Titanoboa: verschil tussen versies

| afbeeldingtekst = ''Titanoboa cerrejonensis'' <!--De wervels van ''Titanoboa'', ten dele nog in hun gipsomhulsel. Onderaan ter vergelijking twee wervels van een gemiddelde moderne [[anaconda (slang)|anaconda]].-->

De soort is in 2009 beschreven door [[Jason Head]] e.a.<ref>Head, Jason J.; Jonathan I. Bloch, Alexander K. Hastings, Jason R. Bourke, Edwin A. Cadena, Fabiany A. Herrera, P. David Polly, and Carlos A. Jaramillo, 2009, "Giant boid snake from the paleocene neotropics reveals hotter past equatorial temperatures". ''Nature'', '''457''': 715-718</ref> De [[geslacht (biologie)|geslachtsnaam]] is afgeleid van [[titaan (mythologie)|Titaan]], een [[reus (figuur)|reus]] uit de [[Griekse mythologie]], een verwijzing naar de reusachtige grootte van het dier en combineert dit met [[boa's|boa]], een gebruikelijke aanduiding voor soorten uit de familie Boidae. De soortaanduiding verwijst naar de [[Cerrejón-formatie|Cerrejónformatie]] in het noordoosten van Colombia waar de [[fossiel]]en zijn aangetroffen.

De resten zijn ontdekt in de [[El Cerrejón]]-[[kolenmijn]], waar de [[steenkool]] door [[dagbouw]] gewonnen wordt en de fossielen direct aan het oppervlak verzameld konden worden. Ze bevonden zich in een kleilaag tussen twee steenkoollagen, afgezet in het eerste [[neotropisch]]e oerwoud, ongeveer 6zes miljoen jaar na de [[massa-extinctie]] op de [[Krijt-Paleogeengrens]]. De fossielen bestaan uit zo'n 180 [[wervel (anatomie)|wervel]]s van minstens 28 individuen, acht daarvan zeer groot. Het [[holotype]], '''UF-IGM 1''', is één van de wervels. De aardlaag had een ouderdom van 58 tot 60 miljoen jaar ([[Selandien]]). De opgraving werd verricht door een team onder leiding van [[Jonathan Bloch]], een [[paleontoloog]] van de [[Universiteit van Florida]] en [[Carlos Jaramillo (paleontoloog)|Carlos Jaramillo]], een [[paleobotanist]] van het [[Smithsonian Tropical Research Institute]] in [[Panama (land)|Panama]]. Begin 2007 zijn de fossielen geprepareerd in [[Florida (staat)|Florida]], door Jason Bourke, die als eerste begreep dat het om een slang ging.

==Grootte en verband met het klimaat==

De grootste wervel had een breedte van 124 millimeter. Volgens de beschrijvers had ''Titanoboa'' een geschatte lengte van dertien meter en een geschat gewicht van 1.135 kilogram (2500 ''pound''), wat de soort tot de grootste bekende landslang zou maken; tot nu toe was dat ''[[Chubutophis]]'' geweest die volwassen een lengte van twaalf meter gehad moet hebben. Het dier zou op zijn dikste punt een kleine meter in doorsnee zijn geweest. Volgens de beschrijvers kon een [[Koudbloedig|poikilotherm]] ("koudbloedig" met omgevingsafhankelijke lichaamstemperatuur) dier als een boa slechts door een bijzonder warm klimaat zo groot worden, met een gemiddelde jaarlijkse temperatuur van 30-34 C°, tien graden hoger dan de [[Tropen (geografie)|tropen]] nu. Hierbij wordt ervan uit gegaan dat zonnestraling de belangrijkste warmtebron van het dier was geweest, niet spieractiviteit of vertering; door zijn relatief kleinere oppervlakte zou de, dus [[Thermoregulatie|exotherme]], reuzenslang daarom moeilijker zijn lichaamstemperatuur hebben kunnen handhaven. ''Titanoboa'' zou in een [[regenwoud]] geleefd hebben op de wijze van de huidige [[anaconda (slang)|anaconda]], dus als [[slangen|wurgslang]], en de meeste tijd in het water hebben doorgebracht.<ref>{{en}}[https://www.youtube.com/watch?v=NCTKHHfsM7Y Documentaire over ''Titanoboa'' en de Cerrejón-formatieCerrejónformatie] - ''[[Titanoboa: Monster Snake]]'' - [[Smithsonian]] - [[2012]]</ref>

Het team heeft in dezelfde aardlaag nieuwe soorten [[schildpadden]] en [[krokodilachtigen]] opgegraven en die worden, naast vissen, gezien als de waarschijnlijkste prooidieren; grote [[zoogdieren]] hadden zich zo kort in het [[Paleogeen]] nog niet ontwikkeld en ''Titanoboa'' was zelf het grootste landdier dat bekend is uit die tijd.<ref>{{en}} {{aut|Cadena, Edwin A., David T. Ksepka, Calos A. Jaramillo, en Jonathan I. Bloch}} 2012. ''"[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14772019.2011.569031#preview New pelomedusoid turtles from the late Palaeocene Cerrejón Formation of Colombia and their implications for phylogeny and body size evolution]" - ''Journal of Systematic Paleontology'' '''10''' (2): 313-331.</ref>

''Titanoboa'' werd meer bepaaldelijkis [[taxonomie|taxonomisch]] in de [[Boidae]] geplaatst. Hij werd meer bepaaldelijk ondergebracht in de [[onderfamilie]] [[echte boa's]] ''of [[Boinae]]''.

* [[Cerrejón-formatie|Cerrejónformatie]]