Spitsboog: verschil tussen versies

Een '''spitsboog''' is een [[boog (bouwkunde)|boog]] waarvan de vorm wordt bepaald door twee symmetrische boogdelencirkeldelen die elkaar in de top snijden. Deze boog werd in de [[gotiek]] bij [[kerk (gebouw)|kerkbouw]] toegepast. Bij een spitsboog zijn de [[spatkracht]]en minder dan bij een [[rondboog]]. Een smalle verhoogde spitsboog heet ook wel een [[lancetboog]].

De vorm van een spitsboog wordt bepaald door twee symmetrische boogdelencirkeldelen die elkaar in het midden van de boog onder een hoek snijden. Bij de normale spitsboog ligt het [[middelpunt]] van de boogsegmentencirkelsegmenten in de zogeheten [[Boog_(bouwkunde)#Technische_begrippen_bij_bogen|geboorten]] (aangeduid in de afbeelding als M1 en M2). Een directe afleiding ervan zijn de verlaagde en verhoogde spitsboog. Deze boogvormen zijn gebaseerd op een verschuiving van de middelpunten uit de geboorten. Door bijvoorbeeld ter hoogte van de geboorten het middelpunt naar buiten te verschuiven, ontstaat een hogere boogvorm: de verhoogde spitsboog.

In de praktijk is een spitsboog veel toegepast boven muuropeningen in [[gevel]]s en [[metselen|gemetseld]] in [[baksteen]] en/of [[natuursteen]]. Tijdens het metselen kan een tijdelijke ondersteuningsconstructie, de [[formeel (bouwkunde)|formeel]], worden gebruikt die meteen als mal dient voor de boogvorm. Vooral bij grote spitsbogen zoals bij kerkgebouwen, is de formeel zwaar uitgevoerd. Spitsbogen kunnen in zijn geheel in baksteen worden gemetseld. Het midden van de boog kan uit een loodrechte [[voeg]] bestaan, de booghelften kunnen ook vertand in elkaar vallen. Een natuurstenen [[sluitsteen]] wordt ook wel toegepast. Voegen van een bakstenen booghelft kunnen op het middelpunt van de boogcirkel gericht staan. Om de voegen en de laagdikte van het metselwerk van de booghelft fraaier te laten verlopen, worden de voegen ook wel stapsgewijs vanuit de geboorte naar binnen toe verdreven tot het punt exact tussen de beide geboorten.