Nicolaas van Verdun: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
sort |
k Volgorde: 100% brede kadersjablonen laten aansluiten op kader van de categorieën |
||
Regel 1:
[[
'''Nicolaas van Verdun''' (ca. [[1130]] - [[1205]]) was een [[romaanse kunst|romaans]] [[edelsmeedkunst|edelsmid]] uit [[Opper-Lotharingen|Lotharingen]] en is één van de weinige kunstenaars uit deze periode die bij naam bekend is. Nicolaas was een ambulant kunstenaar die op verschillende plaatsen in Europa opdrachten uitvoerde. Zijn bekendste werk is de driekoningenschrijn dat zich in de [[dom van Keulen]] bevindt en die de [[relikwieën van de Drie Koningen]] bevat en het grootste edelsmeedwerk uit de [[middeleeuwen]] is.
== Oeuvre ==
Over het leven van Nicolaas van Verdun is niets bekend; zijn naam is ons slechts bekend doordat hij twee van zijn drie bekende werken signeerde en dateerde.
▲[[Afbeelding:Verdun Altar.JPG|thumb|right|350px|Het altaar van [[Klosterneuburg]]]]
=== Klosterneuburgaltaar ===
Het eerste werk is de [[Ambo (preekstoel)|ambo]] van de kerk van het [[Benedictijnen|Benedictijnerklooster]] van [[Klosterneuburg]] bij [[Wenen]]. Dit werk kwam volgens de inscriptie gereed in 1181 en was het werk van "Nicolaus Verdunensis". Een dergelijk grote opdracht (het is het omvangrijkste [[Email (glazuur)|email]]werk uit de twaalfde eeuw) werd ongetwijfeld niet toevertrouwd aan een beginnende edelsmid en het is dan ook aannemelijk dat Nicolaas al een groot meester was toen hij naar Klosterneuburg gehaald werd. De ambo is ons overgeleverd als een [[altaarstuk]] in [[Triptiek (schilderij)|triptiekvorm]] van 108 cm. hoog. Nadat in 1330 de ambo beschadigd werd door brand is het werk namelijk omgevormd en werden de zijkanten van de ambo ingezet als de luiken van het triptiek. Het werk bestaat uit 51 scènes
{{
▲Het eerste werk is de [[Ambo (preekstoel)|ambo]] van de kerk van het [[Benedictijnen|Benedictijnerklooster]] van [[Klosterneuburg]] bij [[Wenen]]. Dit werk kwam volgens de inscriptie gereed in 1181 en was het werk van "Nicolaus Verdunensis". Een dergelijk grote opdracht (het is het omvangrijkste [[Email (glazuur)|email]]werk uit de twaalfde eeuw) werd ongetwijfeld niet toevertrouwd aan een beginnende edelsmid en het is dan ook aannemelijk dat Nicolaas al een groot meester was toen hij naar Klosterneuburg gehaald werd. De ambo is ons overgeleverd als een [[altaarstuk]] in [[Triptiek (schilderij)|triptiekvorm]] van 108 cm. hoog. Nadat in 1330 de ambo beschadigd werd door brand is het werk namelijk omgevormd en werden de zijkanten van de ambo ingezet als de luiken van het triptiek. Het werk bestaat uit 51 scènes in email, waarvan er 45 origineel van Nicolaas zijn, die zijn gegroepeerd in drie rijen. Elke emaillen voorstelling wordt omzoomd door een [[driepas]]boog van [[Vergulden|verguld]] [[brons]]. Deze drie rijen voorstellingen hebben elk hun eigen onderwerp: de centrale rij bestaat uit [[Nieuwe Testament|nieuwtestamentische]] episodes. De bovenste en onderste rijen bevatten scènes uit het [[Oude Testament]], respectievelijk voor en na het opleggen van de [[tien geboden]]. Verticaal komt er hierbij een gecompliceerd [[typologie (theologie)|typologisch]] programma tot stand. Zo wordt de engel van de [[annunciatie]] geflankeerd door de engelen die de geboortes van [[Izaäk (aartsvader)|Izaäk]] en [[Simson (persoon)|Samson]] aankondigden.
[[
▲{{zie artikel|Zie voor de geschiedenis van de relikwieën van de Drie Koningen het artikel [[Relikwieën van de Drie Koningen]].}}
▲[[Afbeelding:Kolonia - Relikwiarz Trzech Kroli.JPG|thumb|right|350px|De Driekoningenschrijn]]
=== Driekoningenschrijn ===
Aan de schrijn voor de relieken van de Heilige Drie Koningen werd door Nicolaas en zijn atelier tussen 1181 en 1230 gewerkt. Met zijn lengte van 220 cm., breedte van 110 cm. en hoogte van 153 cm. is dit de grootste middeleeuwse reliekschrijn. Bovendien is het door zijn versiering met meer dan 1000 edelstenen en parels en 300 antieke [[Gem (gesneden edelsteen)|gemmen]] en [[camee]]ën en het gebruik van edelmetalen waarschijnlijk ook de kostbaarste.
[[
=== De reliekschrijn van Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen ===
Deze [[reliekhouder]] is het andere gedocumenteerde werk van Nicolaas van Verdun en waarschijnlijk het laatste werk van de meester. Het dateert van 1205 en werd door Nicolaas gesigneerd met "Hoc opus fecit magister Nicolaus de Verdun" (dit werk is gemaakt door meester Nicolaus van Verdun). De schrijn meet 90 bij 126 cm. en is gemaakt van verguld [[zilver]] en brons rond een houten kern en bezet met [[edelsteen|edelstenen]], [[parel]]s en email. De schrijn in de vorm van een huis met [[Schildkap|schilddak]] werd gemaakt voor de kathedraal van [[Doornik]] voor de [[reliek]]en van Onze-Lieve-Vrouw die deze kerk bezat. Deze relieken werden in de elfde eeuw in processie door de stad gedragen om een pestepidemie af te zweren. Nog altijd wordt de schrijn tijdens een jaarlijkse processie rond gevoerd.<ref>[http://www.cathedraledetournai.be/content.php?langue=dutch&cle_menus=1143813282 webstek van de schatkamer van de kathedraal van Doornik met een foto van de jaarlijkse processie met de schrijn van Nicolaas van Verdun]</ref> De schrijn werd waarschijnlijk tijdens de [[beeldenstorm]] van zijn relieken beroofd.
Regel 27:
== Stijl ==
Het werk van Nicolaas van Verdun bevindt zich stilistisch op de overgang tussen romaans en Gotisch en wordt beschouwd als het hoogtepunt van de [[Maaslandse kunst|Maaslandse edelsmeedkunst]].
==Externe links==
* {{de}}[http://www.stift-klosterneuburg.at/kultur_geschichte.php?keyid=60&id=1&topid=1 webstek van het stift Klosterneuburg met informatie over het Verduner Altaar]
{{Commonscat|Nicholas of Verdun}}▼
* {{de}}[http://www.
* {{en}}[http://www.trabel.com/tournai/tournai-ourladysshrine.htm Afbeeldingen en beschrijving van de reliekschrijn van Onze-Lieve-Vrouw]▼
▲*{{en}}[http://www.trabel.com/tournai/tournai-ourladysshrine.htm Afbeeldingen en beschrijving van de reliekschrijn van Onze-Lieve-Vrouw]
{{Appendix|2=
* Peter Lasko, ''Ars Sacra 800-1200'' (2nd edition), New Haven en Londen 1994.
* ''Rijn en Maas. Kunst en Cultuur 800-1400. Tentoonstellingscatalogus'', Keulen en Brussel 1972.
----
{{
}}
▲{{Commonscat|Nicholas of Verdun}}
{{DEFAULTSORT:Verdun, N}}
| |||