IJzererts: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ijzerterts typen opgenomen
Regel 8:
IJzer wordt al sinds de [[IJzertijd|ijzertijd]] door de mens gebruikt voor het vervaardigen van [[gereedschap]] en als bouwmateriaal. Het is een metaal dat niet weg te denken is uit onze maatschappij.
{{zie ook|Zie voor meer informatie over de ijzeroer(erts): [[IJzeroer|ijzeroer]], een van de 17e eeuw tot 1930 veel gedolven vorm van ijzererts in Nederland.}}
 
== Voorkomen ==
IJzererts is na [[bauxiet]] het meest voorkomende metaal in de [[aardkorst]] met een aandeel van zo’n 5%. Het erts ligt veelal geconcentreerd bij elkaar in zogenaamde [[banded iron formations]]. Dit zijn een speciaal soort zeer oude [[sedimentair gesteente|sedimentaire gesteenten]]. Ze bestaan uit dunne laagjes [[IJzer (element)|ijzer]][[oxide]]n ([[magnetiet]] of [[hematiet]]) afgewisseld met [[vuursteen]] of [[Schalie (gesteente)|schalie]]achtige lagen.
 
Hematiet heeft een hoog ijzergehalte tot zo’n 66%. Dit erts kan direct gebruikt worden in de [[hoogoven]]s. Het wordt vaak vermengd met andere ertsen om tot de gewenste samenstelling te komen. Hematiet komt veel voor in [[Australië (land)|Australië]] en [[Brazilië]].
 
In het magnetiet is het ijzergehalte lager en ligt tussen de 25% en 40%. Dit erts moet eerst bewerkt worden alvorens het gebruikt kan worden. Het erts wordt vermalen tot stof zodat veel van de niet-ijzer bestanddelen verwijderd kunnen worden. Het erts wordt langs grote [[magneet|magneten]] door ertsconcentratie-installaties gevoerd tot het een ijzergehalte heeft van meer dan 60%. Het erts in China, Europa en Noord-Amerika zijn veelal afkomstig uit magnetiet.
 
Het erts bestaat na deze behandeling nog uit 40% ander materiaal zoals [[fosfor]], bauxiet en [[Siliciumdioxide|silica]]. In de hoogovens worden diverse ertsen gemengd om tot de gewenste samenstelling te komen. De overaanwezigheid van een of meer van deze andere elementen beïnvloed de kwaliteit van het ijzer en is alleen tegen extra kosten weer te corrigeren.
 
Eenmaal uit de mijn komt ijzererts voor in vier vormen. Hiervan zijn er drie toepasbaar in hoogovens, alleen de ''fines'' kunnen niet direct worden gebruikt en moeten verder verwerkt worden tot sinters of pellets:
* Stukerts ({{en}} ''lumps'') van hematiet. Tijdens de winning wordt het moedergesteente verpulverd en de blokjes hebben een afmeting tussen de 6 en 40 [[millimeter]]. Het ijzergehalte is iets meer dan 60% en de blokjes kunnen direct worden gebruikt in de hoogovens.
* Stof ({{en}} ''fines'') is veelal magnetiet. Het erts is verpulverd tot een [[diameter]] van 0,15 tot 6mm om het ijzergehalte te verhogen. In deze vorm is het niet direct te gebruiken. Het stof zou de kanalen in de hoogovens waarlangs de hete lucht naar boven moet stromen verstoppen en het proces verstoren.
** Sinters. Bij het [[sinteren]] wordt het ijzerertsstof verhit tot een temperatuur waarop het net niet smelt. Door de toevoeging van onder andere [[kalksteen]] groeien de contactpunten tussen de korrels, waardoor een zeer hard materiaal ontstaan.
** [[IJzeroxidepellets|Pellets]] worden gemaakt van ''fines'' met een diameter van minder dan 0,15mm. Sinteren is dan niet meer mogelijk. Door andere stoffen toe te voegen wordt het stof tot balletjes gevormd met een diameter tussen de 8 en 18mm. De pellets gaan door een oven waardoor ze hard worden.
 
== Productie ==