK, opgericht. Deze werd ondergebracht in kazernes, en door [[Saddam Hoessein]] uitgerust met zware wapens en militair getraind. Na de val van Saddam Hoessein werd het leger ontwapend en onder toezicht gesteld. In Ashraf, de thuisbasis van de MEK in Irak, bevinden zich zich nog steeds duizenden leden.
 
Iran, maar ook onafhankelijke deskundigen, classificeert de MEK als een terroristische [[Cultus (verering)|cultus]] rond de leidster Maryam Rajavi, die in ballingschap in Parijs verblijft. De leiders van de MEK worden niet democratisch gekozen, en van de leden wordt totale gehoorzaamheid verwacht. Toen Rajavi met 164 van haar volgelingen in 2003 tijdelijk werd gearresteerd, staken MEK-leden zichzelf in diverse Europese steden in brand. Na de vrijlating van de groep enkele weken later werden de protesten beëindigd. In 2005 bracht [[Human Rights Watch]] (HWR) een onderzoeksrapport uit over de MEK waarin de MEK beschuldigd werd van ernstige [[mensenrechten]]schendingen ten opzichte van uitgetreden MEK-leden. Onder druk van de belangengroepering ''Friends Of a Free Iran'' (FOFI) in het Europees parlement deed Human Rights Watch het onderzoek opnieuw, maar de conclusie bleef dezelfde. Het Europees parlement stuurde een twaalfkoppig onderzoeksteam dat alle 'bewijzen' weerlegde en Human Rights Watch op de vingers tikte.
 
De MEK en de NCRINationale Raad van Verzet van Iran (NVRI) beweren in 2002 en 2008 de Verenigde Staten inlichtingen te hebben gegeven over het [[Nucleair programma van Iran|nucleaire programma van Iran]].
 
== Terroristische groepering of verzetsorganisatie ==
De MEK beweert het geweld in 2001 te hebben afgezworen en werd in 2003 door de Amerikanen ontwapend. Momenteel is het de belangrijkste organisatie in de Nationale Raad van Verzet van Iran (NCRI)NVRI, een overkoepelende coalitie die zichzelf "parlement in ballingschap" noemt en zich inspant voor een "een democratische, seculiere en coalitieregering in Iran".
 
Er bestaat aanzienlijke controverse rond de vraag of de NCRINVRI niet slechts een dekmantel voor de MEK is, en of de NCRINVRI bij terrorisme betrokken is dan wel naar eigen zeggen "een legitieme dissidente organisatie" is die "strijdt voor democratie in Iran". Naast Iran hebben onder meer Canada en Irak en eerder de Verenigde Staten, de MEK geregistreerd als [[terroristische organisatie]]. Het [[Europees Gerechtshof]] sprak op 12 december 2006 uit dat de MEK onterecht en onwettig op de lijst van terroristische organisaties van de [[Europese Unie]] stond. Het Gerechtshof riep de [[Raad van de Europese Unie|Raad van Ministers van Europa]] op om de MEK van de lijst te schrappen. Op 23 oktober 2008 besliste het Gerechtshof in Luxemburg dat de tegoeden van de MEK onterecht bevroren waren. De Europese Unie heeft de MEK op 26 januari 2009 na een langdurige en uitgebreide lobby in Brussel verwijderd van haar lijst van terroristische organisaties.
 
In 2001 werd de MEK door de Britse regering op de terreurlijst geplaatst. Op 30 november 2007 verklaarde een Britse Rechtbank (POAC) echter dat de MEK geen verband heeft met terroristische activiteiten, en onterecht op de [[Zwarte lijst (ongewenste zaken)|zwarte lijst]] was geplaatst. De rechtbank concludeerde dat de MEK door onwettige procedures op de terreurlijst terecht was gekomen., Zeen gingenging zelfs zo ver om de uitspraak perversdat te noemen. Op 7 mei 2008 bepaalde het Britse Hof van Beroep dat de Britse regering de groepering van haar lijst van terroristische organisaties moest verwijderen. Het Britse parlement heeft de MEK op 23 juni 2008 uiteindelijk formeel van de lijst met terreurorganisaties laten verwijderen.
 
In september 2012 besloot ook de Amerikaanse regering om de MEK te schrappen van de lijst van terreurorganisaties. De MEK-leiding kan sindsdien weer bij zijnhaar banktegoeden en kan zich vrijelijk bewegen binnen de VS. De maatregel wekte de verontwaardiging van Iran.
 
Iran classificeert de MEK als een terroristische [[Cultus (verering)|cultus]] rond de persoon Maryam Rajavi, die in ballingschap in Parijs verblijft. Iran zegt dat de leiders van de MEK niet democratisch worden gekozen, en van de leden verwacht men totale gehoorzaamheid. Toen Rajavi in 2003 tijdelijk werd gevangengezet staken leden zich in diverse Europese steden in brand. In 2005 bracht [[Human Rights Watch]] (HWR) een onderzoeksrapport uit over de MEK waarin het beschuldigd werd van ernstige [[mensenrechten]]schendingen ten opzichte van uitgetreden MEK-leden. Onder druk van FOFI in de EU deed HWR het onderzoek opnieuw, maar de conclusie bleef dezelfde. Het Europees Parlement stuurde een 12-koppig onderzoeksteam dat alle 'bewijzen' weerlegde en HRW op de vingers tikte.
 
== Nederland ==
Het in Iran geboren voormalige parlementslid voor [[GroenLinks]] [[Farah Karimi]], huidig algemeen directeur van de [[ontwikkelingssamenwerking]]sorganisatie [[Oxfam Novib]], sloot zich in 1980 aan bij de MEK. In 1983 vluchtte ze via Irak naar Duitsland, en tussen 1985 en 1986 werkte ze in Parijs voor de MEK. In 1986 brak ze definitief met de organisatie. In haar boek ''Het geheim van het vuur'' (2005) schrijft Karimi uitvoerig over haar politieke bewustwording in haar jeugd in Iran, en over haar ervaringen met de MEK.
 
Het comité ''Dutch Group Friends of a Free Iran'' is een onderdeel van de Europese belangengroepering ''Friends Of a Free Iran'' (FOFI) in het Europees Parlementparlement, en heeft banden met de MEK. Het vraagt in Nederland en internationaal aandacht voor de Iraanse oppositie en de schendingen van mensenrechten in Iran. Voorzitter van het Nederlandse comité is econoom en voormalig CDA-parlementariër [[Henk de Haan (econoom)|Henk de Haan]].
 
== Externe links ==