Titanoboa: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Taxobox reptiel
| type = dier
| naam=''Titanoboa''
| titelweergavenaam = ''Titanoboa''
| fossiel = [[Selandien]]-[[Thanetien]] <small>(60-58 Ma)</small>
| afbeelding=Titanoboa NT.jpg
| titelweergave = ''Titanoboa''
| afbeeldingtekst=''Titanoboa cerrejonensis'' <!--De wervels van ''Titanoboa'', ten dele nog in hun gipsomhulsel. Onderaan ter vergelijking twee wervels van een gemiddelde moderne [[anaconda (slang)|anaconda]].-->
| afbeelding = Titanoboa NT.jpg
| orde=[[Schubreptielen|Squamata]] (Schubreptielen)
| afbeeldingtekst = ''Titanoboa cerrejonensis'' <!--De wervels van ''Titanoboa'', ten dele nog in hun gipsomhulsel. Onderaan ter vergelijking twee wervels van een gemiddelde moderne [[anaconda (slang)|anaconda]].-->
| onderorde=[[Slangen|Serpentes]] (Slangen)
| orde = [[Schubreptielen|Squamata]] (Schubreptielen)
| familie=[[Boa's|Boidae]] (Boa's)
| onderorde = [[Slangen|Serpentes]] (Slangen)
| onderfamilie=[[Echte boa's|Boinae]] (Echte boa's)
| familie = [[Boa's|Boidae]] (Boa's)
| taxon=[[geslacht (biologie)|Geslacht]]
| onderfamilie = [[Echte boa's|Boinae]] (Echte boa's)
| w-naam=''Titanoboa''
| taxon = [[geslacht (biologie)|Geslacht]]
| auteur=[[Jason Head]] e.a.
| w-naam= ''Titanoboa''
| datum=2009
| auteur= [[Jason Head]] e.aet al.
| datum= 2009
| typesoort = ''Titanoboa cerrejonensis''
| afbeelding2 = Colombia - La Guajira - Barrancas.svg
| afbeelding2tekst = Gemeente [[Barrancas]] waar ''Carbonemys'' werd gevonden
| afbeelding3 = La Guajira Topographic 2.png
| afbeeldingII = Blakey 050Ma - COL.jpg
| afbeeldingIItekst = [[Paleogeografie]] van [[Zuid-Amerika]] ''(50 Ma)''
| commons = Category:Titanoboa
| species = Titanoboa
| portaal2 = Colombia
}}
'''''Titanoboa cerrejonensis''''' is een uitgestorven reusachtige [[slangen|slang]] behorend tot de [[boa's]] (Boidae) die tijdens het [[Paleoceen]] voorkwam in het gebied van het huidige [[Colombia]].
Regel 21 ⟶ 32:
 
==Grootte en klimaat==
De grootste wervel had een breedte van 124 millimeter. Volgens de beschrijvers had ''Titanoboa'' een geschatte lengte van dertien meter en een geschat gewicht van 1.135 kilogram (2500 ''pound''), wat de soort tot de grootste bekende landslang zou maken; tot nu toe was dat ''[[Chubutophis]]'' geweest die volwassen een lengte van twaalf meter gehad moet hebben. Het dier zou op zijn dikste punt een kleine meter in doorsnee zijn geweest. Volgens de beschrijvers kon een [[Koudbloedig|poikilotherm]] ("koudbloedig" met omgevingsafhankelijke lichaamstemperatuur) dier als een boa slechts door een bijzonder warm klimaat zo groot worden, met een gemiddelde jaarlijkse temperatuur van 30-34 C°, tien graden hoger dan de [[Tropen (geografie)|tropen]] nu. Hierbij wordt ervan uit gegaan dat zonnestraling de belangrijkste warmtebron van het dier was geweest, niet spieractiviteit of vertering; door zijn relatief kleinere oppervlakte zou de, dus [[Thermoregulatie|exotherme]], reuzenslang daarom moeilijker zijn lichaamstemperatuur hebben kunnen handhaven. ''Titanoboa'' zou in een [[regenwoud]] geleefd hebben op de wijze van de huidige [[anaconda (slang)|anaconda]], dus als [[slangen|wurgslang]], en de meeste tijd in het water hebben doorgebracht.<ref>{{en}}[https://www.youtube.com/watch?v=NCTKHHfsM7Y HetDocumentaire teamover heeftTitanoboa inen dezelfdede aardlaagCerrejón-formatie] nieuwe soorten- ''[[schildpadden]]Titanoboa: enMonster [[krokodilachtigenSnake]]'' opgegraven en die worden, naast vissen, gezien als de waarschijnlijkste prooidieren; grote- [[zoogdierenSmithsonian]] hadden zich zo kort in het- [[Paleogeen2012]] nog niet ontwikkeld en ''Titanoboa'' was zelf het grootste landdier dat bekend is uit die tijd.</ref>
 
Het team heeft in dezelfde aardlaag nieuwe soorten [[schildpadden]] en [[krokodilachtigen]] opgegraven en die worden, naast vissen, gezien als de waarschijnlijkste prooidieren; grote [[zoogdieren]] hadden zich zo kort in het [[Paleogeen]] nog niet ontwikkeld en ''Titanoboa'' was zelf het grootste landdier dat bekend is uit die tijd.<ref>{{en}} {{aut|Cadena, Edwin A., David T. Ksepka, Calos A. Jaramillo, en Jonathan I. Bloch}} 2012. ''[http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14772019.2011.569031#preview New pelomedusoid turtles from the late Palaeocene Cerrejón Formation of Colombia and their implications for phylogeny and body size evolution] - ''Journal of Systematic Paleontology'' 10 (2): 313-331.</ref>
==Taxonomie==
 
== Taxonomie ==
''Titanoboa'' werd meer bepaaldelijk [[taxonomie|taxonomisch]] ondergebracht in de [[onderfamilie]] [[echte boa's]] ''[[Boinae]]''.
 
== Zie ook ==
<br clear = left>
* [[Geologie van Colombia]]
==Zie ook==
* [[Cerrejón-formatie]]
*[[Geologie van Colombia]]
* [[Carbonemys]]
 
{{Appendix}}
==Literatuur==
*Head, Jason J.; Jonathan I. Bloch, Alexander K. Hastings, Jason R. Bourke, Edwin A. Cadena, Fabiany A. Herrera, P. David Polly, and Carlos A. Jaramillo, 2009, "Giant boid snake from the paleocene neotropics reveals hotter past equatorial temperatures". ''Nature'', '''457''': 715-718.
* {{en}}[https://www.youtube.com/watch?v=NCTKHHfsM7Y Documentaire over Titanoboa en de Cerrejón-formatie] - ''[[Titanoboa: Monster Snake]]'' - [[Smithsonian]] - [[2012]]
 
[[Categorie:Boa]]