Theodor Fontane: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 84.105.91.206 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door B kimmel |
→Leven: aanvulling |
||
Regel 7:
Na zijn terugkeer wierf de Pruisische staat hem als journalist; hij werd in 1860 redacteur bij de ''Kreuzzeitung'', een conservatieve krant. Hij werd populair met een reeks verhalen over de streek, die in episoden gepubliceerd werden: de ''Wanderungen durch die Mark Brandenburg'', waarbij hij historische anekdotes over de regio in groot detail beschreef. De ''Wanderungen'' bleven van 1862 tot 1882 bestaan. Toen lag [[Pruisen]] tijdens een korte tijdsspanne driemaal in oorlog: in 1864 met [[Denemarken]], in 1866 met [[Oostenrijk]] en in 1870-'71 met [[Frankrijk]]. Tijdens deze drie oorlogen was Fontane oorlogscorrespondent; in 1871 was hij in de buurt van [[Domrémy-la-Pucelle|Domrémy]], de geboorteplaats van [[Jeanne d'Arc]] en besloot het te bezoeken, ofschoon het achter de Franse frontlinie lag. De Fransen verdachten hem hierom van oorlogsspionage en hij werd [[krijgsgevangene|krijgsgevangen]] en ter dood veroordeeld. In extremis werd hij gered door tussenkomst van [[Otto von Bismarck|Bismarck]].
Hij werd in 1870 redacteur van de liberale ''Vossische Zeitung'' en vulde de daaropvolgende twee decennia drie banden met theaterrecensies. In Engeland was hij in contact gekomen met het werk van [[William Makepeace Thackeray]], waarvoor hij een buitengewone bewondering had. Hij realiseerde zich dat Pruisen in feite nog geen boekcultuur van grote maatschappelijke romans bezat en begon ze dus zelf te schrijven. In totaal schreef hij op late leeftijd nog 16 romans; enerzijds misdaadverhalen, anderzijds burgerlijke familiegeschiedenissen waarvoor hij naar stof uit de ''Wanderungen'' teruggreep. Zijn romans luidden het naturalisme in; in zijn theaterrecensies gaf hij zijn goedkeuring aan de nieuwe generatie dramatici, zoals [[Gerhart Hauptmann]] en raakte daarbij relatief geïsoleerd onder zijn eigen generatie. Ook schreef hij nog late gedichten. Door Engelse ballades te vertalen, verrijkte hij zijn eigen idioom. 'Die Brück' am Tay' (over de [[ramp met de Tay Bridge]]) en 'Archibald Douglas' zijn beroemde gedichten, alsmede 'Der Herr von Ribbeck auf Ribbeck im Havelland', dat later in de [[Deutsche Demokratische Republik|DDR]] verboden werd, wegens zijn vermeend paternalistische karakter.
Fontane worstelde met zijn eigen geweten ten aanzien van enerzijds de democratische hervormingen die hij op vroegere reizen in Engeland had gezien en zijn sympathie voor de liberalen van het [[Frankfurter Parlement]] en anderzijds zijn verlangen naar stabiliteit en een moreel en rechtvaardig burgerdom; zijn schommelen tussen conservatisme en liberalisme getuigt hiervan. Zijn beroemdste romans zijn afspiegelingen van zijn eigen visie op de burgerlijke samenleving. ''Irrungen, Wirrungen'' beschrijft een kleinburgerlijk, eenvoudig milieu, het beroemde ''[[Effi Briest]]'' legt de geborneerde kleingeestigheid van dergelijke milieus bloot. De figuur van Effi, die ten onder gaat door de koppige, halsstarrige houding van haar omgeving, schijnt een sterke autobiografische invulling van Fontane zelf te hebben gekregen. Fontane heeft een plaats als een der grootste Duitse romanciers verworven, door, naar Engels model, de eerste maatschappelijke romans te schrijven, die daarenboven van een grote kwaliteit zijn en tot de klassiekers in de wereldliteratuur zijn gaan behoren.
| |||